Η πολιτική κρίση στη Γαλλία βαθαίνει μετά την αιφνιδιαστική παραίτηση του Σεμπαστιάν Λεκορνί από το πρωθυπουργικό αξίωμα, λιγότερο από μία ημέρα αφότου ο πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν ανακοίνωσε τη σύνθεση της νέας κυβέρνησης.

Η εξέλιξη προκάλεσε σοκ στο Παρίσι και ανησυχία στις αγορές, με τους αναλυτές να μιλούν για ένα πολιτικό αδιέξοδο που αφήνει τον Γάλλο Πρόεδρο χωρίς σαφή διέξοδο.

Ο Λεκορνί υπέβαλε την παραίτησή του το πρωί της Δευτέρας, με το Μέγαρο των Ηλυσίων να επιβεβαιώνει ότι ο Μακρόν την έκανε δεκτή, γεγονός που σηματοδοτεί νέα επιδείνωση της πολιτικής αστάθειας στη χώρα.

Αντιδράσεις πριν την παραίτηση

Η παραίτηση ήρθε μόλις 24 ώρες μετά τον σχηματισμό ενός κυβερνητικού σχήματος που διατήρησε σχεδόν όλα τα βασικά στελέχη των προηγούμενων υπουργικών συμβουλίων – απόφαση που προκάλεσε την οργή της αντιπολίτευσης, η οποία ζητούσε ριζική ανανέωση.

Ακόμη και ο υπουργός Εσωτερικών, Μπρουνό Ρεταγιό, ηγετικό στέλεχος των κεντροδεξιών Ρεπουμπλικανών και ένας από τους επαναδιορισθέντες, επέκρινε δημόσια τη σύνθεση της κυβέρνησης, δηλώνοντας πως η επιλογή των υπουργών αποτυγχάνει να έρθει σε ρίξη με το παρελθόν.

Σε πτώση οι αγορές

Η πολιτική αναταραχή είχε άμεσες επιπτώσεις στις αγορές: τα γαλλικά ομόλογα κατέγραψαν πτώση, καθώς οι επενδυτές προετοιμάζονται για νέα περίοδο αβεβαιότητας.

Η απόδοση των δεκαετών τίτλων αυξήθηκε κατά εννέα μονάδες βάσης, φτάνοντας το 3,6%, ενώ το περιθώριο δανεισμού της Γαλλίας έναντι του γερμανικού χρέους -δείκτης του δημοσιονομικού κινδύνου- διευρύνθηκε πάνω από τις 89 μονάδες βάσης, το υψηλότερο επίπεδο από τα τέλη του 2024.

«Η τρέχουσα κατάσταση μας φέρνει πιο κοντά σε νέες εκλογές, και σε αυτό το σενάριο αναμένω το περιθώριο να αυξηθεί και να αγγίξει τις 100 μονάδες βάσης», δήλωσε ο Βενσάν Ζουβέν, επικεφαλής στρατηγικής επενδύσεων της ING στις Βρυξέλλες, λίγο πριν την παραίτηση του Λεκορνί.

Το αδιέξοδο του Λεκορνί

Ο ηγέτης του Σοσιαλιστικού Κόμματος, Ολιβιέ Φωρ, του οποίου η κοινοβουλευτική ομάδα διαθέτει κρίσιμες ψήφους-κλειδιά, εξαπέλυσε δριμεία επίθεση κατά του Μακρόν: «Παρακολουθούμε μια πρωτοφανή πολιτική κρίση», δήλωσε, προσθέτοντας ότι η παράταξη του Μακρόν «διαλύεται» και ότι η νέα κυβέρνηση «δεν έχει πλέον καμία νομιμότητα».

Ο Λεκορνί βρέθηκε αντιμέτωπος με το ίδιο αδιέξοδο που είχε οδηγήσει στην πτώση των δύο προκατόχων του: την ανάγκη να περάσει έναν προϋπολογισμό μέσα από ένα διχασμένο κοινοβούλιο, το οποίο απορρίπτει τις περικοπές δαπανών και τις αυξήσεις φόρων που κρίνονται αναγκαίες για τον περιορισμό του μεγαλύτερου ελλείμματος στη ζώνη του ευρώ.

Ο άμεσος προκάτοχος του Λεκορνί, Φρανσουά Μπαϊρού, αναγκάστηκε να αποχωρήσει τον περασμένο μήνα έπειτα από την ήττα του σε ψήφο εμπιστοσύνης για το σχέδιο δραστικής μείωσης του ελλείμματος το 2026. Λίγο νωρίτερα, τον Δεκέμβριο του 2024, είχε παραιτηθεί και ο Μισέλ Μπαρνιέ, μετά τις έντονες αντιδράσεις στις προτεινόμενες περικοπές του προϋπολογισμού.

Οι επιλογές του Μακρόν

Μετά την παραίτηση Λεκορνί, ο Μακρόν έχει πλέον τρεις επιλογές:

• Να διορίσει νέο πρωθυπουργό, ο οποίος θα κληθεί να συγκροτήσει νέα κυβέρνηση
• Να προκηρύξει πρόωρες εκλογές
• Να παραιτηθεί ο ίδιος – κάτι που, όπως έχει επανειλημμένως δηλώσει, δεν προτίθεται να κάνει.

Η προθεσμία για την κατάθεση του τακτικού προϋπολογισμού λήγει στις 13 Οκτωβρίου, γεγονός που καθιστά πιθανή την ενεργοποίηση έκτακτων διαδικασιών.

Οι επιλογές του Μακρόν και του Λεκορνί για τα κορυφαία κυβερνητικά πόστα δεν έδειξαν την αλλαγή πορείας που απαιτούσαν τα κόμματα της αντιπολίτευσης.

«Δεν μπορεί να υπάρξει αποκατάσταση της σταθερότητας χωρίς επιστροφή στις κάλπες και διάλυση της Εθνοσυνέλευσης», δήλωσε ο πρόεδρος του Εθνικού Συναγερμού, Ζορντάν Μπαρντελά, λίγη ώρα μετά την ανακοίνωση της παραίτησης.

Η παραίτηση του Λεκορνί σηματοδοτεί ουσιαστικά την κατάρρευση του κεντρώου συνασπισμού του Μακρόν, αφήνοντας τον Γάλλο Πρόεδρο χωρίς ξεκάθαρη πολιτική πορεία και πιθανόν παραλύοντας τη κυβερνητική ατζέντα για την ψήφιση του προϋπολογισμού.

Ο Λεκορνί επρόκειτο να παρουσιαστεί αύριο ενώπιον του κοινοβουλίου, προκειμένου να εκθέσει τις πολιτικές του προτεραιότητες και να παρουσιάσει το πλήρες δημοσιονομικό σχέδιο έως τη συνταγματική προθεσμία της 13ης Οκτωβρίου.

Ο απερχόμενος πρωθυπουργός είχε ήδη προειδοποιήσει ότι η αποτυχία ψήφισης του προϋπολογισμού και η προσφυγή σε έκτακτα μέτρα από τον Ιανουάριο θα οδηγούσε το γαλλικό έλλειμμα στο 6% του ΑΕΠ, αντί να μειωθεί στο 4,6% από το 5,4% φέτος.

Πηγή: Bloomberg