Σε μία εποχή που η Ευρώπη σχεδιάζει την νέα αρχιτεκτονική ασφαλείας της, αναλαμβάνει μεγαλύτερο κόστος για την άμυνα της μετά τις πιέσεις Τραμπ και συνεχίζει να στηρίζει και να εξοπλίζει την Ουκρανία ένα νέο πρόβλημα ζητά επίλυση: οι υπερπτήσεις drones στον εναέριο χώρο ευρωπαϊκών κρατών.

Drones εμφανίστηκαν και το Σάββατο κοντά σεστρατιωτικές εγκαταστάσεις στην Δανία, ύστερα από υπερπτήσεις μη επανδρωμένων αεροσκάφων στην διάρκεια της εβδομάδας που προκαλέσαν σοβαρές καθυστερήσεις στις πτήσεις των αεροδρομίων της χώρας. Αναφορές για θεάσεις drones έγιναν και στην Γερμανία, τη Νορβηγία και τη Λιθουανία.

Οι αρχές της Δανίας δήλωσαν ότι οι επιδρομές drones της περασμένης Πέμπτης φαίνεται ότι είναι μέρος μίας υβριδικής επίθεσης. Επιπλέον οι επιδρομές έχουν ενισχύσει τον προβληματισμό για την αεράμυνα της Δανίας και το πόσο ευάλωτη είναι σε μία εναέρια επίθεση.

Μέχρι στιγμής ουδείς έχει κατηγορήσει δημόσια την Ρωσία ότι βρίσκεται πίσω από τις επιδρομές των drones. Αυτό είναι και το βασικό πλεονέκτημα μίας υβριδικής επίθεσης, δηλαδή ενός πολέμου με μη συμβατικά μέσα: δεν είναι εύκολο να αναγνωρίσει κανείς με αποδείξεις τον δράστη.

Η Δανία θεωρείται πιθανόν να μπήκε στο στόχαστρο των drones επειδή έχει παράσχει στην Ουκρανία μαχητικά αεροσκάφη F-16, ετοιμάζεται να βοηθήσει τους Ουκρανούς στην κατασκευή drones και τους εξοπλίζει με πυραύλους μεγάλου βεληνεκούς.

Το θέμα έχει προκαλέσει έντονο προβληματισμό στους Ευρωπαίους και όπως σχολιάζει το CNN με τις υπερπτήσεις drones, τις καθυστερήσεις σε αεροδρόμια, τους φόβους για κυβερνοεπιθέσεις ο πόλεμος της Ουκρανίας δείχνει να μεταφέρεται στην πόρτα της Ευρώπης.

Γερμανία: Μπορεί να επιτρέψει στον στρατό να καταρρίπτει drones

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει προτείνει την κατασκευή ενός «τείχους κατά των drones» στις χώρες της Βαλτικής καθώς η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν εκτιμά ότι οι επιδρομές των drones είναι «ένα μοντέλο διαρκούς αμφισβήτησης των συνόρων μας».

Ταυτόχρονα η Γερμανία φέρεται εξετάζει το ενδεχόμενο να επιτρέψει στον στρατό της να καταρρίπτει μη επανδρωμένα αεροσκάφη, σύμφωνα με δημοσίευμα της εφημερίδας Bild.

Το Βερολίνο είχε ήδη ανακοινώσει σχέδια για την ενίσχυση των συστημάτων άμυνας κατά των drones νωρίτερα αυτή την εβδομάδα, με σκοπό την αντιμετώπιση της αυξανόμενης ρωσικής απειλής.

Η εφημερίδα Bild ανέφερε ότι, μεταξύ των μέτρων που σχεδιάζει η γερμανική κυβέρνηση, είναι και το ενδεχόμενο να επιτρέψει στις ένοπλες δυνάμεις να καταρρίπτουν μη επανδρωμένα αεροσκάφη υπό ορισμένες προϋποθέσεις.

Ο στρατός θα πρέπει να είναι σε θέση να επεμβαίνει εάν ένα drone συνιστά σοβαρό κίνδυνο για την ανθρώπινη ζωή ή για κρίσιμες υποδομές και σε περίπτωση που άλλα μέτρα θα είναι ανεπαρκή, ανέφερε η εφημερίδα.

Ωστόσο η κατάρριψη drones με συμβατικά πολεμικά μέσα θεωρείται μία εξαιρετικά δαπανηρή επιλογή. Για παράδειγμα ένα ολλανδικό F35 μπορεί να ρίξει έναν και μόνο πύραυλο αξίας δεκάδων χιλιάδων ευρώ για να καταρρίψει ένα σχετικά φθηνό drone τύπου Shahed αξίας 30.000 δολαρίων στην Πολωνία. Αυτό δεν είναι βιώσιμο για μεγάλο χρονικό διάστημα και γι’ αυτό υπάρχει η δύσκολη επιλογή να μην αναχαιτίζονται οι εισβολείς ή να ξοδεύονται εκατομμύρια ευρώ τον μήνα για την ενίσχυση του εναέριου χώρου του ΝΑΤΟ.

Η «κόκκινη γραμμή» Λαβρόφ

Στην ομιλία του στην Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ ο υπουργός Εξωτερικών της Ρωσίας, Σεργκέι Λαβρόφ επανέλαβε την πάγια «γραμμή» της Μόσχας ότι η Ρωσία είναι αυτή που δέχεται επίθεση από το ΝΑΤΟ και υπερασπίζεται τα σύνορα της. Αρνήθηκε ότι η Ρωσία βρίσκεται πίσω από τις επιδρομές drones.

«Η Ρωσία κατηγορείται ότι σχεδόν σχεδιάζει να επιτεθεί στη Βορειοατλαντική Συμμαχία και στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ο πρόεδρος Πούτιν έχει επανειλημμένα διαψεύσει αυτές τις προκλήσεις. Η Ρωσία δεν έχει τέτοιες προθέσεις», ανέφερε ο Λαβρόφ.

Στην συνέχεια προχώρησε και σε μία προειδοποίηση προς τους Ευρωπαίους. «Οποιαδήποτε επίθεση εναντίον της χώρας μου θα αντιμετωπιστεί με αποφασιστική απάντηση. Ας μην υπάρχει καμία αμφιβολία γι’ αυτό στο ΝΑΤΟ και την ΕΕ», τόνισε ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών.

Στην συνέντευξη Τύπου που έδωσε μετά την ομιλία του ο Λαβρόφ ρωτήθηκε για το εάν η Ρωσία βρίσκεται πίσω από τις επιδρομές drones. «Δεν έχουμε τίποτα να κρύψουμε. Δεν επιτιθέμεθα ποτέ σε πολίτες και υποδομές. Συμβαίνουν περιστατικά, αλλά ποτέ δεν διεξάγουμε στοχευμένα πυρά εναντίον τους», σημείωσε ο Λαβρόφ.

«Ποτέ δεν στοχεύουμε με τα UAV (σ.σ. μη επανδρωμένα αεροσκάφη) μας ή τους πυραύλους μας τις χώρες της Ευρώπης, είτε αυτές είναι και μέλη της ΕΕ είτε χώρες του ΝΑΤΟ», ανέφερε ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών.

Για τους ισχυρισμούς της Πολωνίας ότι ρωσικά μη επανδρωμένα αεροσκάφη εισήλθαν στον εναέριο χώρο της τη νύχτα της 9ης Σεπτεμβρίου, ο Λαβρόφ είπε ότι «προτείναμε αμέσως μια συνάντηση, αλλά κανείς δεν θέλει ποτέ να συζητήσει τα γεγονότα».

Παράλληλα έθεσε και την απάντηση της Μόσχας και στα μηνύματα από την Ευρώπη ότι τα drones θα καταρρίπτονται. «Όταν ένα μη επανδρωμένο αεροσκάφος πετάει, όχι πάνω από το έδαφός μας, αν πέρασε τα σύνορα κάποιου, αλλά εκτός του εναέριου χώρου μας, πιθανώς ο καθένας έχει το δικαίωμα να κάνει ό,τι θεωρεί απαραίτητο για την ασφάλειά του», είπε ο Λαβρόφ.

Και συνέχισε: «Αλλά αν οι προσπάθειές τους είναι να καταρρίψουν οποιοδήποτε ιπτάμενο αντικείμενο πάνω από το έδαφός μας, στον εναέριο χώρο μας, τότε νομίζω ότι οι άνθρωποι θα μετανιώσουν πολύ για την ανάληψη μιας τόσο κατάφωρης παραβίασης της εδαφικής ακεραιότητας και της κυριαρχίας μας».

Το μήνυμα Ζελένσκι

Ο Ουκρανός πρόεδρος είπε αυτό που όλοι σκέφτονται στην Ευρώπη αλλά κανείς δεν συζητάει δημόσια. Μετά την συνάντηση του με τον Αμερικανό πρόεδρο στο περιθώριο της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι εκτίμησε ότι ο Βλαντίμιρ Πούτιν θα επιτεθεί και σε ευρωπαϊκή χώρα. Κατηγόρησε ευθέως τη Ρωσία για τις πρόσφατες επιδρομές μη επανδρωμένων αεροσκαφών και εξήγησε ότι με αυτόν τον τρόπο η Μόσχα τεστάρει την άμυνα του ΝΑΤΟ.

«Ο Πούτιν δεν θα περιμένει να τελειώσει τον πόλεμό του στην Ουκρανία. Θα ανοίξει (σ.σ. την σύγκρουση) προς κάποια άλλη κατεύθυνση. Κανείς δεν ξέρει πού. Το θέλει αυτό», δήλωσε ο Ζελένσκι.

Ο Ουκρανός πρόεδρος είπε ότι οι κυβερνήσεις της ΕΕ παλεύουν για να αντιμετωπίσουν αυτή την απειλή και αποκάλυψε ότι εκπρόσωποι από αρκετές χώρες – χωρίς να τις κατονομάσει- θα μεταβούν στην Ουκρανία για να εκπαιδευτούν να αποκρούουν ρωσικές αεροπορικές επιθέσεις. «Είμαστε έτοιμοι να μοιραστούμε την εμπειρία μας», πρόσθεσε ο Ζελένσκι.

Το υψηλό ρίσκο για τον Πούτιν

Ο Ρώσος πρόεδρος θεωρείται ένας πολιτικός που δεν αρέσκεται να παίρνει μεγάλα ρίσκα. Για παράδειγμα όταν έδωσε την εντολή για την εισβολή στην Ουκρανία οι Ρώσοι στρατηγοί του τον είχαν διαβεβαιώσει ότι η κατάληψη της χώρας θα είχε ολοκληρωθεί μέσα σε λίγες εβδομάδες.

Ωστόσο εάν η Μόσχα κρύβεται πίσω από τις επιδρομές των drones και αμφισβητεί με αυτόν τον τρόπο σύνορα του ΝΑΤΟ το ρίσκο είναι αρκετά υψηλό. Εάν σε μία από τις επιδρομές των drones σκοτωθεί από λάθος υπολογισμό Ευρωπαίος πολίτης τότε υπάρχει σοβαρός κίνδυνος να κατηγορηθεί η Ρωσία και εύλογα προκύπτει το ρίσκο της κλιμάκωσης.

Ουδείς μπορεί να γνωρίζει πώς θα αντιδράσουν τα ευρωπαϊκά κράτη αλλά και ο πρόεδρος των ΗΠΑ , Ντόναλντ Τραμπ ο οποίος είναι γνωστός για το απρόβλεπτο στυλ ηγεσίας του.