Το άρθρο περιγράφει την εντυπωσιακή πομπή που μετέφερε τη σορό του Μεγάλου Αλεξάνδρου μετά τον θάνατό του το 323 π.Χ. Η άμαξα, που ζύγιζε πάνω από 100 τόνους και ήταν διακοσμημένη με χρυσό και πολύτιμους λίθους, έσερναν 64 μουλάρια.
Η πομπή οργανώθηκε από τον Αρριδαίο και χρειάστηκε δύο χρόνια για να προετοιμαστεί.
Η άμαξα συνοδευόταν από στρατιωτική μονάδα και η διαδρομή της παραμένει άγνωστη, αν και υπάρχουν διάφορες θεωρίες για τον σκοπό της, όπως η ενότητα του βασιλείου ή η μεταφορά θησαυρών.
Τελικά, η άμαξα κατέληξε στην Αίγυπτο, όταν ο Πτολεμαίος την άρπαξε κοντά στη Δαμασκό.
Πιο αναλυτικά
Το 323 π.Χ. ο Μέγας Αλέξανδρος, ο Έλληνας βασιλιάς που κατέκτησε τον κόσμο πέθανε σε ηλικία 33 ετών. Η σορός του δεν βρέθηκε ποτέ, αλλά σύμφωνα με αρχαία κείμενα η πομπή που τη μετέφερε από τη
Βαβυλώνα ήταν ένα από τα σπουδαιότερα θεάματα που αντίκρισε ποτέ ο κόσμος. Υπεύθυνος για την οργάνωση της πομπής ήταν ο Αρριδαίος, ο οποίος χρειάστηκε δύο χρόνια για να την προετοιμάσει.
Ο Διόδωρος ο Σικελιώτης αναφέρει για την άμαξα του Μεγάλου Αλεξάνδρου:
«Η αρμάμαξα ήταν τόσο εντυπωσιακή και μεγαλοπρεπή στη θέα, που τα λόγια δεν μπορούν να την περιγράψουν. Η φήμη της διαδόθηκε τόσο, που προσέλκυσε πολλούς θεατές. Από κάθε πόλη που περνούσε όλοι έβγαιναν να την προϋπαντήσουν και μετά να την ξεπροβοδίσουν, χωρίς να μπορούν να χορτάσουν το θέαμα. Στη μεγαλοπρέπειά της συνέτεινε και η συνοδεία από ένα πλήθος οδοποιών και τεχνητών, καθώς και ένα σώμα στρατιωτικών…»
Για την προφύλαξη του σώματος του Αλέξανδρου από την αποσύνθεση χρησιμοποίησαν αρώματα ή μέλι, τεχνικές συντήρησης της αρχαιότητας
Η αρμάμαξα του Μεγάλου Αλεξάνδρου, σύμφωνα με τις πηγές, ζύγιζε πάνω από 100 τόνους και ήταν διακοσμημένη με χρυσό και πολύτιμους λίθους.
Η στέγη ήταν ιωνικού ρυθμού και στηριζόταν με χρυσούς κίονες.
Στις τέσσερις γωνίες της οροφής υπήρχαν 4 αγάλματα της Νίκης Τροπαιοφόρου. Κάτω από την οροφή της άμαξας υπήρχαν ανάγλυφες προτομές τραγέλαφων, των μυθικών ζώων.
Στις τέσσερις άκρες της άμαξας υπήρχαν φούντες με κρόσσια απ’όπου κρεμόντουσαν κουδούνια.
Ζωγραφική αναπαράσταση του 19ου αιώνα της νεκροπομπής του Μεγάλου Αλεξάνδρου σύμφωνα με την περιγραφή του Διόδωρου. Η άμαξα είχε οροφή με πλάτος 3,70 επί 5,5 μέτρα. Σύμφωνα με την περιγραφή που έχει διασωθεί είχε αναρτήσεις για να αποφεύγονται οι κραδασμοί. Την πομπή συνόδευαν η Ρωξάνη με το νήπιο Αλέξανδρο Δ’
Η σαρκοφάγος του Μεγάλου Αλεξάνδρου αποτελούταν από χρυσάφι και διέγραφε το σώμα του νεκρού.
Νεότερη αναπαράσταση της αρμάμαξας. Η σημερινή της αξία υπολογίζεται σε 5 με 10 δισεκατομμύρια ευρώ, Την άμαξα του βασιλιά προστάτευαν οι μηλοφόροι, μια επίλεκτη στρατιωτική μονάδα που αποτελούταν από 1.000 Πέρσες.
Υπολογίζεται ότι για την κατασκευή της χρησιμοποιήθηκαν 250 λίτρα χρυσού. Το φέρετρο σφραγίστηκε με χρυσό κάλυμμα και στολίστηκε με χρυσοποίκιλτη πορφυρή σημαία και δίπλα τοποθετήθηκαν τα όπλα του βασιλιά.
Οι τροχοί της άμαξας είχαν στον άξονά τους λεοντοκεφαλές που κρατούσαν στα δόντια τους δόρυ και αποσκοπούσαν στην απομάκρυνση όσων επιχειρούσαν να πλησιάσουν την άμαξα.
Είχε τέσσερα τιμόνια και το καθένα ήταν συνδεδεμένο με τέσσερις σειρές αλόγων. Συνολικά την άμαξα έσερναν 64 ημίονοι που ήταν στεφανωμένοι με επίχρυσα στεφάνια. Οι επιστήμονες έχουν διατυπώσει διάφορες θεωρίες σχετικά με τον σκοπό της δαπανηρής αρμάμαξας.
Μια εκδοχή είναι ότι οι διάδοχοι ήθελαν η λαμπρή πομπή να είναι ένα μήνυμα ενότητας προς τους λαούς του βασιλείου καθώς ο θάνατος του Αλέξανδρου θα δημιουργούσε διχόνοιες, όπως και έγινε. Μια άλλη εκδοχή αναφέρει ότι οι διάδοχοι ήθελαν να μεταφέρουν θησαυρούς της Ανατολής στη Μακεδονία, για τον λόγο αυτό προστατευόταν από πολυάριθμο σώμα στρατού.
Η διαδρομή που ακολούθησε η πομπή παραμένει άγνωστη όπως και το σημείο ταφής της σορού. Ο Παυσανίας ανέφερε ότι κατευθυνόταν στις Αιγές, δηλαδή τη Βεργίνα.
Ενώ σύμφωνα με άλλες πηγές ο Αλέξανδρος επιθυμούσε να ταφεί στον ναό του Άμμωνος Διός στην όαση της Σίβας. Το σίγουρο είναι ότι όταν η πομπή έφτασε κοντά στη Δαμασκό ο Πτολεμαίος, στρατηγός του Μεγάλου Αλεξάνδρου, άρπαξε τη νεκρική άμαξα και τη μετέφερε στην Αίγυπτο.
