Λιγότερους φόρους για όλους τους Έλληνες, δημόσιους και ιδιωτικούς υπαλλήλους, συνταξιούχους, ελεύθερους επαγγελματίες και αγρότες με σειρά κυβερνητικών παρεμβάσεων, ανακοίνωσε από το βήμα της 89ης Διεθνούς Έκθεσης Θεσσαλονίκης, ο Κυριάκος Μητσοτάκης, παρουσιάζοντας την πιο τολμηρή φορολογική μεταρρύθμιση, όπως τη χαρακτήρισε, στην ιστορία της Μεταπολίτευσης.
Ο Πρωθυπουργός, ανακοίνωσε τη μείωση των φορολογικών συντελεστών κατά 2 μονάδες, αλλά και επιπλέον σημαντικές μειώσεις για κάθε παιδί και μηδενικός φόρος για εισοδήματα έως 20.000 ευρώ για τους πολύτεκνους. Παράλληλα, εξήγγειλε μηδενικό φόρο για νέους εργαζόμενους έως 25 ετών και εισόδημα μέχρι 20.000 ευρώ, αλλά και μειωμένο συντελεστή 9%, αντί για 22%, μέχρι για νέους εργαζόμενους έως 30 ετών για το ίδιο εισόδημα.
Στο πακέτο των εξαγγελιών του Κυριάκου Μητσοτάκη βρίσκεται και η κατάργηση της προσωπικής διαφοράς για τους συνταξιούχους το 2027 και η μείωσή της στο μισό το 2026, κάτι που ουσιαστικά προσφέρει πρόσθετο όφελος για 671.000 συνταξιούχους, πέραν της ελάφρυνσης από τους νέους φορολογικούς συντελεστές και την ετήσια αύξηση των συντάξεων.
Έκανε λόγο επίσης για μεταρρυθμίσεις με «Κοινωνική δικαιοσύνη και εθνική ευθύνη» και για ένα συνολικό μεταρρυθμιστικό σχέδιο και όχι κατάλογο παρεμβάσεων με δράσεις που αλληλοσυμπληρώνονται. «Όταν υπάρχει βούληση το κράτος μπορεί να τα βάλει με οποιονδήποτε όσο ισχυρός και αν είναι», επισήμανε ακόμη ο Πρωθυπουργός.
Ακόμα, ο Κυριάκος Μητσοτάκης ανακοίνωσε αυξήσεις αποδοχών για ένστολους και διπλωμάτες, μέσα από το νέο, αναβαθμισμένο Μισθολόγιο Στελεχών Ενόπλων Δυνάμεων, Σωμάτων Ασφαλείας και στελεχών του Διπλωματικού Σώματος, που οδηγεί σε αυξήσεις των απολαβών τους. Ο συνολικός αριθμός των Στελεχών των Ενόπλων Δυνάμεων και των Σωμάτων Ασφαλείας είναι 151.422.
Παρεμβάσεις του πρωθυπουργού και για τον ΕΝΦΙΑ με μείωση στο μισό το 2026, στα χωριά έως 1.500 κατοίκους και πλήρη κατάργηση το 2027, σε μια ακόμη προσπάθεια της κυβέρνησης για στήριξη της ελληνικής περιφέρειας. Προς αυτή την κατεύθυνση κινείται και το μέτρο της μείωσης του ΦΠΑ κατά 30% στα ακριτικά νησιά με μόνιμους κατοίκους κάτω των 20.000.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης ανακοίνωσε μείωση τεκμηρίων διαβίωσης για κατοικίες και αυτοκίνητα, ένα μέτρο που αφορά 500.000 φορολογούμενους, αλλά και την παρέμβαση της κυβέρνησης στο στεγαστικό, με μικρότερος φόρος από ενοίκια στους μικρούς ιδιοκτήτες, με χαμηλότερο φορολογικό συντελεστής 25% για εισόδημα από ενοίκια 12.000 έως 24.000 ευρώ και δέσμευση για νέες παρεμβάσεις αν δηλωθούν στην εφορία τα αληθινά ενοίκια, τόσο από τους ιδιοκτήτες, όσο και από τους ενοικιαστές ακινήτων.
Ο Πρωθυπουργός έκανε γνωστή και την έναρξη του προγράμματος για την ανέγερση 2000 διαμερισμάτων σε αδρανή ακίνητα που ανήκουν στο ελληνικό δημόσιο.
Σε συνεργασία με το υπουργείο Εθνικής Άμυνας δρομολογείται σε τρία στρατόπεδα (στο Μοσχάτο, το στρατόπεδο “ΖΙΑΚΑ” στη Θεσσαλονίκη, το στρατόπεδο “Μανουσογιαννάκη” στην Πάτρα) να κτιστούν με πρωτοβουλία των Ενόπλων Δυνάμεων 2.000 διαμερίσματα, το 25% αυτών θα διατεθούν για τα στελέχη των Ενόπλων Δυνάμεων και το 75% θα αποδοθούν σε συμπολίτες που δεν έχουν πρώτη κατοικία. Αυτό θα συνεχιστεί αποδίδοντας στην κοινωνία αδρανή ακίνητα του δημοσίου.
Τα 10 βασικά μέτρα που εξήγγειλε ο Κυριάκος Μητσοτάκης – Ποιοι ωφελούνται, παραδείγματα
1. Μειώσεις φορολογικών συντελεστών για μισθωτούς δημοσίου και ιδιωτικού τομέα, συνταξιούχους, επαγγελματίες και αγρότες αλλά και επιπλέον ελαφρύνσεις για κάθε παιδί
Από τον επόμενο χρόνο μειώνονται οι φορολογικοί συντελεστές, πλην του εισαγωγικού που είναι ήδη στο 9%, κατά 2 ποσοστιαίες μονάδες. Οι συντελεστές μειώνονται περαιτέρω ανάλογα με τον αριθμό των παιδιών σε κάθε νοικοκυριό.
Συγκεκριμένα, η κλίμακα για έναν εργαζόμενο με μισθό από 10.000 έως 20.000 ευρώ από 22% μειώνεται στο 20% και υποχωρεί περαιτέρω στο 18% όταν υπάρχει ένα παιδί. Αντίστοιχα, κατεβαίνει στο 16% με δύο τέκνα. Θα υποχωρεί στο 9% για τους τρίτεκνους. Και θα μηδενίζεται σε οικογένειες με 4 ή περισσότερα παιδιά. Με τη νέα κλίμακα ένας εργαζόμενος των 20.000 ευρώ με δύο παιδιά, θα έχει ετήσιο όφελος 600 ευρώ. Με τρία τέκνα θα εξοικονομεί 1.300 ευρώ. Και με τέσσερα παιδιά, το κέρδος θα είναι 1.680 ευρώ.
Οι αλλαγές αυτές αφορούν το ατομικό εισόδημα, κι όχι το οικογενειακό, άρα κάθε μέλος ενός νοικοκυριού με εισοδήματα θα έχει όφελος.
Εάν, πάλι, έχει ετήσιες αποδοχές 30.000 ευρώ και δεν έχει παιδιά, το όφελος του θα είναι 400 ευρώ. Με ένα παιδί, αυτό θα ανεβαίνει στα 800. Με δύο, στα 1.200. Με τρία παιδιά, στα 2.100. Και με τέσσερα, στα 4.100 ευρώ. Η κλιμάκωση αυτή για πολλούς φορολογούμενους συνεπάγεται από μισό μέχρι και πάνω από έναν μισθό τον χρόνο. Με τις ίδιες ρυθμίσεις, δύο εργαζόμενοι πολύτεκνοι θα έχουν όφελος ένα ποσό ίσο με επιπλέον δύο μισθούς για τον κάθε γονέα.
Επίσης για τα εισοδήματα από 40.000 έως 60.000 ευρώ καθιερώνεται ενδιάμεσος συντελεστής 39%, από 44%.
Οι αλλαγές στην κλίμακα εισοδήματος θα εφαρμοστούν από το φορολογικό έτος 2026, που σημαίνει ότι οι μισθωτοί του δημόσιου και ιδιωτικού τομέα όπως και οι συνταξιούχοι θα δουν την ωφέλεια από τον Ιανουάριο του 2026, όταν και θα δουν την μείωση στις κρατήσεις τους.
2. Κανένας απολύτως φόρος για τους νέους εργαζόμενους έως 25 ετών με έσοδα μέχρι 20.000 ευρώ και μειωμένος συντελεστής 9%, αντί 22%, για τα επόμενα 5 χρόνια, μέχρι τα 30 τους
Στο εξής κανένας εργαζόμενος έως 25 ετών με εισοδήματα μέχρι και 20.000 ευρώ δεν θα πληρώνει φόρο, ενώ για ακόμα 5 χρόνια, δηλαδή μέχρι τα 30 τους, θα φορολογούνται με τον βασικό συντελεστή 9% αντί του 22% που ισχύει σήμερα. Πρόκειται δηλαδή για μείωση φόρου άνω του 50%. Με αυτή την πρωτοβουλία, ένας εργαζόμενος 24 ετών με ετήσιο εισόδημα 15.000 ευρώ θα εξοικονομεί 1.283 ευρώ ετησίως, δηλαδή περισσότερο από έναν μισθό. Εάν, πάλι, το εισόδημα του φθάνει τις 20.000, το όφελος του θα είναι 2.480 ευρώ. Δηλαδή, σχεδόν δύο μισθοί. Και για μια 28χρονη επαγγελματία με τα ίδια έσοδα, το κέρδος θα είναι 1.300 ευρώ, ισοδύναμα περίπου με μία ακόμη μηνιαία αμοιβή της.
3. Μειώνεται στο μισό η προσωπική διαφορά για τους συνταξιούχους το 2026 και καταργείται το 2027
Πέφτει στο μισό η προσωπική διαφορά το 2026 και από το 2027 καταργείται πλήρως, που ισοδυναμεί με πρόσθετο όφελος για 671.000 συνταξιούχους, πέραν της ελάφρυνσης από τους μειωμένους φορολογικούς συντελεστές και την καθιερωμένη ετήσια αύξηση των αποδοχών τους.
4. Μείωση στους φόρους ενοικίων για 150.000 ιδιοκτήτες ακινήτων
Θεσπίζεται χαμηλότερος συντελεστής 25% για τα εισοδήματα από ενοίκια από 12.000 έως 24.000 ευρώ. Μέχρι τώρα, για κάθε εκμισθωτή υπήρχε ενιαίος συντελεστής 15% έως τα 12.000 ευρώ. Στη συνέχεια, όμως, αυτός ανέβαινε απότομα στο 35%. Η θέσπιση του νέου συντελεστή ικανοποιεί, αρχικά 150.000 μικρούς ιδιοκτήτες οι οποίοι αδικούνταν. Παράλληλα η ρύθμιση βοηθά και στη φορολογική συμμόρφωση. Συνεπώς, αφού μειώνεται η φορολογία με τον ενδιάμεσο συντελεστή και είναι, πια, μόνιμη η επιστροφή ενός ενοικίου κάθε Νοέμβριο, ιδιοκτήτες και ενοικιαστές, στο εξής, θα έχουν κίνητρο να δηλώνουν τα αληθινά ενοίκια. Μάλιστα, όπως χαρακτηριστικά είπε ο Κυριάκος Μητσοτάκης, όταν αυτό συμβεί θα εξετασθούν και περαιτέρω μειώσεις στη φορολόγηση των ακινήτων.
5. Μείωση του ΕΝΦΙΑ στο μισό για την πρώτη κατοικία σε όλα τα χωριά κάτω από 1.500 κατοίκους το 2026 και κατάργησή του το 2027
Για την ενίσχυση της ελληνικής περιφέρειας από το 2026 μειώνεται ο ΕΝΦΙΑ στο μισό και το 2027 καταργείται εντελώς στις πρώτες κατοικίες χωριών κάτω από 1.500 κατοίκους! Είναι ένα σημαντικό κίνητρο για να παραμένουν γονείς και παιδιά στους τόπους τους ή και να επιστρέψουν εκεί για μία νέα ζωή, όπως τόνισε ο Πρωθυπουργός.
6. Μειωμένος ΦΠΑ κατά 30% στα ακριτικά νησιά κάτω των 20.000 κατοίκων
Μειώνεται ο ΦΠΑ κατά 30% στα ακριτικά νησιά κάτω των 20.000 κατοίκων, εξαντλώντας τα όρια τα οποία θέτει η σχετική ευρωπαϊκή νομοθεσία. Σήμερα, ο μειωμένος ΦΠΑ ισχύει μόνο σε 5 νησιά, κυρίως σε εκείνα που είχαν το βάρος της φιλοξενίας προσφύγων. Στο εξής, το μέτρο επεκτείνεται και σε δεκάδες άλλα τα οποία ανήκουν στην Περιφέρεια του Βορείου Αιγαίου και στις ενότητες των Δωδεκανήσων και του Έβρου. «Από τη Λήμνο μέχρι την Κάρπαθο και από τη Σαμοθράκη μέχρι το Καστελόριζο», ανέφερε χαρακτηριστικά, ο Κυριάκος Μητσοτάκης.
7. Μικρότερα τεκμήρια για 500.000 φορολογούμενους
Μειώνονται τα τεκμήρια διαβίωσης για κατοικίες και αυτοκίνητα για 500.000 φορολογούμενους. Επίσης διευρύνονται τα ευνοϊκά κριτήρια για τους ελεύθερους επαγγελματίες σε οικισμούς έως και 1.500 κατοίκους.
8. Μέτρα για το στεγαστικό με αξιοποίηση και ακινήτων του δημοσίου. Θα χτισθούν 2.000 διαμερίσματα σε τρία πρώην στρατόπεδα για στελέχη των Ενόπλων Δυνάμεων και πολίτες χωρίς πρώτη κατοικία
Πρώτη κίνηση η παραχώρηση 3 στρατοπέδων, ένα στο Μοσχάτο, το δεύτερο στη Θεσσαλονίκη (στρατόπεδο Ζιάκα) και το τρίτο στην Πάτρα (στρατόπεδο Μανουσογιαννάκη). Σε αυτά θα χτιστούν 2.000 διαμερίσματα με προοπτική το 25% από αυτά να στεγάσουν στελέχη των Ενόπλων Δυνάμεων, ενώ το 75% θα αποδοθεί σε πολίτες χωρίς πρώτη κατοικία. Η πολιτική αυτή θα συνεχιστεί, αποδίδοντας στην κοινωνία πολλά αδρανή δημόσια ακίνητα.
9. Ενίσχυση των εγχώριων επενδύσεων στην άμυνα και την κατασκευή οχημάτων
Διπλασιάζεται η έκπτωση στις δαπάνες επενδύσεων που θα γίνονται στην ελληνική αγορά στους τομείς άμυνας και κατασκευής οχημάτων. Η συγκεκριμένη ενίσχυση μπορεί να φτάνει μέχρι και τα 150 εκατομμύρια, με σκοπό να προωθηθούν μεγάλες επενδύσεις στην άμυνα και τη βιομηχανία της, υπό το πρίσμα των κατευθύνσεων της Ευρώπης για την ενίσχυση της κοινής ασφάλειας των κρατών-μελών.
10. Στήριξη της μικρομεσαίας επιχειρηματικότητας
Εγκρίθηκε η Εθνική Στρατηγική Εξωστρέφειας για την αύξηση των εξαγωγών και είναι έτοιμο το νομοσχέδιο του Υπουργείου Ανάπτυξης για την περαιτέρω απλούστευση των αδειοδοτήσεων με αιχμή τις επενδύσεις στο χώρο της Βιομηχανίας. Σύντομα τελειώνουν τα Ειδικά Χωροταξικά Πλαίσια για βιομηχανία και τουρισμό. Παράλληλα, εξελίσσεται η προκήρυξη της δράσης, ύψους 200 εκατομμυρίων για την ενίσχυση της εξωστρέφειας ενώ η Αναπτυξιακή Τράπεζα, μέσω του ΤΕΠΙΧ ΙΙΙ, παρέχει επιπλέον 780 εκατομμύρια για ευνοϊκά δάνεια προς μικρομεσαίους. Το Ταμείο Αγροτικής Επιχειρηματικότητας θα καλύπτει ανάγκες του πρωτογενούς τομέα με ενεργοποίηση από το 2026 ενώ 50 εκατομμύρια θα διατεθούν ειδικά για το ταμείο καινοτομίας φαρμάκων. Ταυτόχρονα ξεκινούν, οι χρηματοδοτήσεις 2 νέων ευρωπαϊκών ταμείων, του Κοινωνικού Κλιματικού και του Εκσυγχρονισμού: 700 εκατομμύρια για την ενεργειακή αναβάθμιση μικρών και μεσαίων μονάδων. Ακόμη 200 εκατομμύρια για μείωση του ενεργειακού κόστους στη βιομηχανία. Και επιπλέον 300 εκατομμύρια ως ξεκίνημα για τη σταδιακή ανανέωση του ακτοπλοϊκού μας στόλου με νέα πράσινα πλοία.
Μητσοτάκης: 4 μεταρρυθμίσεις που αλλάζουν οριστικά τη χώρα, υπερβαίνουν τους κυβερνητικούς κύκλους και απαιτούν ευρύτερες συναινέσεις
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης ανακοίνωσε από το βήμα της 89ης ΔΕΘ και τις πρωτοβουλίες της κυβέρνησης, για 4 μεταρρυθμίσεις που ως χρονικό ορίζοντα έχουν το 2030 και απαιτούν ευρύτερες συναινέσεις.
- Καθιέρωση του Εθνικού Απολυτηρίου
Μία τεράστια αλλαγή για να εξεταστεί από κοινού από τα κόμματα, ώστε να εφαρμοστεί σε βάθος τετραετίας, όπως ανέφερε χαρακτηριστικά ο Κυριάκος Μητσοτάκης, ο οποίος τόνισε πως με αυτό τον τρόπο θα αποκατασταθεί ο αυτοτελής ρόλος του Λυκείου, αποκτώντας το δικό του εκπαιδευτικό κύρος και το δικό βάρος στην εργασιακή προοπτική των αποφοίτων. Ύστερα από μία σειρά αξιόπιστων δοκιμασιών στη διάρκεια του σχολείου, τα παιδιά θα μπορούν να εισάγονται στο Πανεπιστήμιο με βασικό πυρήνα το Εθνικό Απολυτήριο. Μία αλλαγή, που πρέπει να εξεταστεί από κοινού με τα κόμματα, ώστε να εφαρμοστεί σε βάθος τετραετίας
- Ολοκλήρωση του νέου ΕΣΥ
Όπως τόνισε ο Κυριάκος Μητσοτάκης, το νέο ΕΣΥ ανήκει σε όλους τους Έλληνες και θα βελτιωθεί, ακόμα πιο γρήγορα, όταν οι πολιτικές δυνάμεις συμφωνήσουν σε λύσεις αυτονόητες. «δεν θα μετατρέψουμε την υγεία σε αρένα κομματικών διαξιφισμών και τα νοσοκομεία σε ομήρους διαδηλωτών» σημείωσε ο πρωθυπουργός και επανέλαβε ότι η Υγεία αποτελεί το δεύτερο πεδίο που απαιτεί συνεννόηση. Η προσπάθεια που εξελίσσεται στο ΕΣΥ με πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης για ανακαινίσεις ΤΕΠ σε 93 νοσοκομεία και 163 Κέντρα Υγείας, απογευματινά χειρουργεία, προληπτικές εξετάσεις κλπ, πρέπει να συνεχισθεί με κατανόηση και διάθεση θετικών προτάσεων από όλους, ανέφερε χαρακτηριστικά.
- Σύγχρονες Πολεοδομίες και πλήρες Κτηματολόγιο
Όπως ανακοίνωσε ο Πρωθυπουργός, οι πολεοδομίες φεύγουν από τους δήμους και εντάσσονται στην Κτηματολόγιο Α.Ε. – από εστίες εξυπηρετήσεων ή διαφθοράς, θα υπηρετούν την αληθινή τους αποστολή. Μία μεταρρύθμιση που θα επιτρέψει στον καθένα να ξέρει πού θα χτίσει τι και με ποιους όρους.
- Εθνικός Ενεργειακός Χάρτης για τις επόμενες δεκαετίες
Μεταρρύθμιση μακράς πνοής που προϋποθέτει διάλογο και συναίνεση – εθνικό στοίχημα που σηματοδοτεί η ενεργειακή αυτονομία μαζί με προσιτές τιμές στο ηλεκτρικό ρεύμα, τόνισε ο Κυριάκος Μητσοτάκης.
Τι σηματοδοτούν οι εξαγγελίες Μητσοτάκη στη Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης
Ο Πρωθυπουργός έκανε λόγο για επανάσταση στη φορολογική μεταρρύθμιση ανακοινώνοντας σημαντικές μειώσεις φόρων οριζόντιου χαρακτήρα, που φέρνουν αυξήσεις στο διαθέσιμο εισόδημα για μισθωτούς του δημόσιου και ιδιωτικού τομέα, συνταξιούχους, ελεύθερους επαγγελματίες και αγρότες αλλά και γενναίες ελαφρύνσεις σε οικογένειες, νέους, ιδιοκτήτες ακινήτων και κατοίκους χωριών και ακριτικών νησιών, με τον αριθμό όσων θα ευνοηθούν από αυτές τις εξαγγελίες να αγγίζει τα 4.000.000 φορολογούμενους.
Κεντρική θέση στις εξαγγελίες του πρωθυπουργού έχει η μείωση των φορολογικών συντελεστών κατά 2 ποσοστιαίες μονάδες, με πρόσθετες ελαφρύνσεις που διαρκώς αυξάνονται ανάλογα με τον αριθμό των παιδιών, φτάνοντας ακόμα και σε μηδενισμό φόρων για πολύτεκνους για τα εισοδήματα έως 20.000 ευρώ. Με αυτό τον τρόπο συνδέονται οι φορολογικές ελαφρύνσεις με την ενίσχυση της οικογένειας, στο πλαίσιο αντιμετώπισης του δημογραφικού προβλήματος.
Τα οφέλη θα τα δουν μισθωτοί και συνταξιούχοι από τον Ιανουάριο, καθώς η μείωση στην παρακράτηση θα αυξήσει απευθείας τις μηνιαίες αποδοχές τους και σε αρκετές περιπτώσεις το τελικό ετήσιο κέρδος θα υπερβαίνει το έναν μισθό, ενώ για τους πολύτεκνους τα κέρδη μπορεί να ξεπεράσουν τους δύο μισθούς ανά εργαζόμενο γονέα.
Για τους συνταξιούχους τα οφέλη διευρύνονται μέσα από τη μείωση της προσωπικής διαφοράς κατά 50% το 2026 και κατάργησής της το 2027, πέραν των κερδών από τη μείωση των φορολογικών συντελεστών και την ετήσια αύξηση που λάβουν με βάση την ανάπτυξη και τον πληθωρισμό.
Οι εξαγγελίες περιλαμβάνουν μισθολογικές αυξήσεις για τα στελέχη των ενόπλων δυνάμεων και των σωμάτων ασφαλείας, μέσω της αναμόρφωσης των ειδικών μισθολογίων τους.
Στις μεγάλες εκπλήξεις περιλαμβάνεται ο μηδενισμός του φόρου για νέους έως 25 ετών για εισοδήματα έως 20.000 ευρώ. Ειδική μέριμνα υπάρχει και για τα επόμενα χρόνια, καθώς προβλέπεται η υπαγωγή τους στον μειωμένο συντελεστή 9% από το 26ο μέχρι το 30ο έτος της ηλικίας τους, που σημαίνει ότι όλοι οι νέοι θα έχουν εξαιρετικά ευνοϊκή φορολογική αντιμετώπιση για τα πρώτα χρόνια της σταδιοδρομίας τους.
Κερδισμένοι είναι και οι κάτοικοι της ελληνικής περιφέρειας, σε χωριά με πληθυσμό έως 1.500 κατοίκους, καθώς θα δουν τον ΕΝΦΙΑ πρώτης κατοικίας να μειώνεται κατά 50% το 2026 και να καταργείται το 2027. Την ίδια στιγμή, οι νησιώτες στα ακριτικά νησιά μας με έως 20.000 κατοίκους θα δουν τον ΦΠΑ να μειώνεται κατά 30%.
Στα αξιοσημείωτα των ελαφρύνσεων περιλαμβάνεται η μείωση του φόρου των εισοδημάτων από ενοίκια, με την εισαγωγή νέου κλιμακίου 12.000 έως 24.000 ευρώ, όπως και η μείωση των τεκμηρίων διαβίωσης για κατοικίες και αυτοκίνητα.
Σε ό,τι αφορά τους ελεύθερους επαγγελματίες, επεκτείνεται η περίμετρος των δικαιούχων για τη μείωση 50% του ελάχιστου εισοδήματος, που ισχύει σήμερα για όσους μένουν σε μικρές κοινότητες.
