Τα εμπορικά κέντρα στην Ελλάδα βρίσκονται σε μια φάση έντονης κινητικότητας και στρατηγικών επενδύσεων, με την αγορά να παρουσιάζει μεγάλα περιθώρια ανάπτυξης συγκριτικά με την υπόλοιπη Ευρώπη.

Σήμερα στη χώρα λειτουργούν περίπου 500.000 τετραγωνικά μέτρα εμπορικών κέντρων και πάρκων, χώρων δηλαδή με ελάχιστη εκμισθώσιμη επιφάνεια 10.000 τ.μ. Από αυτά, τα 282.750 τετραγωνικά βρίσκονται στην Αττική, τα 100.000 στη Θεσσαλονίκη και τα υπόλοιπα κατανέμονται σε μεγάλες πόλεις της περιφέρειας, όπως η Λάρισα, η Πάτρα και η Κόρινθος. Η εικόνα δείχνει μια αγορά συγκεντρωμένη σε λίγους πόλους, αλλά με σημαντικές προοπτικές διεύρυνσης.

Στο επίκεντρο των εξελίξεων βρίσκονται οι μεγάλοι όμιλοι που δραστηριοποιούνται συστηματικά στον χώρο του εμπορικού real estate. Η Trade Estates ΑΕΕΑΠ έχει αναδειχθεί σε ηγετική δύναμη, διαχειριζόμενη σήμερα περίπου 208.000 τετραγωνικά μέτρα εμπορικών πάρκων, με αιχμή το Smart Park στα Σπάτα, ενώ η Lamda Development διαθέτει χαρτοφυλάκιο 179.000 τετραγωνικών.

Ωστόσο, οι ισορροπίες αναμένεται να αλλάξουν σημαντικά τα επόμενα χρόνια, καθώς η ανάπτυξη του Ελληνικού φέρνει μια νέα γενιά εμπορικών χώρων. Η Lamda θα προσθέσει περίπου 120.000 τετραγωνικά μέτρα με το Ellinikon Mall και τη Riviera Galleria, ανεβάζοντας το σύνολο των χώρων της σχεδόν στα 300.000 τετραγωνικά, ενώ η Trade Estates θα αυξήσει τις δικές της επιφάνειες κατά 38.500 τετραγωνικά, φτάνοντας τα 250.000.

Παράλληλα, κινήσεις εξαγορών και αναδιαρθρώσεων δείχνουν ότι η αγορά ωριμάζει και αναζητά νέες ισορροπίες. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η εξαγορά του Fashion City Outlet στη Λάρισα από την ΤΑΛΙΜΑ ΑΕ, εταιρεία του Ομίλου Κωνσταντίνου, η οποία ήδη διαθέτει το Athens Metro Mall. Η νέα επένδυση συνοδεύεται από σχέδια αναβάθμισης υποδομών, βελτίωσης της ενεργειακής αποδοτικότητας και δημιουργίας πολυλειτουργικών χώρων που θα ανταποκρίνονται στις σύγχρονες ανάγκες των επισκεπτών. Όπως τονίζει η εταιρεία, στόχος είναι να ενισχυθεί η εμπειρία του επισκέπτη αλλά και να δημιουργηθούν νέες θέσεις εργασίας, στηρίζοντας την τοπική κοινωνία.

Η σύγκριση με την ευρωπαϊκή αγορά αναδεικνύει το μέγεθος της ευκαιρίας. Με βάση τα στοιχεία σχετικής έρευνας της Cushman & Wakefield, στην Ελλάδα αντιστοιχούν μόλις 56 τετραγωνικά μέτρα εμπορικών χώρων ανά 1.000 κατοίκους, όταν στη Σερβία ο δείκτης φτάνει τα 88 τ.μ., στη Βουλγαρία τα 103 τ.μ. και στη Ρουμανία τα 107 τ.μ. Οι σκανδιναβικές χώρες κυριαρχούν, με τη Νορβηγία να αγγίζει τα 857 τ.μ., τη Φινλανδία τα 464 και τη Σουηδία τα 380 τ.μ. Στην Ισπανία και την Ιταλία τα αντίστοιχα μεγέθη είναι 248 και 229 τ.μ., ενώ στη Γερμανία διαμορφώνονται στα 177 τ.μ. Τα στοιχεία αυτά αποτυπώνουν ότι η ελληνική αγορά, αν και περιορισμένη σε μέγεθος, έχει τεράστια περιθώρια ανάπτυξης σε σύγκριση με την υπόλοιπη Ευρώπη.

Την ίδια στιγμή, ο τομέας καλείται να απαντήσει στις νέες συνήθειες των καταναλωτών, οι οποίες επηρεάζονται καθοριστικά από την εξάπλωση του ηλεκτρονικού εμπορίου. Η τάση που επικρατεί είναι η μετατροπή των εμπορικών κέντρων από απλούς χώρους αγορών σε πολυλειτουργικά hubs εμπειρίας. Ο σχεδιασμός τους γίνεται όλο και πιο εντυπωσιακός, με ανοιχτούς χώρους, ποικιλία εστίασης που ξεπερνά το πρόχειρο φαγητό, καθώς και εκδηλώσεις πολιτισμού και ψυχαγωγίας. Στόχος είναι η αύξηση της επισκεψιμότητας και η ενίσχυση του χρόνου παραμονής, ώστε τα εμπορικά κέντρα να λειτουργούν ως πόλοι κοινωνικής ζωής και όχι μόνο ως τόποι κατανάλωσης.