Η συνάντηση κορυφής μεταξύ του Ντόναλντ Τραμπ και του Βλαντίμιρ Πούτιν στην Αλάσκα χαρακτηρίζεται από χαμηλές προσδοκίες, καθώς οι αναλυτές δεν αναμένουν σημαντικές εξελίξεις στον πόλεμο.
Στο επίκεντρο των συνομιλιών βρίσκονται τέσσερα κρίσιμα ζητήματα: οι εδαφικές παραχωρήσεις, οι εγγυήσεις ασφαλείας, οι κυρώσεις και το εμπόριο, καθώς και τα εγκλήματα πολέμου.
Η Ρωσία ζητά μεγαλύτερες εδαφικές παραχωρήσεις και άρση των κυρώσεων, ενώ η Ουκρανία επιδιώκει εγγυήσεις ασφαλείας από τη Δύση.
Το θέμα των εγκλημάτων πολέμου παραμένει ανοιχτό, με το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο να έχει εκδώσει ένταλμα σύλληψης για τον Πούτιν.
Πιο αναλυτικά
Χαμηλά βρίσκεται ο πήχης των προσδοκιών για τα αποτελέσματα της σημερινής συνόδου κορυφής ανάμεσα σε Ντόναλντ Τραμπ και Βλαντίμιρ Πούτιν στην Αλάσκα.
Ο Λευκός Οίκος, οι Ευρωπαίοι ηγέτες, ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι και αναλυτές δεν αναμένουν να ανοίξει ο δρόμος για κάποια σημαντική εξέλιξη στον πόλεμο. Συγκεκριμένα, υπάρχουν τέσσερα θέματα – «αγκάθια» τα οποία βρίσκονται στο τραπέζι των συνομιλιών.
Εδαφικές παραχωρήσεις
Η Ρωσία κατέχει περίπου το 1/5 των εδαφών της Ουκρανίας αλλά φέρεται να απαιτεί μεγαλύτερες εδαφικές παραχωρήσεις και συγκεκριμένα τις περιοχές Ζαπορίζια, Ντονέτσκ, Λουχάνσκ και Χερσώνα. Επιπλέον η Μόσχα θέλει να αναγνωριστούν επίσημα περιοχές που έχει ήδη προσαρτήσει, όπως αυτής της Κριμαίας.
Νωρίτερα αυτή την εβδομάδα, ο Ουκρανός πρόεδρος, Βολοντίμιρ Ζελένσκι δήλωσε ότι η Ρωσία θέλει το υπόλοιπο της περιφέρειας του Ντονέτσκ, δηλαδή 9.000 τετραγωνικά χιλιόμετρα εδάφους, σε αντάλλαγμα για την κατάπαυση του πυρός. Ο Ζελένσκι είπε ότι η Ουκρανία δεν μπορεί να συμφωνήσει σε κάτι τέτοιο.
Το Κίεβο είναι πρόθυμο να δεχτεί μια κατάπαυση του πυρός στα σημεία όπου βρίσκεται η σημερινή γραμμή του πολεμικού μετώπου και στην συνέχεια να ξεκινήσουν συζητήσεις για το μελλοντικό καθεστώς των κατεχόμενων εδαφών. Πρόκειται για ένα ιδιαίτερα ευαίσθητο ζήτημα καθώς ο ουκρανικός λαός δεν δέχεται καμία παραχώρηση εδάφους στην Ρωσία.
Εγγυήσεις ασφαλείας
Το θέμα των εγγυήσεων ασφαλείας που βάζουν στο τραπέζι Ευρώπη και Κίεβο φαίνεται ότι βρίσκει αντίθετη την Ρωσία. Η Μόσχα επιθυμεί η Ουκρανία να παραμείνει ουδέτερη, να μην ενταχθεί στο ΝΑΤΟ και να μειώσει τα στρατεύματα της. Σε προηγούμενες διαπραγματεύσεις, στις οποίες εξακολουθεί να αναφέρεται το Κρεμλίνο, απαίτησε να μειωθεί ο στρατός του Κιέβου σε 50.000 άτομα.
Η Ουκρανία θα ήθελε να ενταχθεί στο ΝΑΤΟ αλλά αυτό έχει απορριφθεί από τις ΗΠΑ. Έτσι το Κίεβο αναζητά διμερείς ή πολυμερείς εγγυήσεις ασφαλείας από τους δυτικούς συμμάχους της. Βρετανία και Γαλλία έχουν εκφράσει την πρόθεση να στείλουν μία ευρωπαϊκή δύναμη σε ουκρανικό έδαφος προκειμένου να περιφρουρήσουν τους όρους μίας μελλοντικής κατάπαυσης πυρός. Η Μόσχα αρνείται να δεχτεί μία τέτοια δύναμη τόσο κοντά στα σύνορα της.
Παράλληλα δεν είναι ξεκάθαρη η θέση της Ουάσινγκτον για τις εγγυήσεις ασφαλείας προς την Ουκρανία. Αν δηλαδή θα στηρίξει και με ποιους τρόπους μία δύναμη περιφρούρησης της εκεχειρίας.
Κυρώσεις και εμπόριο
Η Ρωσία επιθυμεί την άρση των οικονομικών κυρώσεων που της έχουν επιβληθεί. Ο Τραμπ σε αυτή την σύνοδο μπορεί να εγγυηθεί μόνο για τις αμερικανικές κυρώσεις ενώ η Βρετανία και η Ε.Ε. έχουν αρνηθεί κατηγορηματικά να άρουν τις κυρώσεις εάν δεν υπάρξουν συγκεκριμένα πρακτικά βήματα από την πλευρά του Κρεμλίνου.
Το Κρεμλίνο θέλει επίσης να πάει τα οικονομικά θέματα ένα βήμα παραπέρα. Ο σύμβουλος του Πούτιν, Γιούρι Ουσάκοφ, δήλωσε ότι οι δύο ηγέτες θα συζητήσουν ευρύτερη συνεργασία, «μεταξύ άλλων στον εμπορικό και οικονομικό τομέα», στο πλαίσιο μιας προτεινόμενης συμφωνίας μεταξύ των δύο χωρών. Χωρίς χειροπιαστή πρόοδο σε άλλα θέματα, μια μονομερής χαλάρωση των κυρώσεων από τις ΗΠΑ θα προκαλούσε έκπληξη.
Εγκλήματα πολέμου
Τα εγκλήματα πολέμου και οι αξιώσεις αποζημιώσεων δεν μπορούν να παραμεριστούν στο πλαίσιο μιας ειρηνευτικής συμφωνίας. Το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο (ΔΠΔ) έχει εκδώσει ένταλμα σύλληψης για τον Πούτιν για την μεταφορά περίπου 20.000 παιδιών από τις εμπόλεμες ζώνες της Ουκρανίας στη Ρωσία.
Η Μόσχα έχει διαμηνύσει ότι η μεταφορά τους έγινε επειδή κινδύνευαν από τις μάχες. Ο Ζελένσκι έχει ζητήσει να επιστραφούν τα παιδιά αυτά μόλις ξεκινήσουν οι ειρηνευτικές συνομιλίες με την Ρωσία.
Συνοπτικά
- Η συνάντηση Τραμπ-Πούτιν στην Αλάσκα χαρακτηρίζεται από χαμηλές προσδοκίες χωρίς αναμενόμενες σημαντικές εξελίξεις στον πόλεμο.
- Η Ρωσία ζητά μεγαλύτερες εδαφικές παραχωρήσεις και άρση κυρώσεων, ενώ η Ουκρανία επιδιώκει εγγυήσεις ασφαλείας από τη Δύση.
- Το θέμα των εγκλημάτων πολέμου παραμένει ανοιχτό, με ένταλμα σύλληψης για τον Πούτιν από το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο.
- Η Ρωσία επιθυμεί άρση κυρώσεων και ευρύτερη οικονομική συνεργασία, αλλά η Ε.Ε. και η Βρετανία απαιτούν πρακτικά βήματα από το Κρεμλίνο.