Σοβαρές ανησυχίες για τις επιπτώσεις στο περιβάλλον και στην υγεία των ανθρώπων διατυπώνουν οι επιστήμονες μετά τις φωτιές στην Πάτρα.

Οι καταστροφικές φωτιές που κατακαίουν εκτάσεις στην Πάτρα έχουν βυθίσει ολόκληρες περιοχές σε ένα αποπνικτικό νέφος, δημιουργώντας επικίνδυνη ατμοσφαιρική ρύπανση και προκαλώντας ανησυχία για την υγεία των πολιτών αλλά και για την ασφάλεια του πόσιμου νερού.

Η ατμόσφαιρα είναι επιβαρυμένη, σε μεγάλο βαθμό και εξαιτίας της καταστροφής από την πυρκαγιά και πολλών εργοστασίων.

Αιωρούμενα σωματίδια, στάχτη και τοξικές ενώσεις μεταφέρονται σε μεγάλες αποστάσεις, γεγονός που σημαίνει ότι οι επιπτώσεις μπορεί να αγγίξουν όχι μόνο την Αχαΐα αλλά και άλλες περιοχές της Πελοποννήσου.

Ο πρόεδρος στο Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών και καθηγητής Περιβαλλοντικής Μηχανικής ΑΠΘ, Δημοσθένης Σαρηγιάννης, προειδοποιεί πώς στην Πάτρα η ατμόσφαιρα είναι επιβαρυμένη κατά τρεις φορές πάνω από τα όρια ασφαλείας:

«Στην Πάτρα αυτή τη στιγμή η τιμή παίζει ανάμεσα σε 35 με 69 μικρογραμμάρια για τα πιο λεπτά σωματίδια. Το όριο είναι 20. Οπότε καταλαβαίνετε ότι είμαστε έτσι κι αλλιώς 2 με 3 φορές πάνω από το όριο ασφαλείας» ανέφερε και πρόσθεσε.

«Αυτό που εισπνέουμε αυτή τη στιγμή, ειδικά κοντά στις εστίες, είναι ένα μίγμα σωματιδίων PM2.5 και PM10 σε πολύ υψηλές συγκεντρώσεις, με οργανικές ενώσεις από την καύση που μπορεί να έχουν καρκινογόνο δράση. Η παραμονή σε τέτοιο περιβάλλον για ώρες ή μέρες αυξάνει τον κίνδυνο για το αναπνευστικό, την καρδιά, ακόμη και για το ανοσοποιητικό», σημείωσε μιλώντας στην Τετάρτη 13/08/2025 στο Πρώτο Πρόγραμμα.

Πρόσθεσε τέλος πως στην Πάτρα επειδή η πυρκαγιά επεκτάθηκε και σε βιομηχανικά κτίρια, «Δεν είναι απλός καπνός, η αιθάλη αυτή καθ’ εαυτή. Είναι πολλές περιοχές μικτής καύσης όπου καίγεται και βιομάζα αλλά και τεχνητά υλικά, μέταλλα, πλαστικά, ελαστικά κλπ, κάτι το οποίο οδηγεί σε έκλυση πιο επικίνδυνων ενώσεων, διοξίνες και φουράνια, καρκινογόνες ενώσεις», όπως εξήγησε.

Φόβοι για την μόλυνση του υδροφόρου ορίζοντα

Πέρα από την ατμοσφαιρική ρύπανση, όμως, οι επιστήμονες εστιάζουν και στην πιθανή επιμόλυνση του πόσιμου νερού, ειδικά σε περιοχές όπου το δίκτυο ύδρευσης μπορεί να έχει επηρεαστεί από τις φλόγες ή τη στάχτη.

Η Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας, σε ανακοίνωσή της, ενημερώνει ότι «θα πραγματοποιηθούν άμεσα δειγματοληψίες και αναλύσεις για την ποιότητα του νερού, προκειμένου να διαπιστωθεί αν υπάρχει οποιαδήποτε βλάβη ή μόλυνση στο δίκτυο».

Η Αντιπεριφερειάρχης Δημόσιας Υγείας, Άννα Μαστοράκου, επισημαίνει πώς οι αναλύσεις θα δείξουν την πραγματική εικόνα.

«Η κατάσταση στην Πάτρα εξαιτίας του ατμοσφαιρικού καπνού είναι αφόρητη. Η πόλη υποφέρει. Θα γίνουν αναλύσεις από την Περιφέρεια για την ποιότητα του νερού, σε περίπτωση που υπάρχει βλάβη στο δίκτυο ύδρευσης. Επίσης, ήδη γίνονται μετρήσεις της ποιότητας του αέρα από διάφορους σταθμούς. Όπως προκύπτει, η ποιότητα του αέρα είναι κακή αυτή τη στιγμή», ανέφερε μιλώντας στο iEidiseis.

Σε επικίνδυνα όρια η τοξικότητα της ατμόσφαιρας

Οι πρώτες μετρήσεις που έχουν διενεργηθεί μέχρι στιγμής δείχνουν αυξημένο αριθμό αιωρούμενων σωματιδίων PM2.5, τα οποία, όταν ξεπεράσουν τα όρια, θεωρούνται ιδιαίτερα επικίνδυνα για την υγεία.

«Προς το παρόν είμαστε κοντά στα όρια, αλλά δεν τα έχουμε ξεπεράσει. Αν αυτό αλλάξει, θα δοθούν άλλες οδηγίες στους πολίτες», λέει η κ. Μαστοράκου.

Η ίδια υπογραμμίζει ότι η στάχτη που έχει καλύψει τις πόλεις περιέχει μικροσωματίδια και βαρέα μέταλλα, τα οποία δεν πρέπει να έρθουν σε επαφή με τρόφιμα ή επιφάνειες προετοιμασίας φαγητού, καθώς υπάρχει κίνδυνος κατάποσης.

Σε κίνδυνο η υγεία των κατοίκων

Τα σωματίδια του καπνού, όπως προειδοποιεί ο καθηγητής Σαρηγιάννης, μπορούν να διεισδύσουν βαθιά στους πνεύμονες και να προκαλέσουν σοβαρά προβλήματα υγείας, ιδιαίτερα σε άτομα με χρόνια αναπνευστικά ή καρδιολογικά νοσήματα.

Γι’ αυτό και σύμφωνα με την Άννα Μαστοράκου, σε κάποιες επιχειρήσεις έχουν δοθεί άδειες στους εργαζόμενους για να φύγουν λόγω της αποπνικτικής ατμόσφαιρας, ενώ σε αρκετές περιοχές σημειώνονται εκτεταμένες διακοπές ρεύματος.

Τα συχνότερα περιστατικά που έχουν καταγραφεί στα νοσοκομεία της Αχαΐας αφορούν δύσπνοια, έντονο βήχα και ερεθισμούς στα μάτια, κυρίως σε όσους εκτέθηκαν άμεσα στον καπνό.

Οι ασθενείς εξυπηρετούνται κυρίως από το νοσοκομείο του Ρίου, ενώ μεμονωμένα περιστατικά μεταφέρονται και στον «Άγιο Ανδρέα».

Μέτρα προφύλαξης για τους πολίτες στις πληγείσες περιοχές

Στο μεταξύ, οι υγειονομικές αρχές προτρέπουν τους πολίτες να λάβουν μέτρα προφύλαξης.

Συγκεκριμένα, από την Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας, συστήνονται τα εξής:

• Παραμονή σε εσωτερικούς χώρους με κλειστά παράθυρα και πόρτες, ιδιαίτερα τις πρώτες ημέρες.
• Αποφυγή δραστηριοτήτων που επιδεινώνουν περαιτέρω την ποιότητα του εσωτερικού αέρα, και κυρίως το κάπνισμα. Κατ’ επέκταση αποθαρρύνεται η χρήση κεριών για φωτισμό, μαγειρέματος σε ανοιχτή εστία, η χρήση προϊόντων αεροζόλ και η χρήση ηλεκτρικής σκούπας.
• Αποφυγή μετακινήσεων για τους ανθρώπους με σοβαρά υποκείμενα νοσήματα, τους ηλικιωμένους, τα παιδιά και τις εγκύους. Προστασία από την έκθεση τους στον καπνό.
• Χρήση μάσκας υψηλής προστασίας (Ν95/FFP2) αν χρειαστεί ή μετάβαση σε εξωτερικό χώρο.
• Αποφυγή κάθε σωματικής δραστηριότητας σε εξωτερικούς χώρους.
• Προστασία των κατοικιδίων σας από τη φωτιά και τον καπνό.

Για τους ασθενείς με άσθμα, καρδιαγγειακή νόσο, ή χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια, απαιτείται η αυστηρή τήρηση της φαρμακευτικής αγωγής.

• Ιδιαίτερη προσοχή στην απαγόρευση κατανάλωσης τροφίμων που εκτέθηκαν στις στάχτες ή ενδελεχής έλεγχος συντήρησης τροφίμων μετά από διακοπές ρεύματος.
• Αποτελεσματική ενυδάτωση του οργανισμού με τη λήψη υγρών, αποφεύγοντας την κατανάλωση ποτών, που περιέχουν ζάχαρη ή αλκοόλ.
• Αποφυγή λήψης πόσιμου νερού από τη βρύση της κατοικίας ή από εξωτερικές πηγές κοντά στην καμένη περιοχή μέχρι να υπάρξει επίσημη ανακοίνωση για την καταλληλότητά του, ιδίως εάν διαπιστωθεί βλάβη του δικτύου ύδρευσης της περιοχής.

Η Περιφέρεια θα διενεργήσει ελέγχους ποιότητας αέρα και νερού, σε συνεργασία με τους πληγέντες Δήμους και θα ενημερώνει τους πολίτες για κάθε εξέλιξη.

Σε περιπτώσεις έντονης δύσπνοιας, πόνου στο στήθος ή ζάλης, καλέστε αμέσως το 166 ή το 112, τονίζουν οι επιστήμονες της Περιφέρειας, ενώ τα άτομα με ευπαθή υγεία (καρδιοπαθείς, ασθματικοί, ηλικιωμένοι, μικρά παιδιά) να λαμβάνουν φαρμακευτική αγωγή όπως έχει συνταγογραφηθεί και να επικοινωνούν άμεσα με γιατρό σε περίπτωση επιδείνωσης των συμπτωμάτων.

Ο Καθηγητής Σαρηγιάννης, καλεί τις αρχές να παρακολουθούν στενά την κατάσταση, καθώς οι μετεωρολογικές συνθήκες μπορούν να την επιδεινώσουν.

Πηγή: iatropedia.gr