Στην πρώτη γραμμή της μάχης για την πρόληψη και αντιμετώπιση φυσικών καταστροφών, από τον «προ των πυλών» καύσωνα, βρίσκονται σταθερά οι Ένοπλες Δυνάμεις με την Διοίκηση Κατασκευών και Αντιμετώπισης Φυσικών Καταστροφών (ΔΙΚΑΦΚΑ), όχι μόνο με προσωπικό και μέσα αλλά με την εμπειρία, τη δομή και την ικανότητα άμεσης αντίδρασης που διαθέτουν.

Στην καρδιά του καλοκαιριού και ενόψει του νέου σφοδρού καύσωνα, οι προβλέψεις των μετεωρολόγων αλλά και η επιχειρησιακή εμπειρία δείχνουν πως η χώρα εισέρχεται σε ακόμη μια κρίσιμη περίοδο αυξημένου κινδύνου για δασικές πυρκαγιές, με ότι αυτό συνεπάγεται για ανθρώπινες ζωές, υποδομές και περιβάλλον, με τις Ένοπλες Δυνάμεις να βρίσκονται σε πλήρη επιχειρησιακή ετοιμότητα.

Η δημιουργία από το ΓΕΕΘΑ με πρωτοβουλία της πολιτικής ηγεσίας και του Αρχηγού ΓΕΕΘΑ Στρατηγού Δημήτριου Χούπη, της Διοίκησης Κατασκευών και Αντιμετώπισης Φυσικών Καταστροφών (ΔΙΚΑΦΚΑ) τον Ιανουάριο του 2024 σηματοδότησε την πιο σημαντική θεσμική τομή των τελευταίων ετών στον τομέα αυτό.

Φωτογραφία ΓΕΣ

Υπό την ηγεσία του Αντιστρατήγου Μιχάλη Κλούβα, η νεοσύστατη ΔΙΚΑΦΚΑ μέσα σε λίγους μήνες έχει ήδη παρουσιάσει ένα αξιοσημείωτο επιχειρησιακό και κατασκευαστικό έργο, αποδεικνύοντας έμπρακτα τον λόγο της ίδρυσής της: να οργανώσει, να συντονίσει και να αναβαθμίσει τη συνδρομή των Ενόπλων Δυνάμεων στις φυσικές καταστροφές, προστατεύοντας ταυτόχρονα τον πολίτη και υποστηρίζοντας το κράτος σε κάθε ακραία συνθήκη.

Πολλαπλασιαστής ισχύος στην Πολιτική Προστασία

Οι Ένοπλες Δυνάμεις ανέκαθεν συνδράμουν στις καταστροφές. Η αυξανόμενη όμως ένταση και συχνότητα των φαινομένων, από τον «Ιανό» το 2020 έως τον «Daniel» το 2023 και τις μεγάλες πυρκαγιές σε Ρόδο, Βαρυμπόμπη, Βαρνάβα και Δαδιά, ανέδειξε την ανάγκη μιας εξειδικευμένης, ενιαίας και καθετοποιημένης δομής.

Έτσι ιδρύθηκε η ΔΙΚΑΦΚΑ, με αποστολή την οργάνωση της συνδρομής των ΕΔ στη Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας και την αγαστή συνεργασία με το Υπουργείο Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας.

Ταυτόχρονα, η ΔΙΚΑΦΚΑ διατηρεί αρμοδιότητα εκτέλεσης κατασκευαστικών έργων στρατιωτικού ενδιαφέροντος, μια αποστολή που πολλαπλασιάζει τη χρησιμότητά της για την εθνική άμυνα και την κοινωνία.

Το αποτύπωμα έργου τους πρώτους μήνες

Η ΔΙΚΑΦΚΑ, με απόλυτο συντονισμό και αξιοποίηση της επιχειρησιακής λογικής παρουσίασε έργα που ξεχώρισαν:

1. Τμήμα Ειδικών Μελετών – Η «έξυπνη» προσέγγιση πρόληψης

Το νέο τμήμα ειδικών μελετών ανέλαβε να εκπονεί μελέτες εκτίμησης κινδύνου πυρκαγιάς, αξιοποιώντας δορυφορικά δεδομένα, λογισμικά GIS και ανοικτές βάσεις δεδομένων. Ο στόχος είναι διπλός: αφενός, η προστασία στρατιωτικών εγκαταστάσεων και αφετέρου, η υποστήριξη του γενικού σχεδιασμού πρόληψης της Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας, με επιστημονικά τεκμηριωμένες προβλέψεις για τις περιοχές που υπάρχει υψηλός κίνδυνος εκδήλωσης πυρκαγιάς.

2. Αποκαθέλκυση γεφυρών Bailey στον Αξιό

Ένα έργο που συνδύασε την επιχειρησιακή λογική με την περιβαλλοντική υπευθυνότητα. Δύο γέφυρες Bailey που ήταν τοποθετημένες από το 1959 έως το 1997 στον Αξιό ποταμό είχαν απαξιωθεί και αποτελούσαν κίνδυνο κατάρρευσης με πλημμύρες. Η ΔΙΚΑΦΚΑ σχεδίασε την αποκαθέλκυσή τους, αξιοποιώντας πλωτά υλικά του Μηχανικού και τις μετέφερε σε αποθήκες, μειώνοντας ταυτόχρονα το περιβαλλοντικό αποτύπωμα.

3. Γέφυρες Bailey στην Αρμενία – Ένα έργο διεθνούς εμβέλειας

Μετά από πλημμύρες στη βόρεια Αρμενία τον Μάιο του 2024, η Ελλάδα, κατόπιν συνεννόησης του Υπουργού Εθνικής Άμυνας Νίκου Δένδια με τον Αρμένιο ομόλογό του, διέθεσε γέφυρες Bailey για τις πληγείσες περιοχές. Το ιδιαίτερο της υπόθεσης ήταν ότι μεγάλο μέρος του υλικού προήλθε από την αποκαθέλκυση στον Αξιό, αποδεικνύοντας τη στρατηγική λογική ανακύκλωσης και επαναχρησιμοποίησης πόρων.

4. Συνδρομή στη Σαντορίνη – Σχέδια δράσης σε σεισμικά σενάρια

Με την εκδήλωση σεισμικών ακολουθιών στη Σαντορίνη, η ΔΙΚΑΦΚΑ εκπόνησε σχέδια δράσης, συντονίζοντας όλους τους φορείς για αντιμετώπιση ακραίων σεναρίων (σεισμός ή ηφαιστειακή δραστηριότητα). Ταυτόχρονα προώθησε υλικά και μέσα για ανάπτυξη καταυλισμών, αποκατάσταση επικοινωνιών και υποστήριξη ενδεχόμενης εκκένωσης.

5. Αντιπυρικές ζώνες – Προληπτική δράση πριν τη μάχη με τις φλόγες

Με αιτήματα του Πυροσβεστικού Σώματος και συνεργασία με Δασαρχεία, η Διοίκηση εκτέλεσε έργα διάνοιξης και συντήρησης δασικών δρόμων και αντιπυρικών ζωνών. Πρόκειται για έργα που σώζουν δάση πριν ακόμη ανάψει η πρώτη σπίθα.

6. Ειδικά Τμήματα Αντιμετώπισης Καταστροφών (ΕΤΑΚ)

Με την ίδρυση 9 νέων ΕΤΑΚ, η ΔΙΚΑΦΚΑ ενισχύει την επιχειρησιακή της παρουσία σε όλη την Ελλάδα. Τα τμήματα διαθέτουν εκπαιδευμένους διασώστες, πυροσβέστες και ειδικό εξοπλισμό, έτοιμα να επιχειρήσουν σε δασικές πυρκαγιές, πλημμύρες ή χιονοπτώσεις.

7. «ΔΕΥΚΑΛΙΩΝ» – Κινητό Επιχειρησιακό Κέντρο Αντιμετώπισης Φυσικών Καταστροφών

Το νέο Κινητό Επιχειρησιακό Κέντρο που αποκτήθηκε με χορηγία, είναι πλήρως διαλειτουργικό με το Κέντρο Επιχειρήσεων της Πυροσβεστικής και παρέχει δυνατότητα διοίκησης και ελέγχου σε δύσκολες περιοχές. Με σύγχρονα επικοινωνιακά συστήματα, αυτονομία και δυνατότητα κίνησης σε κάθε έδαφος, το «ΔΕΥΚΑΛΙΩΝ» αποτελεί κομβικό πολλαπλασιαστή ισχύος.

8. Κατασκευαστικό έργο – Από την Ανάφη στη Σαντορίνη

Η ΔΙΚΑΦΚΑ εκτελεί και έργα στρατιωτικού ενδιαφέροντος, όπως ο διάδρομος προσγείωσης ελαφρών αεροσκαφών στην Ανάφη, μεγάλος αριθμός έργων γεφυροποιίας στην ηπειρωτική Ελλάδα και έργα οδοποιίας στη νησιωτική χώρα, ενώ υλοποιεί την πύλη διαφυγής στη Σαντορίνη.

9. Διεθνής παρουσία – Συνέργειες και εκπαίδευση

Η Διοίκηση συμμετέχει σε εκπαιδευτικές δραστηριότητες και συνέδρια με χώρες όπως η Αρμενία και η Πολωνία, ενώ η εξωστρέφεια και η ανταλλαγή εμπειριών μέσω του ΝΑΤΟ ενδυναμώνουν τις δυνατότητές της.

Προετοιμασία ενόψει καύσωνα και φθινοπώρου

Καθώς η χώρα εισέρχεται στο πιο επικίνδυνο για πυρκαγιές δεκαπενθήμερο του καλοκαιριού και παράλληλα προετοιμάζεται για την φθινοπωρινή περίοδο έντονων βροχοπτώσεων, η ΔΙΚΑΦΚΑ παραμένει σε πλήρη επιχειρησιακή ετοιμότητα, με διαρκή εκπαίδευση των ΕΤΑΚ, επικαιροποίηση σχεδίων δράσης, συνεργασία με την Πολιτική Προστασία και υποστήριξη των τοπικών κοινωνιών όπου απαιτηθεί.

Η ίδρυση της ΔΙΚΑΦΚΑ αποδεικνύεται στην πράξη μια οραματική επιλογή της ηγεσίας του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας και των Ενόπλων Δυνάμεων. Με όπλα τη γνώση, την εμπειρία, τη δομή και κυρίως τους ανθρώπους της, η Διοίκηση Κατασκευών και Αντιμετώπισης Φυσικών Καταστροφών οικοδομεί μια νέα εποχή πρόληψης και άμεσης αντίδρασης, σε μια Ελλάδα που καλείται να ζήσει με την κλιματική κρίση και τις επιπτώσεις της.

Πηγή: OnAlert.gr – Ρεπορτάζ: Κώστας Σαρικάς