Το άρθρο αφηγείται την ιστορία του Νίκου Κατούντα, ενός θρυλικού καταδρομέα της Κύπρου, ο οποίος συμμετείχε σε μια μοιραία αποστολή κατά την τουρκική εισβολή το 1974.
Στις 22 Ιουλίου, ο Κατούντας, μαζί με άλλους καταδρομείς, έλαβε διαταγή να αποκρούσει τις τουρκικές δυνάμεις στην Κερύνεια.
Παρά την αριθμητική υπεροχή των Τούρκων, ο Κατούντας επέδειξε εξαιρετικό θάρρος και αυτοθυσία, καλύπτοντας την υποχώρηση των στρατιωτών του.
Η ιστορία του, γεμάτη ηρωισμό και αφοσίωση, παραμένει ζωντανή στη μνήμη όσων τον γνώρισαν, ενώ η θυσία του συγκρίνεται με εκείνη του Λεωνίδα.
Πιο αναλυτικά
Στις 22 Ιουλίου 1974, ο συνταγματάρχης Κωνσταντίνος Κομπόκης, έδωσε στην 33 Μοίρα Καταδρομών τη διαταγή για μια αποστολή αυτοκτονίας ή αποστολή θανάτου.
Συγκεκριμένα, ο Κομπόκης διέταξε δύο λόχους της Μοίρας να μεταβούν στην ακτή της Κερύνειας, στο σημείο απόβασης των τουρκικών δυνάμεων, για να εξαλείψουν το προγεφύρωμα του εχθρού και να αποκρούσουν το δεύτερο αποβατικό κύμα, που είχε ξεκινήσει εκείνο το πρωί κι έφερε την ονομασία: Δύναμη Ειδικής Αποστολής Bora.
Οι επικεφαλής στους δύο λόχους ήταν οι εξ Ελλάδος λοχαγοί Βασίλειος Ροκάς και Νικόλαος Κατούντας. Και οι δύο αυτοί, μαζί με όλη τη δύναμη της 33 ΜΚ, είχαν συμμετάσχει στις συγκρούσεις του Πενταδαχτύλου, στα υψώματα γύρω από τον Άγιο Ιλαρίωνα, από τις έντεκα τη νύχτα της 20ής Ιουλίου μέχρι το πρωί της 21ης.
Εκεί έπεσε και ο διοικητής της 33 ΜΚ, ταγματάρχης Γεώργιος Κατσάνης, από το Σιδηρόκαστρο Σερρών, ο οποίος κηδεύτηκε μόλις τον Φεβρουάριο του έτους 2020, όταν η Διερευνητική Επιτροπή για τους Αγνοούμενους εντόπισε τα οστά του σε έναν ομαδικό τάφο. Τον Κατσάνη τον είπαν αργότερα «Λεωνίδα της Κύπρου». Το ίδιο θα έλεγαν και για τον Κατούντα. Από τους τρεις άνδρες, ο μόνος που επέζησε ήταν ο Βασίλειος Ροκάς.
Τον Νίκο Κατούντα οι στρατιώτες του τον αποκαλούσαν «καθηγητή», γιατί είχε ευφυΐα και χιούμορ, ήταν ένας βαθιά στοχαστικός άνθρωπος, ηλικίας 31 ετών. Πάνω απ’ όλα, όμως, και όπως επισημαίνει ο Κύπριος επιλοχίας Αυγουστίνος Αυγουστή, ο Κατούντας «ήταν ερωτευμένος και αυτό το έδειχνε σε κάθε στιγμή». Τη γυναίκα του την έλεγαν Ρούλα. Στον Άγιο Γεώργιο ο Κατούντας είδε στρατιώτες από το 251 Τάγμα Πεζικού, και ρώτησε κάποιον απ’ όλους: «Πού είναι ο εχθρός;».
Οι Τούρκοι ήταν 3.000, και συνοδεύονταν από άρματα. Ο Κατούντας είχε 62 καταδρομείς. «Δεν σε ρώτησα πόσοι είναι», είπε στον στρατιώτη, «αλλά πού είναι». Μετά τον Άγιο Γεώργιο έφτασαν ανάμεσα στα χωριά Κάρμι και Τέμπλος, όπου δόθηκε η μάχη, που την ιστορεί εδώ ο στρατιώτης Χαράλαμπος Κυρίλλου: «Οι Τούρκοι έκαναν πίσω και τότε ο Λοχαγός μάς φώναξε όλους και μας διέταξε ότι τώρα πρέπει να φύγουμε προς άλλη κατεύθυνση, λέγοντας: “Μωρέ, φύγετε. Οι μανάδες της Κύπρου θα μαυροφορεθούν σήμερα και δεν θέλω να ’ναι οι δικές σας”». «Έμεινε τελευταίος να μας καλύπτει σαν Λεωνίδας της Κύπρου. Μια φήμη λέει πως ήταν μετενσάρκωση του Κηφέα. Έμεινε εκεί να φυλάσσει την Κερύνεια. Η μνήμη του θα μας οδηγεί».
«Εγώ και ο Λοχαγός», συνεχίζει ο Κυρίλλου, «καλύπταμε τους υπόλοιπους για την έξοδο από τη χαράδρα μέχρι να βγει και ο τελευταίος. Μείναμε στο τέλος μόνοι μας, κοιταχτήκαμε στα μάτια για λίγο. Το πρόσωπό του είχε μια υπερκόσμια λάμψη. Αμέσως ένα χαμόγελο φώτισε το πρόσωπό του. Τέτοιο χαμόγελο δε νομίζω να αντικρίσω ποτέ στη ζωή μου ολόκληρη. Ένα χαμόγελο σιγουριάς, αγάπης και αυτοθυσίας. Εκείνη τη στιγμή δεν υπήρχε λοχαγός και στρατιώτης. Υπήρχαν δύο άνθρωποι, δύο φίλοι. Μου είπε να φύγω και ότι θα με καλύπτει». Και ο Κυρίλλου έφυγε. «Αυτό το σφάλμα που έκανα», λέει, «και τον άφησα μόνο του, δεν θα το συγχωρέσω ποτέ στον εαυτό μου».
Συνοπτικά
- Ο Νίκος Κατούντας ήταν ένας θρυλικός καταδρομέας της Κύπρου που συμμετείχε σε μια μοιραία αποστολή κατά την τουρκική εισβολή το 1974.
- Στις 22 Ιουλίου, ο Κατούντας, μαζί με άλλους καταδρομείς, έλαβε διαταγή να αποκρούσει τις τουρκικές δυνάμεις στην Κερύνεια.
- Παρά την αριθμητική υπεροχή των Τούρκων, επέδειξε εξαιρετικό θάρρος και αυτοθυσία, καλύπτοντας την υποχώρηση των στρατιωτών του.
- Η θυσία του συγκρίνεται με εκείνη του Λεωνίδα και η ιστορία του παραμένει ζωντανή στη μνήμη όσων τον γνώρισαν.