Η πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την επιβολή φόρου σε μεσαίου και μεγάλου μεγέθους επιχειρήσεις εντός της ΕΕ δείχνει να μην έχει πιθανότητες να υλοποιηθεί, σύμφωνα με δημοσίευμα του Politico.

Η εν λόγω πρόταση, που ανακοίνωσε η Πρόεδρος της Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν την Τετάρτη στο πλαίσιο του επόμενου μακροπρόθεσμου προϋπολογισμού της ΕΕ, προβλέπει έσοδα ύψους 6,8 δισ. ευρώ ετησίως. Ο στόχος είναι να αποτελέσει μια νέα πηγή εσόδων για τη χρηματοδότηση ευρωπαϊκών προγραμμάτων και την αποπληρωμή χρεών που δημιουργήθηκαν κατά την πανδημία του κορονοϊού. Όμως, όπως αναφέρει το Politico, μόλις ανακοινώθηκε η πρόταση, Γερμανία και Ολλανδία εξέφρασαν άμεσα την έντονη αντίθεσή τους, θέτοντας σοβαρά εμπόδια στην υλοποίησή της.

«Δεν τίθεται θέμα να φορολογεί η Ευρωπαϊκή Ένωση τις επιχειρήσεις, καθώς δεν διαθέτει νομική βάση για κάτι τέτοιο», δήλωσε ο Φρίντριχ Μερτς, επικεφαλής των Γερμανών Χριστιανοδημοκρατών, σε κοινή συνέντευξη Τύπου με τον Βρετανό πρωθυπουργό Κιρ Στάρμερ στο Λονδίνο. Αξίζει να σημειωθεί ότι ο Μερτς και η φον ντερ Λάιεν προέρχονται από το ίδιο κόμμα, το CDU.

Παράλληλα, εκπρόσωπος της ολλανδικής κυβέρνησης δήλωσε στο Politico πως «για την Ολλανδία, αυτό δεν τίθεται προς συζήτηση», υπογραμμίζοντας την ανάγκη περιορισμού του ευρωπαϊκού προϋπολογισμού, αντί για επέκτασή του.

Η αντίθεση δεν περιορίζεται μόνο στις βόρειες χώρες της ΕΕ, που παραδοσιακά αντιτίθενται στην αύξηση των δαπανών. Ένας διπλωμάτης από χώρα του Νότου δήλωσε στο Politico ότι η πρόταση θα έχει «δυσκολίες» να επιβιώσει.

Αρνητικές ήταν και οι πρώτες αντιδράσεις στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, όπου απαιτείται έγκριση του μέτρου. Η Μόνικα Χολμάιερ, ευρωβουλευτής του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος και αντιπρόεδρος της Επιτροπής Προϋπολογισμών, δήλωσε πως η πρόταση «έρχεται σε πλήρη αντίθεση με τις προσπάθειές μας να ενισχύσουμε την ανταγωνιστικότητα των ευρωπαϊκών επιχειρήσεων — ιδίως των μεσαίων». Όπως σημειώνει το Politico, η τοποθέτησή της έχει ιδιαίτερη σημασία, καθώς το ΕΛΚ είναι η μεγαλύτερη πολιτική ομάδα στο Ευρωκοινοβούλιο και κυριαρχεί στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

Πώς λειτουργεί ο φόρος

Η προτεινόμενη φορολογία θα αφορά σε εταιρείες με κύκλο εργασιών άνω των 100 εκατ. ευρώ — και θα καταβάλλεται ανεξαρτήτως αν η εταιρεία εμφανίζει κέρδη ή όχι, γεγονός που έχει προκαλέσει αντιδράσεις.

Σύμφωνα με το Politico, πρόκειται για σταθερό ποσό, και όχι ποσοστιαίο φόρο επί των κερδών. Ειδικότερα, εταιρείες με κύκλο εργασιών από 100 έως 250 εκατ. ευρώ θα καταβάλλουν ετήσιο τέλος 100.000 ευρώ, ενώ ο φόρος φτάνει τα 750.000 ευρώ για επιχειρήσεις με έσοδα άνω των 750 εκατ. ευρώ. Έτσι, μια εταιρεία με 750 εκατ. ευρώ τζίρο θα πληρώνει το ίδιο με μία που φτάνει τα 75 δισ. ευρώ.

Σύμφωνα με την Επιτροπή, ο φόρος θα αποφέρει περίπου 6,8 δισ. ευρώ τον χρόνο και θα συμβάλει σημαντικά στο στόχο των 60 δισ. ευρώ σε άμεσους φόρους που η ΕΕ ελπίζει να συγκεντρώνει ετησίως από το 2028.

Ωστόσο, οι αντιδράσεις είναι εκτεταμένες. Ο Αλεσάντρο Τσιριάνι, πρώην υπουργός στην κυβέρνηση Μελόνι και νυν ευρωβουλευτής με το κόμμα «Αδέλφια της Ιταλίας», δήλωσε στο Politico πως η πρόταση «έρχεται σε αντίθεση με τη βούληση της πλειοψηφίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου».

Αντιδράσεις υπάρχουν και από τον επιχειρηματικό κόσμο. Ο Μάρκους Μπάιρερ, γενικός διευθυντής της BusinessEurope, χαρακτήρισε την πρόταση «εντελώς αντιπαραγωγική». Αντίστοιχα, ο Στέφανο Παν, αντιπρόεδρος της ιταλικής Confindustria, υποστήριξε ότι το όριο των 100 εκατ. ευρώ στον κύκλο εργασιών «μπορεί να εμποδίσει την ανάπτυξη καινοτόμων επιχειρήσεων».

Η Τάνια Γκέννερ, γενική διευθύντρια του Συνδέσμου Βιομηχανιών Γερμανίας, κάλεσε το Βερολίνο να εναντιωθεί ξεκάθαρα στην πρόταση, σημειώνοντας ότι «έρχεται σε αντίθεση με τους στρατηγικούς στόχους της ΕΕ».

«Κακή ιδέα» η φορολόγηση του τζίρου

Η φορολόγηση του κύκλου εργασιών αντί για τα κέρδη είναι «πολύ κακή ιδέα», δηλώνει στο Politico ο Ζολτ Ντάρβας, αναλυτής του ινστιτούτου Bruegel. Όπως εξηγεί, πλήττει δυσανάλογα επιχειρήσεις με διαφορετικά περιθώρια κέρδους, και έχει αναδιανεμητικό χαρακτήρα εις βάρος των πιο ευάλωτων. «Δεν είναι δίκαιο, είναι ίσως η χειρότερη επιλογή», σημειώνει.

Το Politico υπογραμμίζει ότι η πρόταση έρχεται σε σύγκρουση με τις διακηρύξεις της φον ντερ Λάιεν περί ενίσχυσης της ανταγωνιστικότητας, ειδικά εν μέσω στασιμότητας στη Γερμανική οικονομία, εμπορικών εντάσεων με τις ΗΠΑ και μεταβολών στο δημοσιονομικό προσανατολισμό της ΕΕ.

Πάντως, υπάρχουν και φωνές στήριξης. Ο Γάλλος ευρωβουλευτής Φαμπιάν Κελλέρ από την πολιτική ομάδα Renew τόνισε πως οι επιχειρήσεις — ευρωπαϊκές και διεθνείς — επωφελούνται από την πρόσβαση στην ενιαία αγορά. «Αυτό συνιστά ευρωπαϊκό δημόσιο αγαθό. Χωρίς την ΕΕ, δεν θα υπήρχε αδιάλειπτο εμπόριο στην μεγαλύτερη ενιαία αγορά του κόσμου», ανέφερε.

Ωστόσο, καταλήγει το Politico, με τόσες ενστάσεις από κυβερνήσεις και ευρωβουλευτές, η πρόταση για νέο εταιρικό φόρο δεν φαίνεται να έχει μέλλον στην παρούσα της μορφή.