Η κυβέρνηση αντιμετωπίζει σοβαρές προκλήσεις στην προσπάθειά της να επιλύσει το ζήτημα των δανείων σε ελβετικό φράγκο, τα οποία επηρεάζουν περίπου 35.000 δανειολήπτες.
Παρά την επιθυμία της να προχωρήσει σε λύσεις, οι σχετικές εξαγγελίες προσκρούουν σε εμπόδια, ιδίως λόγω των επιπτώσεων που μπορεί να έχει ένα πιθανό «κούρεμα» της ισοτιμίας στην οικονομική σταθερότητα και στις κρατικές εγγυήσεις του προγράμματος «Ηρακλής».
Η λύση που εξετάζεται περιλαμβάνει μειώσεις στην ισοτιμία, ανάλογα με τα εισοδηματικά και περιουσιακά δεδομένα των δανειοληπτών, με ποσοστά «κουρέματος» από 10% έως 25%.
Η προτεινόμενη νομοθετική ρύθμιση θα είναι εθελοντική και όσοι δανειολήπτες την αποδεχθούν θα πρέπει να παραιτηθούν από ένδικα μέσα, ενώ θα υπάρχει και η επιλογή προσφυγής σε εξωδικαστικό μηχανισμό.
Η κυβέρνηση επιδιώκει να αποφύγει την κατάπτωση των κρατικών εγγυήσεων, που θα αποτελούσε πλήγμα για τις τράπεζες και το δημόσιο χρέος, ενώ η τελική λύση αναμένεται να εφαρμοστεί το φθινόπωρο.
Πιο αναλυτικά
Δύσκολη εξίσωση αποδεικνύεται η λύση για τους περίπου 35.000 δανειολήπτες του ελβετικού φράγκου. Παρά την θέληση της κυβέρνησης να λύσει το ζήτημα, οι εξαγγελίες περί λύσης έχουν λογαριάσει χωρίς τον ξενοδόχο, αφού προσκρούουν στο τείχος του «Ηρακλή». Το ενδεχόμενο κατάπτωσης των εγγυήσεων που συνοδεύουν τις τιτλοποιήσεις των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων, μεταξύ των οποίων και δάνεια σε ελβετικό φράγκο, ανησυχεί σφόδρα την Τράπεζα της Ελλάδος.
Τόσο η ΤτΕ, όσο και η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα που θα πρέπει να εγκρίνει την απόφαση της κυβέρνησης για τα δάνεια σε ελβετικό φράγκο, αξιολογούν τις επιπτώσεις που θα έχει ένα «κούρεμα» της ισοτιμίας των δανείων σε ελβετικό στην χρηματοπιστωτική ευστάθεια. Και αυτή θα διασαλευτεί εφόσον αποφασιστεί μία λύση για συγκεκριμένη μερίδα δανειοληπτών, η οποία θα θέσει σε κίνδυνο τις ανακτήσεις των τιτλοποιήσεων και άρα θα οδηγήσει σε κατάπτωση των κρατικών εγγυήσεων που συνοδεύουν το πρόγραμμα «Ηρακλής». Κάτι τέτοιο θα αποτελέσει πλήγμα για τις τράπεζες, αλλά κυρίως για το δημόσιο χρέος, δηλαδή για τον Έλληνα φορολογούμενο.
Για τις τράπεζες, το κόστος από το υπό εξέταση «κούρεμα» της ισοτιμίας των δανείων του ελβετικού φράγκου έχει υπολογιστεί περί τα 300 – 400 εκατ. ευρώ το ανώτερο. Το ποσό αυτό θα χρειαστεί να λάβουν σε επιπλέον προβλέψεις, αποστερώντας από την πραγματική οικονομία κεφάλαια που μπορούν να διατεθούν για πιστωτική επέκταση με νέες χορηγήσεις. Περί τα 350 εκατ. ευρώ υπολογίζεται επιπλέον το κόστος για τους servicers που διαχειρίζονται τα δάνεια των τιτλοποιήσεων, κρίνοντας την τύχη των κρατικών εγγυήσεων.
Το παραπάνω κόστος θα αποτυπωθεί και στην εικόνα της ελληνικής οικονομίας. Κατάπτωση των κρατικών εγγυήσεων του «Ηρακλή» πρέπει να αποφευχθεί πάση θυσία και για λόγους prestige, αλλά και ουσίας, καθώς θα χαλάσουν το success story που έχει να παρουσιάζει η Ελλάδα στην διεθνή επενδυτική κοινότητα.
Όλα τα παραπάνω οδηγούν σε ρύθμιση για τους δανειολήπτες του ελβετικού φράγκου, η οποία θα είναι φειδωλή και λελογισμένη και δεν αναμένεται νωρίτερα από τον Σεπτέμβριο.
Η πρόταση της κυβέρνησης, βάσει πληροφοριών που έχουν διαρρεύσει στον Τύπο, προβλέπει διαφορετική αντιμετώπιση των δανειοληπτών του ελβετικού φράγκου, αναλόγως των εισοδηματικών και περιουσιακών τους δεδομένων, με τελικό «κούρεμα» στην ισοτιμία των δανείων τους από 10% έως 25%. Ειδικότερα, το σχέδιο του Υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών κάνει λόγο για 4 κατηγορίες δανειοληπτών.
- Δανειολήπτες με εισόδημα μέχρι 22.000 ευρώ ετησίως και ακίνητη περιουσία μέχρι 185.000 ευρώ, αναλόγως της σύνθεσης του νοικοκυριού. Στους δανειολήπτες αυτούς αναμένεται να προταθεί «κούρεμα» στην τρέχουσα ισοτιμία του ελβετικού φράγκου (δηλαδή στην ισοτιμία που θα ισχύει όταν υπογραφεί η σύμβαση μετατροπής του δανείου τους από ελβετικό φράγκο σε ευρώ) κατά 25%. Το επιτόκιο της ρύθμισης προβλέπεται να είναι σταθερό στο 2,30% για όλη την υπολειπόμενη διάρκεια του δανείου.
- Δανειολήπτες με ετήσιο εισόδημα μέχρι 27.500 ευρώ και ακίνητη περιουσία μέχρι 231.250 ευρώ, ανάλογα με τη σύνθεση του νοικοκυριού. Το «κούρεμα» που θα δοθεί θα κινείται στο 20%. Το επιτόκιο προβλέπεται στο 2,50% σταθερό.
- Δανειολήπτες με εισόδημα έως 33.000 ευρώ ετησίως και ακίνητη περιουσία έως 277.500 ευρώ, ανάλογα με τη σύνθεση του νοικοκυριού. Το «κούρεμα» μέσω της ισοτιμίας αναμένεται στο 15%, ενώ το επιτόκιο θα διαμορφώνεται στο 2,70%.
- Δανειολήπτες για τους οποίους δεν θα εξετάζονται εισοδηματικά ή περιουσιακά κριτήρια για την ένταξή τους στη ρύθμιση. Το προβλεπόμενο «κούρεμα» στην περίπτωση αυτή θα ανέρχεται σε 10%.
Σημειώνεται ότι η διολίσθηση του ευρώ έναντι του ελβετικού φράγκου έχει ήδη επιφέρει στους δανειολήπτες του ελβετικού φράγκου επιβάρυνση περίπου 70% στο κεφάλαιο του αρχικού δανείου.
Η νομοθετική ρύθμιση που αναμένεται από την κυβέρνηση θα είναι πλήρως εθελοντική για τους δανειολήπτες, οι οποίοι εφόσον την κρίνουν συμφέρουσα θα πρέπει να παραιτηθούν ενδίκων μέσων. Εναλλακτικά, οι δανειολήπτες του ελβετικού θα μπορούν να προσφύγουν στον εξωδικαστικό μηχανισμό, αποδεχόμενοι την αυτοματοποιημένη ρύθμιση της ηλεκτρονικής πλατφόρμας, όπως ισχύει για όλους τους δανειολήπτες.
Συνοπτικά
- Η κυβέρνηση αντιμετωπίζει δυσκολίες στην επίλυση του ζητήματος των δανείων σε ελβετικό φράγκο λόγω των πιθανών επιπτώσεων στην οικονομική σταθερότητα.
- Η προτεινόμενη λύση περιλαμβάνει μειώσεις στην ισοτιμία των δανείων ανάλογα με εισοδηματικά και περιουσιακά δεδομένα, με ποσοστά «κουρέματος» από 10% έως 25%.
- Η νομοθετική ρύθμιση θα είναι εθελοντική, με δυνατότητα προσφυγής σε εξωδικαστικό μηχανισμό για όσους αποδεχθούν τη ρύθμιση.
- Η κυβέρνηση προσπαθεί να αποφύγει την κατάπτωση κρατικών εγγυήσεων και αναμένεται να εφαρμόσει την τελική λύση το φθινόπωρο.