Η Δανία, υπέρμαχος της αυστηρής μεταναστευτικής πολιτικής, σκοπεύει να εκμεταλλευθεί την προεδρία της ΕΕ, την οποία αναλαμβάνει την 1η Ιουλίου, για να προωθήσει τις απόψεις της και να σκληρύνει ακόμη περισσότερο τη μεταναστευτική πολιτική του μπλοκ.

Η μεταναστευτική πολιτική «συνδέεται με την ασφάλεια (…) πρέπει να έχουμε μια πιο ασφαλή, σταθερή και ισχυρή Ευρώπη και αυτό δεν θα συμβεί πραγματικά, αν δεν ελέγξουμε τις ροές προς την Ευρώπη», δήλωσε η Δανή υπουργός Ευρωπαϊκών Υποθέσεων Μαρί Μπιέρε στη διάρκεια της παρουσίασης των προτεραιοτήτων της προεδρίας της χώρας.

Η Δανή πρωθυπουργός Μέτε Φρέντερικσεν έδωσε τον τόνο στη διάρκεια πρόσφατης επίσκεψής της στο Βερολίνο και σκοπεύει να αναλάβει δράση σε δύο μέτωπα: την επεξεργασία των αιτημάτων για την παροχή ασύλου εκτός ΕΕ και τον περιορισμό του πεδίου εφαρμογής των αποφάσεων του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΔΔΑ).

«Χρειαζόμαστε νέες λύσεις για να μειώσουμε την εισροή (μεταναστών) στην Ευρώπη και να στείλουμε πίσω με αποτελεσματικό τρόπο όσους δεν έχουν δικαίωμα να παραμείνουν στις χώρες μας», είπε Φρέντερικσεν απευθυνόμενη στον Γερμανό καγκελάριο Φρίντριχ Μερτς ο οποίος επαίνεσε το δανικό «μοντέλο».

Η Δανία, όπου το ποσοστό των ατόμων ξένης καταγωγής αυξήθηκε από 3,3% σε 16,3% μεταξύ του 1985 και του 2025, δικαιολογεί την επιθυμία της να περιορίσει την υποδοχή μεταναστών εξηγώντας ότι με αυτό τον τρόπο θα μπορέσει να διατηρήσει το μοντέλο του γενναιόδωρου κράτους πρόνοιας.

Ταυτόχρονα, η ανάγκη για ξένο εργατικό δυναμικό έχει αυξηθεί ραγδαία στη Δανία, με τον αριθμό των αδειών εργασίας που έχουν χορηγηθεί να διπλασιάζεται σε λιγότερο από δέκα χρόνια, όμως αυτές μπορούν να ανακληθούν με γοργές διαδικασίες.

Στη Δανία οι πρόσφυγες λαμβάνουν άδεια παραμονής ενός έτους που μπορεί να ανανεωθεί και ενθαρρύνονται να επιστρέψουν στις χώρες καταγωγής τους μόλις οι δανικές αρχές διαπιστώσουν ότι δεν έχουν πλέον ανάγκη για προστασία.

«Περιμένουμε από τους πρόσφυγες να ενσωματωθούν ενώ παράλληλα (τους ζητάμε) να είναι έτοιμοι να φύγουν ανά πάσα στιγμή (…) μια μάλλον αντιφατική ή σχιζοφρενική κατάσταση», δήλωσε στο AFP η ερευνήτρια Μαρί Σάντμπεργκ, διευθύντρια του Κέντρου Έρευνας για τη Μετανάστευση (AMIS) στο Πανεπιστήμιο της Κοπεγχάγης.

«Πρόσφατη έρευνα έδειξε ότι η ιδιαίτερη έμφαση στις πολιτικές επιστροφής και προσωρινής προστασίας, καθώς και οι υψηλές απαιτήσεις για την απόκτηση μόνιμης άδειας διαμονής, δημιουργούν ένα πάρα πολύ δύσκολο τοπίο ένταξης για τους νεοφερμένους στη δανική κοινωνία», πρόσθεσε.

Το καλοκαίρι του 2020, 200 Σύροι στερήθηκαν τις άδειες παραμονής τους με το σκεπτικό ότι «η κατάσταση στη Δαμασκό δεν δικαιολογεί πλέον τη χορήγηση άδειας παραμονής ή την παράτασή της».

Μετά την εκλογή της επικεφαλής των Σοσιαλδημοκρατών πριν από δέκα χρόνια, η Μέτε Φρέντερικσεν έχει αλλάξει τη στάση του κόμματός της στο ζήτημα της μετανάστευσης, ακολουθώντας τη γραμμή προηγούμενων δεξιών κυβερνήσεων που υποστηρίζονταν από την άκρα δεξιά. Έχει χαρακτηρίσει επανειλημμένα τη μη δυτική μετανάστευση «τη μεγαλύτερη πρόκληση» για τη Δανία.

Το 2024 η Δανή πρωθυπουργός υποστήριξε τον βουλευτή Φρέντερικ Βαντ, ο οποίος ισχυρίστηκε ότι ορισμένοι μετανάστες, που έχουν ενσωματωθεί πλήρως, μερικές φορές «υπονομεύουν» τη δανική κοινωνία εκ των έσω.

«Από πολιτιστικής άποψης είμαστε μια κοινωνική και χαλαρή χώρα και για κάποιο λόγο οι μουσουλμάνοι θεωρούνταν και εξακολουθούν να θεωρούνται ένα είδος απειλής για αυτήν την φιλελεύθερη κουλτούρα», σχολίασε η Μικάλα Μπέντιξεν, πρόεδρος της οργάνωσης «Refugees Welcome».

Υπέρμαχος της υποδοχής «μηδενικού αριθμού» προσφύγων, η Δανία ενέκρινε 860 αιτήσεις για την παροχή ασύλου το 2024, σχεδόν 13 φορές λιγότερες σε σχέση με το 2015, ενώ η Φρέντερικσεν υπερασπίζεται την επεξεργασία των αιτήσεων εκτός της χώρας.

Πριν από δύο χρόνια η κυβέρνησή της ανέστειλε τα σχέδιά της να μεταφέρει τους αιτούντες άσυλο εκτός Ευρώπης, πιθανόν στη Ρουάντα, προκειμένου να γίνει εκεί η επεξεργασία του αιτήματός τους, σε μια προσπάθεια να καταλήξει σε κοινή λύση με την ΕΕ για την οργάνωση αυτής της μεταφοράς.

Καθώς όλες οι απόπειρες μεμονωμένων ευρωπαϊκών χωρών να μεταφερθεί εκτός ΕΕ η επεξεργασία των αιτημάτων για την παροχή ασύλου έχουν αποτύχει, «θα υπάρξει μια ευρωπαϊκή απόπειρα να γίνει κάτι για το θέμα» στη διάρκεια της δανικής προεδρίας, υπογράμμισε η Μπέντιξεν.

Σε ένα άλλο μέτωπο, η Δανία μαζί με την Ιταλία και επτά ακόμη χώρες ζήτησαν να επανεξεταστεί η Ευρωπαϊκή Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου σχετικά με τη μετανάστευση, καθώς εκτιμούν ότι μερικές φορές προστατεύει «τους λάθος ανθρώπους».

«Ήμασταν περήφανοι που υπήρξαμε από τις πρώτες χώρες που υπέγραψαν τη Σύμβαση του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες το 1951 και επίσης συμμετέχουμε στο πρόγραμμα μετεγκατάστασης της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες (UNHCR) από τα τέλη της δεκαετίας του 1980. Ωστόσο, (…) η Δανία φαίνεται έτοιμη να δοκιμάσει τα όρια των συμβάσεων», επιμένει η Σάντμπεργκ.

Για τη Μικάλα Μπέντιξεν αυτή η στάση «υπονομεύει ολόκληρη τη νοοτροπία της Ευρώπης».