Ο πρωθυπουργός του Ισραήλ, Μπενιαμίν Νετανιάχου, δήλωσε ότι το Ιράν έχει παραγάγει επαρκείς ποσότητες εξαιρετικά εμπλουτισμένου ουρανίου για την κατασκευή έως και εννέα πυρηνικών όπλων. Η Τεχεράνη, από την πλευρά της, διαψεύδει τους ισχυρισμούς αυτούς, υποστηρίζοντας ότι δεν επιδιώκει την ανάπτυξη πυρηνικών όπλων.
Ωστόσο, η Διεθνής Υπηρεσία Ατομικής Ενέργειας (ΙΑΕΑ) επιβεβαίωσε ότι το Ιράν διαθέτει ουράνιο εμπλουτισμένο σε 60%, με πρόσφατες αναφορές να δείχνουν και επίπεδα κοντά στο 83,7%. Η κατάσταση έχει επιδεινωθεί από την αποχώρηση των ΗΠΑ από την πυρηνική συμφωνία το 2018, με το Ιράν να αυξάνει σημαντικά το πρόγραμμα εμπλουτισμού του.
Η ΙΑΕΑ έχει κατηγορήσει το Ιράν για παραβίαση των υποχρεώσεών του και πρόσφατα το κήρυξε έκπτωτο από αυτές, με το Ιράν να απαντά με κλιμάκωση των πυρηνικών του δραστηριοτήτων.
Πιο αναλυτικά
Ο πρωθυπουργός του Ισραήλ Μπενιαμίν Νετανιάχου υποστήριξε ότι το Ιράν έχει παραγάγει μεγάλες ποσότητες εξαιρετικά εμπλουτισμένου ουρανίου με το οποίο μπορεί να κατασκευάσει εννέα πυρηνικά όπλα.
Η Τεχεράνη έχει επανειλημμένα επιμείνει ότι δεν κατασκευάζει βόμβα. Πόσο ακριβής είναι λοιπόν ο ισχυρισμός του Ισραηλινού ηγέτη; Δεν είναι σαφές πόσο κοντά μπορεί να βρίσκεται το Ιράν στην πραγματική κατασκευή μιας πυρηνικής βόμβας, αλλά έχει σημειώσει σημαντική πρόοδο στην παραγωγή του βασικού συστατικού του, το, υψηλού εμπλουτισμού, ουράνιο.
Σε μια έκθεση που εστάλη στα κράτη μέλη στις 31 Μαΐου, ο πυρηνικός παρατηρητής του ΟΗΕ, η Διεθνής Υπηρεσία Ατομικής Ενέργειας (ΔΥΑΕ/ΙΑΕΑ) είχε αναφέρει ότι το Ιράν διαθέτει ποσότητα ουρανίου εμπλουτισμένου σε καθαρότητα 60% – που δεν είναι ακόμα βαθμός ικανός για την κατασκευή όπλου, είναι ωστόσο ποσότητα επαρκής για να κατασκευάσει τελικά εννέα πυρηνικά όπλα, αν εμπλουτιστεί περαιτέρω στο 90%.
Ένα επιπλέον ζήτημα είναι το κατά πόσον με την συγκεκριμένη ποσότητα ουρανίου μπορεί να φτιάξει τις λεγόμενες «βρώμικες βόμβες». Ένα άλλο ζήτημα εδώ είναι πώς θα τις εκτοξεύσει προς το Ισραήλ.
Το Ιράν έχει αυξήσει σημαντικά το πρόγραμμα εμπλουτισμού ουρανίου από τότε που ο Ντόναλντ Τραμπ αποσύρθηκε από την πυρηνική συμφωνία το 2018. Ξεκίνησε με περίπου 150 κιλά ουρανίου εμπλουτισμένου στο 3,6% – το οποίο είναι επαρκές για πυρηνικούς αντιδραστήρες και ένα ειρηνικό πυρηνικό πρόγραμμα – και τώρα διαθέτει 50 φορές το επίπεδο του 2018, σύμφωνα με το CNN.
Το 2023, η ΙΑΕΑ ανακοίνωσε ότι σε μια ιρανική πυρηνική εγκατάσταση βρέθηκαν σωματίδια ουρανίου εμπλουτισμένα σε καθαρότητα 83,7% – κοντά σε επίπεδα οπλικού βαθμού. Το απόθεμά του σε ουράνιο εμπλουτισμένο έως 60% είχε επίσης αυξηθεί σε 128,3 κιλά, το υψηλότερο επίπεδο που είχε καταγραφεί τότε.
Η ΔΥΑΕ κατηγορεί εδώ και καιρό το Ιράν ότι παραβιάζει τις υποχρεώσεις του για τη μη διάδοση των πυρηνικών όπλων, αλλά την Πέμπτη -για πρώτη φορά μετά από σχεδόν 20 χρόνια- το διοικητικό της συμβούλιο ενέκρινε ψήφισμα με το οποίο το Ιράν κηρύσσεται επισήμως έκπτωτο από τις υποχρεώσεις αυτές.
Το Ιράν υποσχέθηκε να απαντήσει κλιμακώνοντας τις πυρηνικές του δραστηριότητες.