Το Ισραήλ κατάφερε κάτι μοναδικό σε παγκόσμιο επίπεδο: ενώ βρίσκεται σε εμπόλεμη κατάσταση και αντιμετωπίζει αυξημένες ανάγκες – όπως είναι φυσικό επακόλουθο – για τις ένοπλες δυνάμεις του, κατόρθωσε ταυτόχρονα να αυξήσει την παραγωγή του σε αμυντικά συστήματα και να καταγράψει, για δύο συνεχόμενες χρονιές, αύξηση άνω του 13% κατ’ έτος στις εξαγωγές αμυντικού υλικού.

Του Χρήστου Μαζανίτη

Το Υπουργείο Άμυνας του Ισραήλ ανακοίνωσε ότι το ιστορικό ρεκόρ εξαγωγών αμυντικού εξοπλισμού του Ισραήλ καταρρίφθηκε για τέταρτη συνεχόμενη χρονιά, με πάνω από 14,7 δισεκατομμύρια δολάρια το 2024 – αύξηση 13% σε σχέση με το προηγούμενο έτος. Περισσότερες από τις μισές συμφωνίες είχαν αξία άνω των 100 εκατομμυρίων δολαρίων. Πάνω από το 50% των συμφωνιών αφορούσαν ευρωπαϊκές χώρες. Οι εξαγωγές αμυντικού εξοπλισμού έχουν υπερδιπλασιαστεί τα τελευταία πέντε χρόνια.

Ο Γενικός Διευθυντής του Υπουργείου Άμυνας του Ισραήλ (IMOD), Υποστράτηγος ε.α. Αμίρ Μπάραμ (Amir Baram), και ο επικεφαλής της Διεύθυνσης Διεθνούς Αμυντικής Συνεργασίας (SIBAT) του ισραηλινού υπουργείου Άμυνας, Ταξίαρχος ε.α. Γιαΐρ Κούλας (Yair Kulas), παρουσίασαν στον Υπουργό Άμυνας Ίσραελ Κατζ (Israel Katz) την έκθεση εξαγωγών αμυντικού εξοπλισμού για το 2024, αποκαλύπτοντας ότι οι αμυντικές βιομηχανίες εξασφάλισαν νέες συμβάσεις αξίας 14,795 δισεκατομμυρίων δολαρίων καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους.

Το Ισραήλ έφτασε για άλλη μια φορά σε ιστορικό υψηλό στις εξαγωγές αμυντικού εξοπλισμού το 2024, σηματοδοτώντας την τέταρτη συνεχόμενη χρονιά ρεκόρ στο πεδίο των αμυντικών συμφωνιών. Καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους, οι διάφορες αμυντικές βιομηχανίες του Ισραήλ υπέγραψαν εκατοντάδες σημαντικά αμυντικά συμβόλαια παγκοσμίως με τη βοήθεια και την υποστήριξη του IMOD, συμπεριλαμβανομένων πάνω από τις μισές από αυτές τις συμφωνίες (56,8%) που ήταν mega-deals, αξίας τουλάχιστον 100 εκατομμυρίων δολαρίων η καθεμία.

Από το ξέσπασμα του πολέμου στις 7 Οκτωβρίου 2023, το IMOD και οι αμυντικές βιομηχανίες λειτουργούν σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης, κινητοποιούμενοι για την πολεμική προσπάθεια με παραγωγή για τις Ισραηλινές Ένοπλες Δυνάμεις όλο το 24ωρο, διατηρώντας παράλληλα την παραγωγή από ξένους πελάτες. Τα επιχειρησιακά επιτεύγματα του πολέμου και η αποδεδειγμένη απόδοση των ισραηλινών συστημάτων στο πεδίο της μάχης έχουν οδηγήσει σε ισχυρή διεθνή ζήτηση για ισραηλινή αμυντική τεχνολογία, ολοκληρώνοντας το 2024 με αξιοσημείωτα υψηλό επίπεδο με συμφωνίες εξαγωγών που έσπασαν ρεκόρ.

Αξίζει να σημειωθεί ότι οι εξαγωγές πυραύλων, πυραυλικών και συστημάτων αεράμυνας έφτασαν σε ένα νέο σημαντικό ορόσημο, αντιπροσωπεύοντας το 48% του συνολικού όγκου συμφωνιών, από 36% το 2023. Ομοίως, οι εξαγωγές δορυφόρων και διαστημικών συστημάτων σημείωσαν σημαντική αύξηση, αντιπροσωπεύοντας το 8% των συμφωνιών το 2024 σε σύγκριση με 2% το 2023. Επιπλέον, υπήρξε σημαντική αύξηση στις συμβάσεις με ευρωπαϊκές χώρες, οι οποίες αντιπροσώπευαν το 54% του συνολικού όγκου συμφωνιών το 2024, σε σύγκριση με 35% το 2023.

Σημαντικά επίπεδα αμυντικών εξαγωγών: Πύραυλοι, συστήματα πυραύλων και αεράμυνας (48%), οχήματα και ΤΟΜΠ (9%), δορυφόροι και διαστημικά συστήματα (8%), ραντάρ και ηλεκτρονικό οπλισμό (8%), επανδρωμένα αεροσκάφη και αεροηλεκτρονικά (8%), παρατήρηση και οπτοηλεκτρονικά (6%), συστήματα πληροφοριών, πληροφοριών και κυβερνοσυστήματα (4%), πυρομαχικά και οπλισμός (3%), σταθμοί και εκτοξευτές όπλων (2%), συστήματα C4I και επικοινωνιών (2%), μη επανδρωμένα αεροσκάφη και UAV (1%), και ναυτικά συστήματα και πλατφόρμες (1%).

Στοιχεία εξαγωγών άμυνας ανά γεωγραφική κατανομή: Ευρώπη (54%), Ασία και Περιοχή του Ειρηνικού (23%), χώρες της Συμφωνίας του Αβραάμ (12%), Βόρεια Αμερική (9%), Λατινική Αμερική (1%) και Αφρική (1%).

Κατανομή συμφωνιών ανά οικονομικό πεδίο εφαρμογής: Συμφωνίες άνω των 100 εκατομμυρίων δολαρίων (56,8%), συμφωνίες μεταξύ 50-100 εκατομμυρίων δολαρίων (9,5%), συμφωνίες μεταξύ 10-50 εκατομμυρίων δολαρίων (16,3%) και συμφωνίες έως 10 εκατομμυρίων δολαρίων (17,4%).

«Ακριβώς κατά τη διάρκεια ενός δύσκολου και περίπλοκου έτους πολέμου, το Ισραήλ έσπασε ένα ρεκόρ όλων των εποχών στις εξαγωγές άμυνας – 15 δισεκατομμύρια δολάρια. Αυτό το τεράστιο επίτευγμα είναι άμεσο αποτέλεσμα των επιτυχιών του Ισραηλινού Στρατού και των αμυντικών βιομηχανιών εναντίον της Χαμάς στη Γάζα, της Χεζμπολάχ στον Λίβανο, των Χούθι στην Υεμένη, του καθεστώτος του Αγιατολάχ στο Ιράν και σε άλλα πεδία όπου επιχειρούμε εναντίον των εχθρών του Ισραήλ» ανέφερε ο Υπουργός Άμυνας, Ισραήλ Κατζ, προσθέτοντας «Ο κόσμος βλέπει τη δύναμη του Ισραήλ και επιδιώκει να είναι εταίρος σε αυτήν. Θα συνεχίσουμε να ενισχύουμε τον Ισραηλινό Στρατό και την ισραηλινή οικονομία μέσω της καινοτομίας στον τομέα της ασφάλειας για να διασφαλίσουμε σαφή υπεροχή έναντι οποιασδήποτε απειλής – οπουδήποτε και οποτεδήποτε».

«Περισσότερα έθνη θέλουν να προστατεύσουν τους πολίτες τους χρησιμοποιώντας ισραηλινό αμυντικό εξοπλισμό» λέει από τη μεριά του ο Γενικός Διευθυντής του IMOD, Υποστράτηγος ε.α. Αμίρ Μπαράμ, εξηγώντας : «Για να υποστηρίξουμε τις άμεσες και μακροπρόθεσμες ανάγκες των Ισραηλινών Αμυντικών Δυνάμεων, πρέπει να συνεχίσουμε αυτή τη δυναμική στις εξαγωγές αμυντικού εξοπλισμού, επιτρέποντάς μας να ενισχύσουμε τις Ισραηλινές Αμυντικές Δυνάμεις με περισσότερα συστήματα, να αναπτύξουμε την επόμενη γενιά δυνατοτήτων και να ενισχύσουμε την οικονομία του Ισραήλ. Πρέπει να επεκτείνουμε την αμυντική παραγωγική βάση του Ισραήλ για να διασφαλίσουμε συνεχή και αειφόρο ετοιμότητα ασφαλείας, ακόμη και σε δύσκολες περιόδους, επιτρέποντας παράλληλα μεγαλύτερη εξαγωγική ικανότητα. Θα εργαστούμε για την επέκταση των υφιστάμενων αγορών, την είσοδο σε νέες αγορές και την καλύτερη αξιοποίηση του μοναδικού οικοσυστήματος αμυντικής τεχνολογίας του Ισραήλ».

«Αυτά τα εντυπωσιακά αποτελέσματα προέρχονται από μια καινοτόμο, δημιουργική και πρωτοποριακή αμυντική βιομηχανία, η οποία παράγει συστήματα αιχμής σε αεροπορικούς, χερσαίους, ναυτικούς και ναυτικούς τομείς. Αυτός ο όγκος εξαγωγών ενισχύει τη θέση του Ισραήλ ως κορυφαίας δύναμης αμυντικής τεχνολογίας και καταδεικνύει την ανώτερη ποιότητα των ισραηλινών συστημάτων και τη διεθνή εμπιστοσύνη στις αποδεδειγμένες ικανότητές τους στο πεδίο της μάχης» επεσήμανε από τη μεριά του ο Γιαΐρ Κούλας, της SIBAT, που πρόσφατα βρέθηκε στην Αθήνα στο πλαίσιο της έκθεσης αμυντικού υλικού, όπου η ισραηλινή αμυντική βιομηχανία είχε ισχυρή παρουσία.

«Η μοναδική συνεργασία μεταξύ των αμυντικών μας βιομηχανιών, του IDF, του προσωπικού του Υπουργείου Άμυνας και της SIBAT δημιουργεί ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα στις παγκόσμιες αγορές. Η αμυντική βιομηχανία του Ισραήλ έχει δείξει αξιοσημείωτη ικανότητα να εξυπηρετεί βέλτιστα τις πολεμικές ανάγκες του IDF, ενώ ταυτόχρονα καλύπτει την αυξανόμενη παγκόσμια ζήτηση» κατέληξε ο διευθυντής της SIBAT.

H Ελλάδα

Στον αντίποδα, η Ελλάδα, που κάποτε είχε ισχυρή παραγωγή αμυντικών συστημάτων, μετά από δεκαετίες αγορών από τα ράφια των πολυεθνικών αμυντικών σούπερ μάρκετ, δείχνει να αναζητά τον βηματισμό της μέσα στην αμυντική βιομηχανία.

Ειδικά το τελευταίο χρονικό διάστημα, με τα προγράμματα SAFE και ReArm Europe, δίδεται μία μοναδική ευκαιρία επανεκκίνησης της εγχώριας βιομηχανικής παραγωγής αλλά και την σύμπραξη δυνάμεων, όπως για παράδειγμα πρότεινε πρόσφατα ο Πρόεδρος της Ένωσης Ελληνικών Ναυπηγείων Πάνος Ξενοκώστας στην σύσκεψη στο Μέγαρο Μαξίμου για σύμπραξη των ναυπηγείων στα αμυντικά προγράμματα. Πρόταση την οποία αγκάλιασε ο Πρωθυπουργός. Ή τις πρωτοβουλίες της ΕΑΒ για την ανάπτυξη του εγχώριου anti-drone συστήματος ΚΕΝΤΑΥΡΟΣ και του drone ΑΡΧΥΤΑΣ.

Ο Κυριάκος Μητσοτάκης σε πρόσφατη επίσκεψή του στον Βόλο σε εγκαταστάσεις κατασκευής τμημάτων των αρμάτων μάχης Leopard , που χρησιμοποιεί ο Ελληνικός Στρατός τόνισε ότι «πολλοί δεν γνωρίζουν ότι η Ελλάδα έχει και σήμερα που μιλάμε μία σοβαρή βιομηχανική υποδομή και η στήριξη της μεταποίησης και της βιομηχανίας -βιομηχανία η οποία ολοένα και περισσότερο πρέπει να ενσωματώνει τις πιο σύγχρονες και καινοτόμες τεχνολογίες- αποτελεί μια κεντρική κυβερνητική προτεραιότητα, η οποία στηρίζεται από όλα τα εργαλεία τα οποία έχουμε στη διάθεσή μας».

Στις προθέσεις της κυβέρνησης, είναι η πλήρης ανάταση της εγχώριας αμυντικής βιομηχανίας κι αυτό – σύμφωνα με κυβερνητικούς παράγοντες – καταδεικνύεται από το γεγονός ίδρυσης της Γενικής Γραμματείας Εθνικής Ασφάλειας.

«Αυτά όλα αλλάζουν. Με το νέο μας αμυντικό δόγμα απαιτούμε τουλάχιστον 25% συμπαραγωγή σε κάθε μεγάλη αμυντική προμήθεια η οποία θα δρομολογείται από το Υπουργείο Εθνικής Άμυνας» ανέφερε ο Κυριάκος Μητσοτάκης επισημαίνοντας την πρόθεση να στηριχθούν οι ελληνικές εταιρείες, οι οποίες ήδη έχουν παρουσία στον τομέα της άμυνας, να επενδύσουν πιο δυναμικά, να συμπαράγουν οπλικά συστήματα τα οποία χρειάζονται οι Ένοπλες Δυνάμεις, αλλά ταυτόχρονα να εξάγουν τα προϊόντα τους και σε άλλες αγορές, καθώς το μεγάλο πρόβλημα που αντιμετωπίζει σήμερα η Ευρώπη είναι ότι έχει τη διάθεση να επενδύσει στην άμυνα, πλην όμως δεν έχει την παραγωγική δυνατότητα να το κάνει.