Τώρα, ανίχνευσε φως από έναν γαλαξία μόλις 280 εκατομμύρια χρόνια μετά τη Μεγάλη Έκρηξη, τον πιο μακρινό γαλαξία που έχει εντοπιστεί ποτέ. Ο γαλαξίας που σπάει τα ρεκόρ αποκαλύπτει μυστικά για τα πρώτα αστέρια και τα απροσδόκητα χημικά τους αποτυπώματα.

Πριν από το James Webb (JWST), δεν είχαμε υπέρυθρα τηλεσκόπια με αρκετά μεγάλα κάτοπτρα για να ανιχνεύσουμε φως από τους πρώιμους γαλαξίες. Το Hubble μπορεί να δει φως στο εγγύς υπέρυθρο, αλλά έχει μόνο ένα κάτοπτρο 2,4 μέτρων. Βρήκε μόνο έναν γαλαξία από τα 500 εκατομμύρια χρόνια του Σύμπαντος. Το Διαστημικό Τηλεσκόπιο Spitzer ήταν ένα ειδικό υπέρυθρο τηλεσκόπιο, αλλά είχε μόνο ένα κάτοπτρο 85 cm. Το JWST όχι μόνο διαθέτει πολύ μεγαλύτερο κάτοπτρο, αλλά η τεχνολογία ανιχνευτών έχει προχωρήσει πάρα πολύ.

Ο πρόσφατα ανακαλυφθείς γαλαξίας ονομάζεται MoM-z14 και προέρχεται από την έρευνα Mirage ή Miracle.

Η ανακάλυψη παρουσιάζεται σε μια νέα δημοσίευση με τίτλο « Ένα ΚΟΣΜΙΚΟ ΘΑΥΜΑ: Ένας αξιοσημείωτα φωτεινός γαλαξίας με z spec = 14,44 ΕΠΙΒΕΒΑΙΩΜΕΝΟΣ ΜΕ JWST ». Ο κύριος συγγραφέας είναι ο Rohan Naidu από το Ινστιτούτο Αστροφυσικής και Διαστημικής Έρευνας Kavli του MIT. Η δημοσίευση έχει υποβληθεί στο Open Journal of Astrophysics και είναι διαθέσιμη στο arxiv.org.

Ο MoM-z14 εμφανίζεται με μετατόπιση προς το ερυθρό z = 14,4, που σημαίνει ότι το φως του έχει επιμηκυνθεί από την διαστολή του σύμπαντος κατά περισσότερες από 14 φορές, και προσφέρει μια ένδειξη για την ηλικία του. Η ομάδα ερευνητών, με επικεφαλής τον Rohan Naidu του MIT, δημοσίευσε τα ευρήματά της στον διακομιστή προεκτύπωσης arXiv και τα υπέβαλε στο Open Journal of Astrophysics.

Αυτός ο γαλαξίας δεν είναι απλώς μια αμυδρή κηλίδα — είναι απροσδόκητα φωτεινός, αντανακλώντας ένα αυξανόμενο θέμα στις ανακαλύψεις του JWST. Ο MoM-z14 εντάσσεται τώρα σε μια παράξενη νέα κατηγορία νεαρών γαλαξιών που λάμπουν πολύ πιο έντονα από ό,τι περίμενε κανείς. Ο JADES-GS-z14-0, που ανακαλύφθηκε σε μια ξεχωριστή έρευνα βαθέος πεδίου, εξέπληξε επίσης τους αστρονόμους με το μέγεθος και τη λαμπρότητά του, εκτείνοντας 1.600 έτη φωτός και φιλοξενώντας εκατοντάδες εκατομμύρια ηλιακές μάζες σε αστέρια.

Όπως και ο JADES-GS-z14-0, έτσι και ο MoM-z14 δεν φαίνεται να τροφοδοτείται από μια υπερμεγέθη μαύρη τρύπα, αλλά μάλλον από πυκνούς πληθυσμούς νεαρών, φωτεινών αστεριών. Η φωτεινότητα αυτών των αντικειμένων αμφισβητεί τα υπάρχοντα μοντέλα για το πόσο γρήγορα το σύμπαν θα μπορούσε να σχηματίσει αστέρια και γαλαξίες μετά τη Μεγάλη Έκρηξη.

Το διαπεραστικό υπέρυθρο “βλέμμα” του JWST υπερβαίνει τις δυνατότητες των τηλεσκοπίων Hubble και Spitzer να κοιτάζουν τόσο πίσω στο χρόνο. Αυτό το άλμα στις δυνατότητες επιτρέπει στους επιστήμονες του Webb όχι μόνο να ανιχνεύουν πρώιμους γαλαξίες, αλλά και να διακρίνουν τη δομή και τη σύνθεσή τους με εκπληκτική λεπτομέρεια.

Ο βαρυτικός φακός βοηθά επίσης το JWST να διερευνήσει ακόμη βαθύτερα. Στην περίπτωση των αρχαίων γαλαξιών που βρίσκονται κοντά στο σμήνος Abell 2744 (με το παρατσούκλι «Σμήνος της Πανδώρας»), το φως από τους πρώιμους γαλαξίες -μερικοί μόλις 350 εκατομμύρια χρόνια μετά τη Μεγάλη Έκρηξη- κάμπτεται και μεγεθύνεται από την ενδιάμεση μάζα, επιτρέποντας στους αστρονόμους να διακρίνουν αρχέγονα κοσμικά αντικείμενα που διαφορετικά θα ήταν αόρατα. Αυτές οι αμυδρές πηγές φωτός, μεγεθυμένες από την τεράστια βαρύτητα του σμήνους, προσφέρουν μια οικεία εικόνα του πρώιμου σύμπαντος και έχουν γίνει απαραίτητες για την αστρονομία βαθέος πεδίου.

Η χημική υπογραφή του MoM-z14 προσθέτει μια ακόμη πτυχή στην ιστορία του σύμπαντος: είναι πλούσιο σε άζωτο σε σχέση με τον άνθρακα – ένα χαρακτηριστικό που μοιράζονται τα αρχαία σφαιρωτά σμήνη γύρω από τον Γαλαξία μας, τα οποία μπορεί κάποτε να φιλοξενούσαν υπερμεγέθη αστέρια, σύμφωνα με την έρευνα. Αυτή η ομοιότητα υποδηλώνει μια συνέχεια στα περιβάλλοντα σχηματισμού άστρων που εκτείνεται σε περισσότερα από 13 δισεκατομμύρια χρόνια.

Ενώ μελλοντικά αστεροσκοπεία όπως το Ρωμαϊκό Διαστημικό Τηλεσκόπιο μπορεί να αποκαλύψουν ακόμη περισσότερα από αυτά τα πρώιμα κοσμικά παράξενα, το JWST έχει ήδη ξαναγράψει το χρονοδιάγραμμα του σχηματισμού των γαλαξιών. Με βάση τον τρέχοντα ρυθμό του, το τηλεσκόπιο σχεδόν σίγουρα θα σπάσει ξανά το δικό του ρεκόρ σύντομα.

Δείτε ΦΩΤΟ ΕΔΩ