«Πάμε πάλι απ’ την αρχή». Ο πρόεδρος Τραμπ έχει εξαπολύσει μια σειρά από καταιγίδες εμπορικών δασμών τους τελευταίους τέσσερις μήνες. Κάθε μία έχει αφήσει τις επιχειρήσεις, στις ΗΠΑ και σε όλο τον κόσμο, να καθαρίζουν τα ερείπια – και να πασχίζουν να καταλάβουν τι θα συμβεί μετά, σχολιάζει ο Guardian.
Την Παρασκευή, ο πρόεδρος των ΗΠΑ δημιούργησε δύο νέες θύελλες, απειλώντας την ΕΕ –τον μεγαλύτερο συλλογικό εμπορικό εταίρο της χώρας του– και την Apple –μία από τις μεγαλύτερες εταιρείες των ΗΠΑ– με σαρωτικούς δασμούς.
Όπως συμβαίνει κάθε φορά σε τέτοιες ανακοινώσεις που έχει κάνει ο Τραμπ, τα Χρηματιστήρια έπεσαν σε Ευρώπη και Αμερική.
Στις Βρυξέλλες και στο Κουπερτίνο, αξιωματούχοι και στελέχη είναι σε επιφυλακή. Πάντως, οι προηγούμενες εμπορικές επιθέσεις του Τραμπ, όσο σφοδρές κι αν ήταν, δείχνουν πώς πιθανότατα θα εξελιχθεί και αυτή η κατάσταση.
Είτε πρόκειται για τον Καναδά και το Μεξικό, την Κίνα ή ακόμα και για την «Ημέρα Απελευθέρωσης» με την ομαδική οικονομική επίθεση του Τραμπ σε δεκάδες χώρες, κάθε πτυχή της επιθετικής στρατηγικής δασμών της κυβέρνησης Τραμπ έχει ακολουθήσει έως τώρα ένα εντυπωσιακά παρόμοιο μοτίβο.
Έργο σε τέσσερις πράξεις
Πράξη πρώτη: Η απειλή
Αυτό συνήθως συμβαίνει σε περίεργες ώρες, στο Truth Social –το περιθωριακό κοινωνικό δίκτυο του προέδρου– και προκαλεί άμεσες προειδοποιήσεις από τις χώρες και τις εταιρείες που επηρεάζονται.
Πράξη δεύτερη: Η επιβολή
Ο Τραμπ αγνοεί τις προειδοποιήσεις, επιβάλλει τους δασμούς, ισχυρίζεται ότι θα αποφέρουν δισεκατομμύρια και στέλνει τους πιο πιστούς συμμάχους και αξιωματούχους του να εξηγήσουν προκλητικά γιατί πρόκειται για μια στρατηγική μεγαλοφυΐα, παρά τις ευρείες ανησυχίες.
Πράξη τρίτη: Ο πανικός
Οι χρηματιστηριακές αγορές ταλαντεύονται. Οι επιχειρήσεις απορούν. Οι καταναλωτές ανησυχούν. Η κυβέρνηση αρχίζει να διστάζει, προαναγγέλλοντας εξαιρέσεις και αφήνοντας υπονοούμενα για «φως στο τούνελ», ενώ ο Τραμπ υποβαθμίζει τον αντίκτυπο των ενεργειών του.
Πράξη τέταρτη: Η υπαναχώρηση
Και αυτή συνήθως ανακοινώνεται στο Truth Social, προτού ο Τραμπ στείλει και πάλι τους συμμάχους και τους αξιωματούχους του να εξηγήσουν γιατί και αυτή η αναδίπλωση είναι… στρατηγική μεγαλοφυΐα.
Αυτό το τελευταίο στάδιο παρουσιάζεται σχεδόν πάντα ως τολμηρό διαπραγματευτικό κατόρθωμα – σαν «ολική επαναφορά» με την Κίνα ή μια υποτιθέμενη εισροή χωρών που επιδιώκουν εμπορικές συμφωνίες με τις ΗΠΑ – ανεξαρτήτως πραγματικότητας.
Κάθε παράσταση είναι φυσικά μοναδική. Το καστ αλλάζει. Δεν είσαι ποτέ σίγουρος πόσο θα διαρκέσει κάθε πράξη. Αλλά μέχρι στιγμής, ξανά και ξανά, το σενάριο ακολουθεί την ίδια τροχιά. Η ΕΕ θα καταρτίσει σχέδια για αντίποινα. Ο Τραμπ θα δεχτεί πιέσεις να επανεξετάσει. Αρχικά, θα απορρίψει δημοσίως αυτά τα αιτήματα. Και έπειτα…
Πόσες φορές μπορεί κανείς να δει το ίδιο έργο;
Στη Γουόλ Στριτ, κάποιοι επενδυτές αρχίζουν να αναρωτιούνται πόσο σοβαρά πρέπει να παίρνουν τον Τραμπ όσον αφορά τους δασμούς. Την Παρασκευή, ο πρόεδρος των ΗΠΑ απείλησε με επιβολή δασμού 25% στο iPhone της Apple – που παράγει το μισό της τζίρου και κυριαρχεί στην αγορά των smartphones των ΗΠΑ – εκτός αν η τεχνολογική εταιρεία μεταφέρει την παραγωγή στις ΗΠΑ, κάτι που αναλυτές απορρίπτουν ως «παραμύθι». Ακόμα κι αν ήταν εφικτό, η τιμή του iPhone θα ανέβαινε στα 3.500 δολάρια.
Αν ο Τραμπ πραγματοποιήσει αυτή την απειλή, τιμωρώντας μια από τις πιο επιτυχημένες εταιρείες της χώρας του και διατηρήσει τη στάση του μέχρι να ξεκινήσει η Apple την κατασκευή iPhone εντός των ΗΠΑ, οι συνέπειες θα είναι σοβαρές. Όμως, η μετοχή της εταιρείας υποχώρησε λιγότερο από 3%.
Ο Λευκός Οίκος έχει προσθέσει ένα απίστευτο επίπεδο αβεβαιότητας στην παγκόσμια οικονομία. Αλλά ήδη, αρχίζει να κυριαρχεί και ένα αίσθημα αναπόφευκτου.