Το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ συνεδριάζει στις 21 Μαΐου για την τακτική μηνιαία ενημέρωση σχετικά με τη Συρία, υπό την προεδρία του Έλληνα Υπουργού Εξωτερικών Γιώργου Γεραπετρίτη.

Την ενημέρωση θα πραγματοποιήσουν ο Ειδικός Απεσταλμένος του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ, Γκίαρ Πέντερσεν, και ο Διευθυντής του Γραφείου Συντονισμού Ανθρωπιστικών Υποθέσεων του ΟΗΕ, Ράμες Ραζασίνγκαμ, ενώ θα ακολουθήσουν κλειστές διαβουλεύσεις.

Η συνεδρίαση λαμβάνει χώρα ενώ ο μεταβατικός πρόεδρος της Συρίας, Αχμεντ Aλ Σάρα και πρώην ηγέτης της οργάνωσης Χαγιάτ Ταχρίρ αλ Σαμ (HTS), που έχει χαρακτηριστεί ως τρομοκρατική από το Συμβουλίου Ασφαλείας επιχειρεί εκτενή διπλωματική προσέγγιση για την αποκατάσταση της διεθνούς θέσης της χώρας.

Στις 13 Μαΐου, ο Πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ ανακοίνωσε την άρση όλων των αμερικανικών κυρώσεων κατά της Συρίας, έπειτα από συνάντησή του με ηγέτες του Συμβουλίου Συνεργασίας του Κόλπου (GCC) στη Σαουδική Αραβία. Σύμφωνα με τον Λευκό Οίκο, το αίτημα προήλθε από τον πρίγκιπα διάδοχο της Σαουδικής Αραβίας, Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν και τον πρόεδρο της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.

Υπενθυμίζεται ότι ο Τραμπ διατύπωσε πέντε αιτήματα: εξομάλυνση σχέσεων με το Ισραήλ στο πλαίσιο των Συμφωνιών Αβραάμ, αποχώρηση όλων των «ξένων τρομοκρατών» από τη Συρία, απέλαση Παλαιστινίων μαχητών, υποστήριξη κατά της αναβίωσης του ISIS και ανάληψη ευθύνης για τα κέντρα κράτησης του ISIS. Αυτά αναμένεται να επαναληφθούν στη συνεδρίαση.

Στις 20 Μαΐου, η Ύπατη Εκπρόσωπος της ΕΕ Κάγια Κάλας ανακοίνωσε την απόφαση και των Υπουργών Εξωτερικών να άρουν όλες τις οικονομικές κυρώσεις κατά της Συρίας, εφόσον υπάρξει πρόοδος σε θέματα μεταρρυθμίσεων.

Ο κ. Πέντερσεν χαιρέτισε την εξέλιξη λέγοντας ότι η άρση των κυρώσεων «μπορεί να ξεκλειδώσει περιφερειακή στήριξη και βασικές υπηρεσίες».

Οι ελληνικές θέσεις για τη Συρία:

Για την Αθήνα μια σταθερή και ευημερούσα Συρία είναι προς όφελος της περιφερειακής σταθερότητας. Η στήριξη της Αθήνας στη Συρία δεν είναι άνευ όρων: η αναστολή των κυρώσεων γίνεται υπό προϋποθέσεις, με τρόπο σταδιακό και αναστρέψιμο. Η προϋπόθεση που θέτει η Αθήνα είναι ο σεβασμός των θρησκευτικών και εθνοτικών κοινοτήτων και η συμπεριληπτική πολιτική μετάβαση που θα μεριμνά για όλους τους πολίτες της χώρας, χωρίς εξωτερικές παρεμβάσεις.

Επίσης για την Αθήνα η μεταβατική κυβέρνηση θα πρέπει να αποδείξει εμπράκτως την προσήλωση της στο διεθνές δίκαιο, περιλαμβανομένου του Διεθνούς Δικαίου της Θάλασσας, λαμβάνοντας υπόψη τα συμφέροντα των Ευρωπαίων γειτόνων της.

Σημειώνεται ότι ο υπουργός Εξωτερικών επισκέφθηκε τον περασμένο Φεβρουάριο τη Σύρια και είχε συναντήσεις με τον μεταβατικό Πρόεδρο, Αχμεντ Αλ Σάρα και τον Υπουργό Εξωτερικών, ‘Ασαντ Αλ-Σιμπάνι στη Δαμασκό.

Ανθρωπιστική κρίση και ανάπτυξη

Ο κ. Ραζασίνγκαμ αναμένεται να δώσει έμφαση στις ανάγκες για πρόσβαση σε νερό, ηλεκτρικό ρεύμα και την επιστροφή προσφύγων και εκτοπισμένων.

Η Παγκόσμια Τράπεζα ανακοίνωσε στις 16 Μαΐου ότι, χάρη σε στήριξη από Κατάρ και Σαουδική Αραβία, η Συρία εξόφλησε το χρέος της, επιτρέποντας εκ νέου την εμπλοκή της Τράπεζας σε αναπτυξιακά έργα.

Παρά την πρόοδο πάντως, η ασφάλεια παραμένει εύθραυστη στη χώρα. Τον Μάρτιο επιθέσεις σε Αλαουίτες στην ακτή αύξησαν την ένταση, ενώ τον Απρίλιο, συγκρούσεις με Δρούζους στα περίχωρα της Δαμασκού προκάλεσαν 119 θανάτους.

Τα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας αναμένεται να καλέσουν για μεταρρύθμιση του τομέα ασφαλείας και υλοποίηση της συμφωνίας της 10ης Μαρτίου με τις Συριακές Δημοκρατικές Δυνάμεις (SDF) για την ενσωμάτωση τους στον κρατικό μηχανισμό.

Πολλά κράτη πιθανώς θα επαναλάβουν την προσήλωσή τους στην εδαφική ακεραιότητα της Συρίας.

Ο απεσταλμένος του Γεν. Γραμματέα ΟΗΕ Γκίαρ Πέντερσεν και μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας θα καλέσουν τη μεταβατική κυβέρνηση να υλοποιήσει συμπεριληπτική πολιτική διαδικασία σύμφωνα με το Ψήφισμα 2254 (Δεκ. 2015), με στόχο μια αντιπροσωπευτική και νομιμοποιημένη νομοθετική αρχή.