Ο κινητήρας FIRE της Fiat, που παρουσιάστηκε το 1985, έχει αφήσει ανεξίτηλο αποτύπωμα στην αυτοκινητοβιομηχανία λόγω της αξιοπιστίας και της απλότητάς του. Αν και έχει περάσει από πολλές εξελίξεις και παραλλαγές, όπως η υβριδική τεχνολογία και οι turbo εκδόσεις, παρέμεινε σε παραγωγή για 40 χρόνια, εξυπηρετώντας πολλά δημοφιλή μοντέλα, όπως τα Panda και Punto.
Η αυτοματοποίηση της παραγωγής του είχε ως στόχο την ελαχιστοποίηση λαθών, και το αποτέλεσμα ήταν ένας κινητήρας που αντέχει χιλιάδες χιλιόμετρα με ελάχιστη συντήρηση. Φέτος, ο FIRE αποσύρθηκε από την παραγωγή, κλείνοντας έναν κύκλο στην ιστορία της αυτοκίνησης.
Πιο αναλυτικά
Το πιο βασικό ζωτικό τμήμα κάθε αυτοκινήτου και οχήματος γενικότερα, είναι ο κινητήρας του. Σήμερα τα περισσότερα μηχανικά σύνολα είναι πολυσύνθετα από πλευράς τεχνολογιών, αφού για να πετύχουν μειωμένη κατανάλωση και ρύπους αλλά όχι εις βάρος της απόδοσης, ενσωματώνουν -εκτός άλλων συστημάτων- υβριδική τεχνολογία, που σημαίνει επιπλέον εξαρτήματα και βάρος. Πιο παλιά αρκούσε μια τετρακύλινδρη κεφαλή με δύο βαλβίδες ανά κύλινδρο σε απλά μοντέλα, δίχως turbo, άμεσο ψεκασμό, αισθητήρες και ένα σωρό «καλούδια».
Ένας κινητήρας που έχει αφήσει ιστορία για την αξιοπιστία του γιατί ήταν αθάνατος και άντεχε πολλές χιλιάδες χιλιόμετρα, ενώ ήταν απλός στην κατασκευή και την συντήρηση – επισκευή του, ήταν ο FIRE της Fiat. Ο «Fully Integrated Robotised Engine», δηλαδή κινητήρας που κατασκευάζεται εξ ολοκλήρου από ρομπότ έκανε την επανάσταση το 1985 όταν παρουσιάστηκε για πρώτη φορά. Το «αθάνατο» μοτέρ των Ιταλών, δια χειρός Rodolfo Bonetto έμεινε στην παραγωγή για 40 ολόκληρα χρόνια και «συνταξιοδοτήθηκε» φέτος, καθώς σταμάτησε να τοποθετείται σε μικρά μοντέλα της Fiat για την αγορά της Βραζιλίας.
Σύμφωνα με τις φήμες που κυκλοφορούσαν στις αρχές της δεκαετίας του 1980, η Fiat προχώρησε στην αυτοματοποίηση της γραμμής παραγωγής, καθώς τα ζητήματα στην εύρυθμη λειτουργία των μοτέρ (και γενικότερα, των εξαρτημάτων) αποδίδονταν σε ανθρώπινα λάθη. Οι τεχνικοί και μηχανικοί, δηλαδή, δεν έκαναν σωστά τη δουλειά τους στη γραμμή της παραγωγής με αποτέλεσμα να υπάρχουν αστοχίες και να βγάζουν βλάβες οι κινητήρες, σε μια εποχή που οι τεχνολογίες ήταν πάρα πολύ απλές. Το αποτέλεσμα είναι όμως αδιαμφισβήτητο: η Fiat πραγματοποίησε μια τεράστια επένδυση, εκσυγχρονίζοντας την εικόνα ολόκληρης της βιομηχανίας και δείχνοντας εικόνες από το μέλλον. Όχι μόνο αυτό, αλλά αφενός πέτυχε και το φημολογούμενο σκοπό της, αφετέρου δημιούργησε ένα κινητήρα που άντεξε για τέσσερις δεκαετίες!
Η συναρμολόγηση του FIRE ξεκίνησε στη μονάδα παραγωγής του Termoli, αρχικά για τα Panda και Uno. To Panda ήταν το πρώτο μοντέλο που τοποθετήθηκε ο FIRE, για να το ακολουθήσει ένα άλλο ιστορικό μοντέλο, το Autobianchi Y10, ή το πιο γνωστό σε εμάς Lancia Υ10, στα 1.108 κ.εκ. και με απόδοση 55 ίππων. Το μικρότερο μπλοκ των 0.9 λίτρων εμφανίστηκε το 1986, παίρνοντας θέση κάτω από τα καπό των Panda/Uno. Το 1993 εμφανίστηκε ο FIRE στα 1.242 κ.εκ. με απόδοση 60 και 75 ίππων. Το 1998 η κεφαλή αναβαθμίστηκε σε 16βάλβιδη, διαμορφώνοντας την ισχύ στα 80 άλογα και δημιουργώντας -με το Punto- το πιο δυνατό supermini της κατηγορίας μέχρι τα 1.4 λίτρα, καταφέρνοντας να ξεπεράσει ανταγωνιστές με κινητήρες μεγαλύτερης χωρητικότητας. Αργότερα έφτασε και τα 86 άλογα, παίρνοντας θέση κάτω από το καπό πολλών μικρών και μικρομεσαίων Fiat, συν επαγγελματικών οχημάτων.
Φυσικά, ο FIRE εξελίχθηκε με τα χρόνια και προσαρμόζονταν στις τεχνολογικές εξελίξεις ή και τις οδήγησε σε ορισμένα σημεία. Για παράδειγμα, το 2006, στην εξελιγμένη μορφή T-Jet αποτέλεσε το αντίπαλο δέος του 1.4 TSI και της VW, όταν άρχισαν να κάνουν την εμφάνισή τους τα turbo downsized μηχανικά σύνολα. Μάλιστα, το 2016 αναβίωσε το 124 Spider και εισήγαγε στην αυτοκίνηση το πρώτο εργοστασιακά υπερτροφοδοτούμενο ιταλικό roadster! Ο FIRE εξελίχθηκε περεταίρω σε Τurbo Jet και κατόπιν MultiAir, δίνοντας κίνηση σε δεκάδες μοντέλα που κυκλοφορούν κατά εκατομμύρια σε πολλά μήκη και πλάτη του πλανήτη. Ιδίως ο κλασικός παλαίμαχος FIRE στην ατμοσφαιρική του 8βάλβιδη εκδοχή, συνεχίζει να γράφει εκατοντάδες χιλιάδες χιλιομέτρων δίχως να εμφανίζει προβλήματα, αρκεί βεβαίως να γίνεται η προγραμματισμένη και απλή συντήρηση που απαιτεί.