Μαύρος καπνός βγήκε από την καμινάδα της Καπέλα Σιξτίνα, στο Βατικανό, καθώς ολοκληρώθηκε, χωρίς αποτέλεσμα, η πρώτη ψηφοφορία του κονκλάβιου των 135 καρδιναλίων για την εκλογή νέου Πάπα.
Αξίζει να σημειωθεί ότι ως τώρα ποτέ δεν έχει εκλεγεί Πάπας από την πρώτη ψηφοφορία.
Για τον έξω κόσμο, η μόνη πληροφορία για την εξέλιξη του κονκλαβίου είναι ο καπνός από την καμινάδα του παρεκκλησίου, όταν καίγονται τα ψηφοδέλτια, έπειτα από κάθε γύρο ψηφοφορίας. Ο μαύρος καπνός σηματοδοτεί αποτυχία. Ο λευκός καπνός σημαίνει ότι έχει επιλεγεί νέος Πάπας.
Ο μαύρος καπνός δείχνει ότι κανένας υποψήφιος δεν έχει λάβει την πλειοψηφία των δύο τρίτων των ψήφων, πράγμα που σημαίνει ότι το κονκλάβιο δεν έχει εκλέξει νέο Πάπα. Εάν ο καπνός είναι λευκός, οι καρδινάλιοι έχουν καταλήξει σε συναίνεση και έχει επιλεγεί νέος πάπας. Η πρακτική της χρήσης καπνού για να σηματοδοτήσει ότι οι καρδινάλιοι έχουν επιλέξει νέο πάπα χρονολογείται από το 1800. Ωστόσο, η πρώτη αναφορά σε λευκό ή μαύρο καπνό έγινε στο κονκλάβιο του 1903.
Ο νέος ποντίφικας εμφανίζεται συνήθως στο μπαλκόνι που βλέπει στην πλατεία του Αγίου Πέτρου μέσα σε μία ώρα από την επιλογή του. Ο ανώτερος καρδινάλιος επιβεβαιώνει την απόφαση με τις λέξεις “Habemus Papam” – στα λατινικά “έχουμε Πάπα” – και παρουσιάζει τον νέο ποντίφικα με το παπικό όνομα που έχει επιλέξει, το οποίο μπορεί να μην είναι το αρχικό του όνομα.
Για παράδειγμα, ο Πάπας Φραγκίσκος γεννήθηκε ως Jorge Mario Bergoglio, αλλά επέλεξε το παπικό του όνομα για να τιμήσει τον Άγιο Φραγκίσκο της Ασίζης.
