Η Ελλάδα ανακήρυξε Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη (ΑΟΖ) στη θαλάσσια περιοχή του Ιονίου, έως το Ακρωτήριο Ταίναρο, με το πρόσφατο Προεδρικό Διάταγμα που δημοσιεύθηκε στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως. Η απόφαση, που υπογράφηκε από τον Πρόεδρο Κωνσταντίνο Τασούλα, βασίζεται στη συμφωνία οριοθέτησης θαλασσίων ζωνών με την Ιταλία και το Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας.
Η ΑΟΖ παρέχει στην Ελλάδα πλήρη κυριαρχικά δικαιώματα για την εκμετάλλευση φυσικών πόρων και ενέργειας, ενώ επιφυλάσσεται το δικαίωμα άσκησης αντίστοιχων δικαιωμάτων και σε άλλες περιοχές. Αυτή η κίνηση αποτελεί σημαντικό βήμα στην άσκηση των εθνικών κυριαρχικών δικαιωμάτων και εντάσσεται στον Θαλάσσιο Χωροταξικό Σχεδιασμό της χώρας.
Πιο αναλυτικά
Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα της Κυβερνήσεως το Προεδρικό Διάταγμα σύμφωνα με το οποίο «ανακηρύσσεται από την Ελληνική Δημοκρατία Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη στη θαλάσσια περιοχή του Ιονίου, των Ιονίων Νήσων και μέχρι το Ακρωτήριο Ταίναρο της Πελοποννήσου».
Το πρώτο Προεδρικό Διάταγμα που υπογράφει ο Κωνσταντίνος Τασούλας ως Πρόεδρος της Δημοκρατίας δημοσιεύθηκε με ημερομηνία 16 Απριλίου 2025, την ημέρα που ανακοινώθηκε και ο Θαλάσσιος Χωροταξικός Σχεδιασμός. Στο Εθνικό Τυπογραφείο δημοσιεύθηκε μία ημέρα αργότερα.
Ο Θαλάσσιος Χωροταξικός Σχεδιασμός είναι μια σημαντική στρατηγική τομή στη χωροταξική οργάνωση της χώρας, καθώς για πρώτη φορά η Πολιτεία καθορίζει και αποτυπώνει σε χάρτες τις χρήσεις και τις δραστηριότητες που μπορούν να αναπτυχθούν σε όλο το εύρος των θαλάσσιων ζωνών, ασκώντας παράλληλα τα δικαιώματά της όπως προβλέπονται από το Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας και την Οδηγία 2014/89/ΕΕ.
Η απόφαση στηρίζεται στη συμφωνία οριοθέτησης θαλασσίων ζωνών που υπεγράφη μεταξύ Ελλάδας και Ιταλίας το 2020, η οποία τέθηκε σε ισχύ το 2021. Επίσης, βασίζεται στο Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας, όπως αυτό προβλέπεται από τη σχετική Σύμβαση του ΟΗΕ του 1982, που έχει κυρωθεί από την Ελλάδα ήδη από το 1995.
Η ΑΟΖ που ανακηρύσσεται δεν περιλαμβάνει την αιγιαλίτιδα ζώνη (δηλαδή τα χωρικά ύδατα), το εύρος της οποίας έχει καθοριστεί από τον νόμο του 2021. Ωστόσο, εντός της ΑΟΖ η Ελλάδα αποκτά πλήρη κυριαρχικά δικαιώματα για την εκμετάλλευση φυσικών πόρων, ενεργειακών αποθεμάτων και την έρευνα.
Το διάταγμα προβλέπει επίσης ότι η χώρα επιφυλάσσεται να ασκήσει αντίστοιχα δικαιώματα και σε άλλες περιοχές των ακτών της, σύμφωνα πάντα με τις προβλέψεις του Δικαίου της Θάλασσας.
Η ανακήρυξη της ΑΟΖ στο Ιόνιο αποτελεί ένα καθοριστικό βήμα στην άσκηση των εθνικών κυριαρχικών δικαιωμάτων και εντάσσεται στο ευρύτερο πλαίσιο του θαλάσσιου χωροταξικού σχεδιασμού.
Το Προεδρικό Διάταγμα
Έχοντας υπόψη:
1. Τις διατάξεις:
α) Της παρ. 1 του άρθρου δεύτερου του ν. 4716/2020 «Κύρωση της Συμφωνίας μεταξύ της Ελληνικής Δημοκρατίας και της Ιταλικής Δημοκρατίας για την οριοθέτηση των αντίστοιχων Θαλασσίων Ζωνών τους» (Α΄ 163),η οποία τέθηκε διεθνώς σε ισχύ στις 8 Νοεμβρίου 2021, σύμφωνα με την παρ. 2 του άρθρου 5 αυτής, β) της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας, η οποία υπογράφηκε τη 10η Δεκεμβρίου 1982 και κυρώθηκε με το άρθρο πρώτο του ν. 2321/1995 «Κύρωση της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας και της Συμφωνίας που αφορά την εφαρμογή του μέρους XI της Σύμβασης» (Α΄ 136), καθώς και του άρθρου δεύτερου του ως άνω νόμου.
2. Το γεγονός ότι από τις διατάξεις του παρόντος προεδρικού διατάγματος δεν προκαλείται δαπάνη σε βάρος του κρατικού προϋπολογισμού.
3. Το γεγονός ότι οι διατάξεις του παρόντος δεν αφορούν σε διοικητική διαδικασία για την οποία υπάρχει υποχρέωση καταχώρισης στο Εθνικό Μητρώο Διοικητικών Διαδικασιών – «Μίτος».
4. Την 46/2025 γνωμοδότηση του Συμβουλίου της Επικρατείας.
Με πρόταση του Υπουργικού Συμβουλίου, αποφασίζουμε:
Άρθρο 1
1. Ανακηρύσσεται από την Ελληνική Δημοκρατία Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη στη θαλάσσια περιοχή του Ιονίου, των Ιονίων Νήσων και μέχρι το Ακρωτήριο Ταίναρο της Πελοποννήσου.
2. Η θαλάσσια περιοχή της παρ. 1 ορίζεται από γραμμές, οι οποίες συνδέουν τα εξής σημεία, όπως αυτά καθορίζονται στο Γεωδαιτικό Σύστημα Αναφοράς «WGS-84»:
3. Στην Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη που ανακηρύσσεται με την παρ. 1 δεν περιλαμβάνεται η αιγιαλίτιδα ζώνη της Ελληνικής Δημοκρατίας στην ως άνω θαλάσσια περιοχή, το εύρος της οποίας καθορίστηκε με τον ν. 4767/2021 (Α΄ 9).
4. Τα κυριαρχικά δικαιώματα και η δικαιοδοσία της Ελληνικής Δημοκρατίας εντός της ανακηρυσσόμενης Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης ασκούνται με βάση τα Μέρη V, VI, VII, VIII, XII και XIII της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας, η οποία υπογράφηκε τη 10η Δεκεμβρίου 1982 και κυρώθηκε με το άρθρο πρώτο του ν. 2321/1995.
Η Ελληνική Δημοκρατία επιφυλάσσεται για την άσκηση, και ως προς τις λοιπές ακτές της, των αντίστοιχων δικαιωμάτων της, όπως αυτά απορρέουν από τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας της 10ης Δεκεμβρίου 1982.
Άρθρο 2
Η ισχύς του παρόντος αρχίζει από τη δημοσίευσή του στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως. Στον Υπουργό Εξωτερικών αναθέτουμε τη δημοσίευση και στον Υπουργό Εξωτερικών και στους λοιπούς αρμόδιους Υπουργούς την εκτέλεση του παρόντος διατάγματος.
