Η Ετήσια Έκθεση του Διοικητή της Τραπέζης της Ελλάδος, Γιάννη Στουρνάρα διαβλέπει για την ελληνική οικονομία αβεβαιότητες και κινδύνους από το διεθνές περιβάλλον, μετά την ανακοίνωση της επιβολής υψηλών δασμών από την Κυβέρνηση των ΗΠΑ, οι οποίοι μπορεί να οδηγήσουν σε ένα γενικευμένο εμπορικό πόλεμο .
Παρά ταύτα η ΤτΕ διατήρησε αμετάβλητη την πρόβλεψη της για τον ρυθμό ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας το 2025 στο 2,3%, επίδοση πολύ υψηλότερη από το μέσο όρο της Ευρωζώνης. Ωστόσο όπως επισημαίνεται στην Έκθεση η ποσοτικοποίηση των επιπτώσεων ενός εμπορικού πολέμου είναι μια εξαιρετικά δύσκολη διαδικασία, καθώς εξαρτάται από παράγοντες όπως η διάρκεια και η ένταση των μέτρων και αντίμετρων, οι χώρες που εμπλέκονται και η ικανότητα των οικονομιών να προσαρμοστούν στις νέες συνθήκες.
Οι δασμοί
Όπως ανέφερε ο διοικητής της ΤτΕ Γιάννης Στουρνάρας, η Ελλάδα, αν και έχει μικρή εξάρτηση από τις ΗΠΑ και επομένως αναμένεται να έχει περιορισμένες άμεσες επιπτώσεις από την αύξηση δασμών, ενδέχεται να επηρεαστεί έμμεσα, καθώς μια συνολική επιβράδυνση του παγκόσμιου εμπορίου μπορεί να μειώσει τη ζήτηση για ελληνικά προϊόντα και υπηρεσίες και να περιορίσει τις προοπτικές ανάπτυξης. Τέλος, η αυξημένη αβεβαιότητα στις αγορές λειτουργεί αποτρεπτικά για τις επενδύσεις, καθώς οι επιχειρήσεις αποφεύγουν να αναλάβουν κινδύνους σε ένα ασταθές περιβάλλον.
«Για την Ελλάδα, η απάντηση σε αυτές τις προκλήσεις βρίσκεται στη συνέχιση της αξιόπιστης δημοσιονομικής πολιτικής, την προσέλκυση επενδύσεων και την υλοποίηση μεταρρυθμίσεων με στόχο την ενίσχυση της παραγωγικότητας, την προώθηση της καινοτομίας και τη στροφή προς ένα περισσότερο βιώσιμο αναπτυξιακό υπόδειγμα, το οποίο θα βασίζεται στη διαφοροποίηση της παραγωγικής βάσης και στην ανάπτυξη νέων τομέων με υψηλή προστιθέμενη αξία» επεσήμανε χαρακτηριστικά ο διοικητής της ΤτΕ.
Ο διοικητής της ΤτΕ υπογράμμισε την ανάγκη να συνεχιστούν οι μεταρρυθμίσεις προκειμένου να ενισχυθεί η επενδυτική εμπιστοσύνη και η προσέλκυση νέων κεφαλαίων, κρούοντας τον κώδωνα του κινδύνου για τις καθυστερήσεις που παρατηρούνται στον τομέα της Δικαιοσύνης. Όπως επεσήμανε παρά την πρόοδο που έχει συντελεστεί τα τελευταία χρόνια «η κατάταξη της Ελλάδος σε σχέση με άλλες ευρωπαϊκές χώρες παραμένει χαμηλή, ιδίως όσον αφορά το κράτος δικαίου, την ταχύτητα απονομής της δικαιοσύνης και την προβλεψιμότητα της εφαρμογής των νόμων. Το γεγονός αυτό υπογραμμίζει την ανάγκη για συνέχιση των μεταρρυθμίσεων προκειμένου να ενισχυθεί ακόμη περισσότερο η εμπιστοσύνη στους θεσμούς – στοιχείο καθοριστικό για τη σταθερότητα της οικονομίας και την ανθεκτικότητα απέναντι σε μελλοντικές κρίσεις» .
Στις αρνητικές εξελίξεις της χρονιάς που πέρασε καταγράφεται ακόμη η επιδείνωση της ανταγωνιστικότητας της οικονομίας. Πιο συγκεκριμένα, μετά την πρόοδο των τελευταίων ετών, η διεθνής ανταγωνιστικότητα της ελληνικής οικονομίας εμφάνισε μικρή επιδείνωση το 2024. Η επιδείνωση αυτή σχετίζεται με την ανατίμηση του ευρώ, η οποία επέδρασε αρνητικά στην ανταγωνιστικότητα ως προς τις σχετικές τιμές. Παράλληλα όμως, η ανταγωνιστικότητα ως προς το σχετικό κόστος εργασίας ανά μονάδα προϊόντος επηρεάστηκε αρνητικά από δύο παράγοντες: αφενός τη χαμηλότερη αύξηση των μισθών στην υπόλοιπη ευρωζώνη και αφετέρου τη μεγαλύτερη αύξηση της παραγωγικότητας της εργασίας στις περισσότερες ευρωπαϊκές οικονομίες σε σύγκριση με την Ελλάδα. Όσον αφορά τη διαρθρωτική ανταγωνιστικότητα, όπως επισημαίνεται στην Εκθεση, η θέση της χώρας παρέμεινε ουσιαστικά στάσιμη στους συναφείς σύνθετους δείκτες. Η υστέρηση σε κρίσιμους τομείς – όπως ο ψηφιακός μετασχηματισμός, η καινοτομία και οι παραγωγικές επενδύσεις – συνεχίζει να αποτελεί τροχοπέδη για τη βελτίωση της κατάταξης της Ελλάδος στους διεθνείς δείκτες ανταγωνιστικότητας.
Επιδείνωση κατέγραψε επίσης και το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών, με το έλλειμμα να διευρύνεται στο 6,4% του ΑΕΠ.
Για το τραπεζικό σύστημα
Αναφερόμενος στο τραπεζικό σύστημα ο κ. Στουρνάρας υπογράμμισε ότι τα θεμελιώδη μεγέθη των πιστωτικών ιδρυμάτων βελτιώθηκαν περαιτέρω τη χρονιά που μας πέρασε, επιτρέποντας έτσι στις συστημικές τράπεζες να διανείμουν μέρισμα για πρώτη φορά μετά από δεκαπέντε έτη. Επιπροσθέτως Η δημιουργία του λεγόμενου “πέμπτου πόλου” – με αυξήσεις κεφαλαίου των μικρότερων ιδρυμάτων και κυρίως με τη συγχώνευση της Παγκρήτιας Τράπεζας με την Τράπεζα Αττικής – αύξησε τον ανταγωνισμό στον τραπεζικό κλάδο και διεύρυνε τις δυνατότητες χρηματοδότησης των μικρομεσαίων επιχειρήσεων.
