«Τρόμος» επικρατεί στους κύκλους των επενδυτών και των εταιρειών της Wall Street λίγες ώρες πριν από το άνοιγμα της συνεδρίασης της Δευτέρας (07.04.2025), καθώς οι πρώτες ενδείξεις από τις συναλλαγές των futures των τριών βασικών δεικτών (Dow Jones, S&P 500, Nasdaq) είναι ιδιαίτερα ανησυχητικές, επαναφέροντας μνήμες της «Μαύρης Δευτέρας» του 1987.

Τα συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης του ευρύτερου δείκτη της Wall Street, S&P 500, χάνουν 2,8% με τον δείκτη αναφοράς να πλησιάζει σε έδαφος bear market όταν αρχίσουν οι επίσημες συναλλαγές. Έκλεισε την Παρασκευή με πτώση 17,4% από το ρεκόρ κλεισίματος που άγγιξε τον Φεβρουάριο. Τα futures του Dow Jones, από απώλειες ακόμα και 1.300 μονάδων, σημειώνουν πτώση 1.000 μονάδων ή 2,6%. Τα προθεσμιακά συμβόλαια του Nasdaq χάνουν 2,9%, καθώς οι επενδυτές συνέχισαν να γυρνούν την πλάτη στις μέχρι πρότινος «κότες με τα χρυσά αυγά» της τεχνολογίας για να διαφυλάξουν τα κεφάλαιά τους. Ας σημειωθεί πως οι απώλειες νωρίτερα ήταν πολύ πιο ευρείς, αλλά περιορίστηκαν μετά από τις δηλώσεις του CEO της JPMorgan, Τζέιμι Ντίμον, ο οποίος δήλωσε τη Δευτέρα ότι οι δασμοί του Ντόναλντ Τραμπ θα αυξήσουν πιθανότατα τις τιμές τόσο στα εγχώρια όσο και στα εισαγόμενα αγαθά, καλώντας τον Ντόναλντ Τραμπ να βρει γρήγορα μία λύση.

Η πτώση αυτή των futures ακολουθεί ένα άγριο ξεπούλημα της αγοράς στο τέλος της προηγούμενης εβδομάδας, στο διήμερο που ακολούθησε τις ανακοινώσεις του Ντόναλντ Τραμπ για επιβολή σαρωτικών δασμών κατά όλων των εμπορικών εταίρων των ΗΠΑ:

• Ο Dow σημείωσε διαδοχικές απώλειες άνω των 1.500 μονάδων για πρώτη φορά στην ιστορία, συμπεριλαμβανομένης μιας συντριβής 2.231 μονάδων την Παρασκευή.
• Ο S&P 500 υποχώρησε 6% την Παρασκευή για τη χειρότερη επίδοσή του από το ξέσπασμα της πανδημίας τον Μάρτιο του 2020. Ο δείκτης αναφοράς έχασε 10% μέσα σε δύο ημέρες.
• Ο Nasdaq εισήλθε σε bear market την Παρασκευή – με πτώση 22% από το ρεκόρ του – μετά από απώλειες την Πέμπτη και την Παρασκευή σχεδόν 6% η καθεμία.

Συνολικά, η τριήμερη καταστροφή της αξίας των μετοχών παγκοσμίως έφτασε περίπου τα 9,5 τρισεκατομμύρια δολάρια. 

Οι επενδυτές δεν καθησυχάστηκαν το Σαββατοκύριακο από την είδηση που περίμεναν να ακούσουν, ότι δηλαδή η κυβέρνηση Τραμπ είχε επιτυχείς διαπραγματεύσεις με τις χώρες για τη μείωση των συντελεστών, ή τουλάχιστον εξέταζε το ενδεχόμενο να καθυστερήσει το σύνολο των λεγόμενων αμοιβαίων δασμών που επρόκειτο να τεθούν σε ισχύ στις 9 Απριλίου. Ο αρχικός μονομερής δασμός 10% τέθηκε σε ισχύ το Σάββατο.

Αντιθέτως, ο πρόεδρος και οι βασικοί σύμβουλοί του υποβάθμισαν το sell off:

• Ο Τραμπ δήλωσε το βράδυ της Κυριακής σχετικά με το ξεπούλημα της αγοράς: «Δεν θέλω να πέσει τίποτα (σ.σ. εννοώντας την χρηματιστηριακή αγορά), αλλά μερικές φορές πρέπει να πάρεις φάρμακα για να θεραπεύσεις κάτι».
• Επιπλέον πρόσθεσε: «Έχουμε εμπορικό έλλειμμα τρισεκατομμυρίων δολαρίων με την Κίνα, εκατοντάδες δισεκατομμύρια δολάρια το χρόνο χάνουμε με την Κίνα. Και αν δεν λύσουμε αυτό το πρόβλημα, δεν πρόκειται να κάνω συμφωνία».
• Ο υπουργός Εμπορίου Χάουαρντ Λούτνικ δήλωσε στο CBS News ότι οι δασμοί δεν θα αναβληθούν. «Οι δασμοί έρχονται… Σίγουρα θα παραμείνουν σε ισχύ για μέρες και εβδομάδες».
• Ο υπουργός Οικονομικών Σκοτ Μπέσεντ σημείωσε στο NBC News ότι περισσότερες από 50 χώρες έχουν προσεγγίσει την κυβέρνηση για διαπραγματεύσεις, αλλά προειδοποίησε ότι «είναι κακοί παράγοντες εδώ και πολύ καιρό και δεν είναι ένα θέμα που μπορείς να διαπραγματευτείς μέσα σε ημέρες ή εβδομάδες».

Οι επενδυτές εξεπλάγησαν αρχικά από το μέγεθος ορισμένων δασμών που εφαρμόστηκαν σε εμπορικούς εταίρους και που φαινόταν να βασίζονται σε μια φόρμουλα χωρίς έγκυρη λογική βασισμένη στην καθιερωμένη οικονομική θεωρία. Ταρακουνήθηκαν περαιτέρω όταν η Κίνα αποφάσισε την Παρασκευή να προβεί πρώτα σε αντίποινα με δασμούς 34% σε όλες τις αμερικανικές εισαγωγές, αντί να διαπραγματευτεί.

Οι εξελίξεις στις υπόλοιπες αγορές και η προειδοποίηση της Morgan Stanley

Τα πρώτα σημάδια ότι πρόκειται για μία εβδομάδα των παθών, φάνηκαν από τις συναλλαγές στα ασιατικά χρηματιστήρια που ολοκληρώθηκαν νωρίτερα. Συγκεκριμένα, ο δείκτης Asia Dow κατέγραψε πτώση 9,62%, ο δείκτης του χρηματιστηρίου του Τόκιο Νikkei 225 σημείωσε πτώση 7,83%, και ο δείκτης Hang Seng (Χονγκ Κονγκ) σημείωσε πτώση 13,22%. Παραπέρα, ο δείκτης Shanghai κατέγραψε πτώση 7,34%, ο Sensex πέφτει με 3,69% και ο Singapore 7,35%.

Την ίδια στιγμή, οι εν εξελίξει συναλλαγές στην Ευρώπη φέρνουν τον Stoxx 600 σε βαθιά πτώση κατά περίπου 5%.

Όλα τα βλέμματα τώρα είναι στραμμένα στο άνοιγμα της συνεδρίασης στη Wall Street, στις 16:30 ώρα Ελλάδας, με την Morgan Stanley να προειδοποιεί τους επενδυτές να προετοιμαστούν για περαιτέρω πτώση των αμερικανικών μετοχών, προβλέποντας ότι ο S&P 500 θα μπορούσε να υποχωρήσει άλλο 7-8% από το κλείσιμο της περασμένης Παρασκευής, εάν οι οικονομικές συνθήκες συνεχίσουν να επιδεινώνονται και η πολιτική στήριξη παραμένει απούσα.

O επενδυτικός κολοσσός τονίζει ότι ο δείκτης έχει ήδη διασπάσει το εύρος στήριξης 5100-5200 και τώρα κατευθύνεται προς τον κινητό μέσο όρο των 200 εβδομάδων, γύρω στα 4700.

«Οι αποτιμήσεις προσφέρουν επίσης καλύτερη στήριξη σε αυτή την τιμή, οπότε οι επενδυτές θα πρέπει να είναι προετοιμασμένοι για άλλο ένα 7-8% πιθανή πτώση από το κλείσιμο της Παρασκευής, εάν δεν υπάρχει οπτική επαφή με ένα λιγότερο αυστηρό εμπορικό περιβάλλον και η Fed παραμένει σταθερά σε στάση αναμονής», αναφέρουν σε σημείωμά τους οι στρατηγικοί αναλυτές με επικεφαλής τον Μάικλ Ουίλσον.

Η εισαγωγή αμοιβαίων δασμών από τον πρόεδρο των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ προσθέτει άλλο ένα επίπεδο πίεσης στο επενδυτικό κλίμα και θα μπορούσε να οδηγήσει σε περαιτέρω αρνητικές αναθεωρήσεις κατά τη διάρκεια της περιόδου κερδών του πρώτου τριμήνου, αυξάνοντας τον κίνδυνο ύφεσης.