Στα αχαρτογράφητα νερά που πλέει ολόκληρος ο πλανήτης μετά τους δασμούς που ανακοίνωσε ο Ντόναλντ Τραμπ, η κυβέρνηση προσπαθεί να βρει τη χρυσή φόρμουλα για να προστατεύσει την εξωστρέφεια της ελληνικής οικονομίας.

Με το θέμα των δασμών και των ελληνικών εξαγωγών αναμένεται να ασχοληθεί και το Κυβερνητικό Συμβούλιο Οικονομικής Πολιτικής το οποίο συνεδριάζει τη Δευτέρα, 7 Απριλίου, στις 10.00 το πρωί, υπό τον πρωθυπουργό, Κυριάκο Μητσοτάκη, στο Μέγαρο Μαξίμου.

Ποιοι θα συμμετέχουν στο Κυβερνητικό Συμβούλιο Οικονομικής Πολιτικής

Στο συμβούλιο θα συμμετάσχουν ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης, Κωστής Χατζηδάκης, ο υπουργός Οικονομικών Κυριάκος Πιερρακάκης, ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Σταύρος Παπασταύρου, ο υπουργός Ανάπτυξης Τάκης Θεοδωρικάκος, η υπουργός Εργασίας Νίκη Κεραμέως, ο υπουργός Υποδομών Χρίστος Δήμας, ο υπουργός Ναυτιλίας Βασίλης Κικίλιας, ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης Κώστας Τσιάρας, η υπουργός Τουρισμού Όλγα Κεφαλογιάννη και ο υπουργός Ψηφιακής Πολιτικής Δημήτρης Παπαστεργίου.

Σκοπός είναι να συντονιστούν όλα τα υπουργεία σε κοινές δράσεις και να συνδιαμορφωθεί μια νέα στρατηγική. Τρία θα είναι τα θέματα στο τραπέζι της συνεδρίασης του Κυβερνητικού Συμβουλίου Οικονομικής Πολιτικής:

• Οι δασμοί
• Οι εξαγωγές, καθώς οι  ΗΠΑ είναι ο πέμπτος μεγαλύτερος «πελάτης» των ελληνικών προϊόντων.
• Η εξωστρέφεια σε άλλες αγορές.

Συγκεκριμένα, στην ατζέντα του συμβουλίου αναμένεται να βρεθεί η εκτίμηση της κατάστασης, η προετοιμασία της εθνικής αντίδρασης και η συνδιαμόρφωση των ευρωπαϊκών πρωτοβουλιών. Παράλληλα αναμένονται πρωτοβουλίες θωράκισης της εξωστρέφειας της οικονομίας, μεταξύ αυτών η διευκόλυνση των εξαγωγών σε άλλες αγορές, όπως η Ινδία η Κίνα.

Στο πλαίσιο αυτό, θα τεθούν επί τάπητος και κάποια μέτρα τα οποία θα πρέπει να δρομολογηθούν για την ενίσχυση της δραστηριότητας των εξαγωγικών επιχειρήσεων στην Ελλάδα. Οι πληροφορίες μάλιστα αναφέρουν ότι πιθανόν σε αυτή τη συνεδρίαση του ΚΥΣΟΙΠ να τεθούν συγκεκριμένοι στόχοι, με ορίζοντα υλοποίησης το αργότερο μέχρι το τέλος του 2025 και με κάποιους άλλους πολύ πιο άμεσα.

Οι αρμόδιοι υπουργοί προετοιμάζονται πυρετωδώς προκειμένου να εξετάσουν ακόμη και το σενάριο να γίνει προσπάθεια να εξαιρεθούν από τους δασμούς τα ελληνικά προϊόντα που εξάγονται στις ΗΠΑ, όπως οι βρώσιμες ελιές και η φέτα που θεωρούνται μοναδικά, δεν ανταγωνίζονται δηλαδή αμερικανικά. Κρίσιμη είναι και η στάση που θα κρατήσει η Ελλάδα και σε ευρωπαϊκό επίπεδο, μιας και οι φόβοι για ύφεση στην Ε.Ε. και διατάραξη στην εφοδιαστική αλυσίδα είναι υπαρκτοί.

Το συγκεκριμένο όργανο, το ΚΥΣΟΙΠ, το οποίο είχε συσταθεί το 2019 στο πλαίσιο του επιτελικού κράτους, ενεργοποιείται εκ νέου με στόχο να συντονίζεται ο «οικονομικός κύκλος» που έχει αναλάβει να εποπτεύει ο αντιπρόεδρος Κωστής Χατζηδάκης.

Στόχος, σύμφωνα με πληροφορίες, είναι η οικονομική κυβερνητική πολιτική εκτός από την μακροοικονομία να εστιάσει και στη μικροοικονομία δηλαδή στις εξαγωγές, την ανταγωνιστικότητα, τις υποδομές κ.α.

Στο νέο τοπίο που δημιουργεί στο παγκόσμιο οικονομικό σύστημα η απόφαση Τραμπ για την επιβολή δασμών, αναφέρθηκε ο Κυριάκος Μητσοτάκης στην καθιερωμένη κυριακάτικη ανάρτηση του στο facebook, στην οποία κάνει ανασκόπηση της εβδομάδας.

Ο πρωθυπουργός κάνει λόγο για έναν γενικευμένο εμπορικό «πόλεμο» και προαναγγέλλει ότι η Ελλάδα θα συμμετέχει ενεργά στη συν-διαμόρφωση ενιαίας ευρωπαϊκής αντίδρασης απέναντι στην νέα πραγματικότητα.

«Η πρώτη ανασκόπηση του Απριλίου μας βρίσκει στο νέο, αχαρτογράφητο ακόμη, τοπίο που δημιουργεί στο παγκόσμιο οικονομικό σύστημα η απόφαση του προέδρου Τραμπ για την επιβολή δασμών. Για το μόνο που είμαστε σίγουροι είναι ότι κανείς δεν μπορεί να βγει ωφελημένος από έναν γενικευμένο εμπορικό «πόλεμο». Για την Ευρωπαϊκή Ένωση, η νέα αυτή κατάσταση αποτελεί σαφή απόκλιση από τους οικονομικούς και κοινωνικούς σκοπούς πάνω στους οποίους οικοδομήθηκε. Η χώρα μας, παραμένοντας σταθερά προσηλωμένη στις αρχές του ελεύθερου εμπορίου, θα συμμετέχει ενεργά στη συνδιαμόρφωση της ενιαίας ευρωπαϊκής αντίδρασης απέναντι στην καινούργια πραγματικότητα. Και θα παλέψουμε η οικονομία μας να βγει όσο πιο αλώβητη γίνεται και από αυτή τη νέα σοβαρή αναταραχή στην παγκόσμια οικονομία», αναφέρει στην ανάρτησή του.

Σε στοχευμένα προϊόντα η απάντηση της Ε.Ε. στους δασμούς Τραμπ

Αυτή την εβδομάδα η Κομισιόν θα προτείνει στα κράτη μέλη τα πρώτα αντίποινα στις ανακοινώσεις Τραμπ. Πρόκειται για δασμούς σε αγαθά 28 δισ. Διευκρινίζεται ωστόσο ότι δεν πρόκειται για γενικευμένα μέτρα, αλλά για δασμούς σε συγκεκριμένα προϊόντα προκειμένου να μην πληγούν οι Ευρωπαίοι παραγωγοί.

Η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν στην τηλεφωνική της συνομιλία με τον Βρετανό πρωθυπουργό Κιρ Στάρμερ, εξέφρασε τη βαθιά ανησυχία της για τους δασμούς που ανακοίνωσε ο Πρόεδρος Τραμπ στις 2 Απριλίου. Η ίδια έκανε λόγο «για τη ζημία που προκαλούν (οι δασμοί ) σε όλες τις χώρες – των άμεσων και έμμεσων επιπτώσεών τους-, συμπεριλαμβανομένων των φτωχότερων χωρών του κόσμου, αναγνωρίζοντας ότι οι αποτελούν σημαντικό σημείο καμπής για τις Ηνωμένες Πολιτείες».

Όπως έγινε γνωστό, στην τηλεφωνική τους επικοινωνία η πρόεδρος της Κομισιόν «επιβεβαίωσε τη δέσμευση της ΕΕ να συμμετάσχει σε διαπραγματεύσεις με τις ΗΠΑ, ενώ κατέστησε σαφές ότι η ΕΕ είναι έτοιμη να υπερασπιστεί τα συμφέροντά της μέσω αναλογικών αντιμέτρων, εάν χρειαστεί». Η ίδια αναφέρθηκε και στη συνεργασία με άλλους εταίρους τονίζοντας «την αποφασιστικότητά της να συνεργαστεί με τους εταίρους της για την αντιμετώπιση αυτής της νέας πραγματικότητας για την παγκόσμια οικονομία, αναγνωρίζοντας ότι κάθε εμπορικός εταίρος θα ενεργήσει σύμφωνα με τις δικές του προτεραιότητες».

Ποια προϊόντα μπαίνουν στο στόχαστρο

Οι χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης θα επιδιώξουν να παρουσιάσουν ενιαίο μέτωπο τις επόμενες ημέρες κατά των δασμών του Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ, εγκρίνοντας πιθανότατα μια πρώτη σειρά στοχευμένων αντίμετρων σε εισαγωγές αμερικανικών προϊόντων αξίας έως και 28 δισεκατομμυρίων δολαρίων, αναφέρει το Reuters.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η οποία είναι υπεύθυνη για τον συντονισμό της εμπορικής πολιτικής της Ένωσης, θα προτείνει στα κράτη μέλη έναν κατάλογο αμερικανικών προϊόντων στα οποία θα επιβληθούν έξτρα δασμοί – όχι ως καθολική απάντηση-, αλλά ως επιλεγμένα αντίμετρα.

Στη λίστα περιλαμβάνονται το αμερικανικό κρέας, τα δημητριακά, το κρασί, το ξύλο και τα ενδύματα, καθώς και οι τσίχλες, τα οδοντικά νήματα, οι ηλεκτρικές σκούπες και το χαρτί τουαλέτας.

Ένα προϊόν που έχει λάβει μεγαλύτερη προσοχή και έχει προκαλέσει έντονη διχογνωμία είναι το μπέρμπον. Η Επιτροπή έχει προβλέψει δασμό 50%, γεγονός που ώθησε τον Τραμπ να απειλήσει με αντιδασμό 200% στα αλκοολούχα ποτά της ΕΕ, αν το μπλοκ προχωρήσει. Οι εξαγωγείς κρασιού Γαλλία και Ιταλία έχουν εκφράσει την ανησυχία τους.

Η ΕΕ, της οποίας η οικονομία εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από το ελεύθερο εμπόριο, επιθυμεί να διασφαλίσει ότι θα έχει ευρεία υποστήριξη για οποιαδήποτε απάντηση, ώστε να ασκήσει την πίεση στον Τραμπ για να ξεκινήσουν τελικά διαπραγματεύσεις.

Κρίσιμη συνάντηση στο Λουξεμβούργο – Διαφωνία μεταξύ των χωρών

Το Λουξεμβούργο θα φιλοξενήσει τη Δευτέρα την πρώτη πολιτική συνάντηση σε επίπεδο ΕΕ μετά την ανακοίνωση των σαρωτικών δασμών από τον Αμερικανό πρόεδρο.

Οι υπουργοί Εμπορίου των 27 κρατών-μελών θα συζητήσουν τις επιπτώσεις των μέτρων Τραμπ και τις ενδεδειγμένες απαντήσεις, σε μια προσπάθεια διατήρησης της ενότητας και της αποφασιστικότητας της ευρωπαϊκής στάσης.

Εκεί αναμένεται να τεθεί και η λίστα των αμερικανικών προϊόντων στα οποία θα επιβληθούν έξτρα δασμοί.

Διπλωμάτες της ΕΕ δήλωσαν ότι ο κύριος στόχος της συνάντησης είναι να προκύψει ένα κοινό μήνυμα ότι επιθυμούν να διαπραγματευτούν με την Ουάσινγκτον την άρση των δασμών, αλλά ότι είναι έτοιμοι να προχωρήσουν με αντίμετρα εάν αυτό αποτύχει.

Το στοίχημα είναι η ενιαία απάντηση και η γεφύρωση των διαφωνιών χωρών όπως Γαλλία, Ιρλανδία και Ιταλία, ανάλογα με το ύψος των εξαγωγών, η ισορροπία είναι δύσκολη, ενώ οι διαπραγματεύσεις με τις ΗΠΑ συνεχίζονται.

Μεταξύ των μελών της ΕΕ υπάρχει ένα φάσμα απόψεων σχετικά με τον τρόπο αντίδρασης. Η Γαλλία δήλωσε ότι η ΕΕ θα πρέπει να επεξεργαστεί ένα πακέτο μέτρων που θα υπερβαίνει κατά πολύ τους δασμούς και ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν πρότεινε οι ευρωπαϊκές εταιρείες να αναστείλουν τις επενδύσεις στις Ηνωμένες Πολιτείες έως ότου «ξεκαθαρίσουν τα πράγματα».

Η Ιρλανδία, της οποίας σχεδόν το ένα τρίτο των εξαγωγών κατευθύνεται στις Ηνωμένες Πολιτείες, ζήτησε μια «μελετημένη και μετρημένη» απάντηση, ενώ η Ιταλία, ο τρίτος μεγαλύτερος εξαγωγέας της ΕΕ στις ΗΠΑ, αμφισβήτησε αν η ΕΕ πρέπει να ανταποδώσει καθόλου.

«Πρόκειται για μια δύσκολη ισορροπία. Τα μέτρα δεν μπορούν να είναι πολύ ήπια για να φέρουν τις Ηνωμένες Πολιτείες στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων, αλλά όχι πολύ σκληρά για να οδηγήσουν σε κλιμάκωση», δήλωσε ένας διπλωμάτης της ΕΕ στο Reuters.

Οι συνομιλίες με την Ουάσινγκτον μέχρι σήμερα δεν έχουν αποδώσει καρπούς. Ο επικεφαλής του εμπορικού τμήματος της ΕΕ Μάρος Σέφτσοβιτς χαρακτήρισε τη δίωρη ανταλλαγή απόψεων με τους Αμερικανούς ομολόγους του την Παρασκευή ως «ειλικρινή», καθώς τους είπε ότι οι αμερικανικοί δασμοί είναι «επιζήμιοι, αδικαιολόγητοι».

Τα αρχικά αντίμετρα της ΕΕ, σε κάθε περίπτωση, θα τεθούν σε ψηφοφορία την Τετάρτη και θα εγκριθούν, εκτός εάν – πράγμα απίθανο – μια ειδική πλειοψηφία 15 κρατών-μελών που εκπροσωπούν το 65% του πληθυσμού της ΕΕ τα καταψηφίσει.

Θα τεθούν σε ισχύ σε δύο φάσεις, με ένα μικρό μέρος στις 15 Απριλίου και το υπόλοιπο ένα μήνα αργότερα.

Η Πρόεδρος της Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, θα έχει επίσης ξεχωριστές συζητήσεις τη Δευτέρα και την Τρίτη με διευθύνοντες συμβούλους από τους τομείς του χάλυβα, της αυτοκινητοβιομηχανίας και των φαρμάκων για να αξιολογήσουν τον αντίκτυπο των δασμών και να αποφασίσουν τα επόμενα βήματα.