Αυτό έδειξε η έρευνα του Κέντρο Ανάπτυξης Εκπαιδευτικής Πολιτικής της ΓΣΕΕ. Επιβεβαιώνεται η ανεπάρκεια του ελληνικού εκπαιδευτικού συστήματος και στην ουσία ακυρώνει το μότο «δημόσια και δωρεάν παιδεία». Αξιοποιώντας τα ευρήματα από την έρευνα οικογενειακών προϋπολογισμών της ΕΛΣΤΑΤ, η μελέτη του ΚΑΝΕΠ φέρνει στην επιφάνεια το εντυπωσιακό και άκρως ανησυχητικό στοιχείο για την κατακόρυφη αύξηση της φροντιστηριοποίησης ακόμα και των μαθητών του δημοτικού σχολείου.

Μέσα σε μία δεκαετία, η δαπάνη για φροντιστήρια μαθητών στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση τετραπλασιάστηκε και από τα 6,1 εκατ. ευρώ που δαπανούσε η ελληνική οικογένεια το 2013, το ποσό έφτασε στα 26,1 εκατ. ευρώ το 2023. Η αύξηση αυτή οφείλεται εν μέρει και στην ανάπτυξη των Κέντρων Μελέτης, που αποτελούν την μοναδική εκπαιδευτική δραστηριότητα χωρίς ξεκάθαρο ρυθμιστικό πλαίσιο. Πρόκειται για μία δραστηριότητα που γιγαντώθηκε κυρίως την περίοδο της κρίσης με τους γονείς να αναζητούσαν ένα «μελετητήριο» να αφήσουν τα παιδιά τους λόγω και των ελαστικών εργασιακών σχέσεων.

Παρόλο που πλέον τα Κέντρα Μελέτης βρίσκονται σε κάθε γειτονιά, στην ουσία δεν υπάρχει ρυθμιστικό πλαίσιο κάτι όμως που είχε προαναγγείλει ο άλλοτε υπουργός Παιδείας, Κυριάκος Πιερρακάκης χωρίς ωστόσο να προχωρήσει την εξαγγελία του.

Φυσικά, το πρόβλημα είναι πολύ ευρύτερο. Η έρευνα που διεξήγαγε το ΚΑΝΕΠ σε συνεργασία με την Metron Analysis ανεβάζει το κόστος της φροντιστηριακής δαπάνης στα 614 εκατ. ευρώ για το 2023, με την αύξηση στη διετία ιδιαίτερα για την δευτεροβάθμια εκπαίδευση να φτάνει το 36%. Ειδικότερα, σύμφωνα με την μελέτη η δαπάνη για φροντιστήρια σε δευτεροβάθμια εκπαίδευση φτάνει τα 580 εκατ. ευρώ. Αυτή η κατανομή αντανακλά, όπως αναφέρει το ΚΑΝΕΠ, την αυξημένη ζήτηση για υποστήριξη μαθητών στην κρίσιμη βαθμίδα της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης, για την προετοιμασία για τις πανελλήνιες.

Και σε αυτό όμως το πεδίο υπάρχει μεγάλες αποκλίσεις καθώς οι εύρωστες οικογένειες προχωρούν σε μαθήματα τα οποία πληρώνονται «μαύρα» χωρίς να μπορούν να καταγραφούν στοιχεία.

Αποκαρδιωτικά είναι τα στοιχεία της έρευνας για το τι πιστεύουν οι γονείς για τον ρόλο των φροντιστηρίων. Ένας στους τρεις θεωρεί ότι ο κύριος ρόλος των φροντιστηρίων Γενικής Παιδείας είναι να καλύπτουν τις ελλείψεις του σχολείου όσον αφορά την προετοιμασία για τις Πανελλαδικές Εξετάσεις ή τη διδασκαλία των μαθημάτων. Όσον αφορά τη σχέση σχολείου και φροντιστηρίου, το 39% των γονέων και το 37% των νέων τα αντιλαμβάνονται ως συμπληρωματική εκπαίδευση. Παράλληλα, ένας σημαντικός αριθμός (21% των γονέων και 31% των νέων) πιστεύει ότι τα φροντιστήρια διαδραματίζουν καθοριστικό ρόλο στην εισαγωγή στο πανεπιστήμιο. Ωστόσο, ένας στους πέντε γονείς και ένας στους τέσσερις νέους θεωρεί ότι το φροντιστήριο υποκαθιστά το σχολείο.

Η πλειονότητα των γονέων (62%) και των νέων (55%) αναγνωρίζει ως κύρια ανάγκη που καλύπτουν τα φροντιστήρια την αντιμετώπιση των κενών του σχολείου. Η προετοιμασία για την εισαγωγή στο πανεπιστήμιο αποτελεί δευτερεύουσα ανάγκη, αν και πιο έντονη για τους γονείς (41%) σε σχέση με τους νέους (32%).

Η δεύτερη κύρια ανάγκη που αναδεικνύουν οι νέοι είναι η σωστή εκπαίδευση στα μαθήματα Γενικής Παιδείας (37%), ενώ οι γονείς την κατατάσσουν χαμηλότερα (33%). Επίσης, ένας στους τρεις γονείς ή νέους θεωρεί ότι το φροντιστήριο συμβάλλει στην οργάνωση του χρόνου και της μελέτης, καθώς και στη διαχείριση του άγχους των εξετάσεων.

Υπάρχει ευρεία αποδοχή της συμβολής των φροντιστηρίων στην επιτυχία των μαθητών στις Πανελλαδικές Εξετάσεις, με το 74% των γονέων και το 68% των νέων να συμφωνούν σχεδόν ή απόλυτα. Παράλληλα, αναγνωρίζεται η συμβολή τους στη μείωση της ανεργίας των εκπαιδευτικών, καθώς προσφέρουν εργασία σε πολλούς νέους αδιόριστους εκπαιδευτικούς, γεγονός με το οποίο συμφωνεί το 66% των γονέων και το 60% των νέων.