Η Ευρώπη αντιμετωπίζει σοβαρές ελλείψεις σε 16 κρίσιμα φάρμακα, σύμφωνα με τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων (EMA), με την κατάσταση να είναι ιδιαίτερα ανησυχητική και στην Ελλάδα, όπου πέντε από αυτά τα σκευάσματα λείπουν από την αγορά. Οι αιτίες περιλαμβάνουν προβλήματα παραγωγής, αυξημένη ζήτηση και αποσύρσεις από φαρμακευτικές εταιρείες.
Οι ελλείψεις αυτές επηρεάζουν την υγειονομική περίθαλψη, καθώς οι γιατροί αναγκάζονται να αναζητούν εναλλακτικές θεραπείες, ενώ οι ασθενείς αντιμετωπίζουν καθυστερήσεις στη θεραπεία τους. Ο Φαρμακευτικός Σύλλογος Θεσσαλονίκης ζητά παρέμβαση για την παράταση ισχύος των συνταγών, ενώ η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προγραμματίζει μέτρα για την ενίσχυση της παραγωγής φαρμάκων.
Πιο αναλυτικά:
Η Ευρώπη συνεχίζει να ταλαιπωρείται από τις ελλείψεις φαρμάκων, με τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων (EMA) να καταγράφει 16 κρίσιμα σκευάσματα που λείπουν από τα ράφια των φαρμακείων και των νοσοκομείων.
Ωστόσο, οι ελλείψεις φαρμάκων δεν περιορίζονται μόνο σε ευρωπαϊκό επίπεδο, σύμφωνα με τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων.
Αν και στην χώρα μας χάρη στην ελληνική φαρμακοβιομηχανία είμαστε σε καλύτερη μοίρα σε σύγκριση με τις άλλες ευρωπαϊκές χώρες, πέντε πολύτιμα για την ανθρώπινη υγεία σκευάσματα από τον ευρωπαϊκό κατάλογο, λείπουν και από την ελληνική αγορά, σύμφωνα με τον Εθνικό Οργανισμό Φαρμάκων (ΕΟΦ).
Οι λόγοι είναι πολλοί: από ζητήματα παραγωγής και αυξημένη ζήτηση, έως την απόφαση φαρμακευτικών εταιρειών να αποσύρουν συγκεκριμένα φάρμακα από την αγορά.
ΕΜΑ: Τα 16 βασικά φάρμακα που λείπουν από την ΕΕ
Σύμφωνα με τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων (EMA) και την νεοσυσταθείσα Ευρωπαϊκή Πλατφόρμα Παρακολούθησης Ελλείψεων (ESMP) υπάρχουν συνεχιζόμενες ελλείψεις 34 φαρμάκων, εκ των οποίων τα 16 περιλαμβάνονται στη λίστα βασικών φαρμάκων της ΕΕ.
Την παραπάνω λίστα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στοχεύει να ενισχύσει μέσω της «Δράσης για τα Κρίσιμα Φάρμακα».
Ακολουθούν τα κρίσιμα φάρμακα που βρίσκονται σε έλλειψη στην ΕΕ, σύμφωνα με τις τελευταίες πληροφορίες από τον EMA:
Αντίδοτο για δηλητηρίαση από κυανιούχα
Το Cyanokit είναι το μοναδικό εγκεκριμένο φάρμακο στην ΕΕ για δηλητηρίαση από κυανιούχα. Η παραγωγή του ανεστάλη λόγω πιθανής μόλυνσης σε ορισμένες παρτίδες, όμως, εξαιτίας περιορισμένης διαθεσιμότητας κυκλοφορεί ακόμα. Το πρόβλημα της έλλειψης αναμένεται να λυθεί έως τον Μάιο του 2025.
Αμοξυκιλλίνη
Αντιβιοτικό για βακτηριακές λοιμώξεις. Οι ελλείψεις ξεκίνησαν το 2022 λόγω αυξημένης ζήτησης και χαμηλής παραγωγής. Η κατάσταση βελτιώνεται, αλλά προβλήματα υπάρχουν ακόμη σε αρκετές χώρες.
Εισπνεόμενα φάρμακα
Η σαλβουταμόλη, απαραίτητη για την αντιμετώπιση του άσθματος και της ΧΑΠ, παρουσιάζει διακοπτόμενες ελλείψεις λόγω αυξημένης ζήτησης. Αναμένεται βελτίωση του προβλήματος, μέχρι τα μέσα του 2025.
Ορισμένοι τύποι ινσουλίνης
Προβλήματα στην αλυσίδα παραγωγής οδήγησαν σε ελλείψεις συγκεκριμένων τύπων ινσουλίνης (Insuman Rapid, Basal και Comb 25). Ο EMA συστήνει μετάβαση σε άλλες επιλογές.
Αντικαρκινικά φάρμακα
Επτά φάρμακα για την καταπολέμηση του καρκίνου, όπως η ρασμπουρικάση, η τοποτεκάνη, η μεθοτρεξάτη, η φθοριοουρακίλη, η φλουδαραβίνη, η σισπλατίνη και η πακλιταξέλη, παρουσιάζουν ελλείψεις λόγω αυξημένης ζήτησης και προβλημάτων παραγωγής.
Η απροσδόκητη αύξηση της ζήτησης για μεθοτρεξάτη – η οποία χρησιμοποιείται και για φλεγμονώδεις παθήσεις, όπως η ρευματοειδής αρθρίτιδα και η ψωρίαση – έχει επιδεινώσει την κατάσταση σε ορισμένες χώρες της Ευρώπης.
Εμβόλιο για εγκεφαλίτιδα από κουνούπια
Το Ixiaro, ένα εμβόλιο για είδος εγκεφαλίτιδας που προκαλείται από συγγενικό ιό με αυτόν που προκαλεί τον δάγγκειο πυρετό, παρουσιάζει ελλείψεις λόγω αυξημένης ζήτησης.
Η Ιρλανδία, η Ιταλία, η Πολωνία, η Πορτογαλία και η Ισπανία επηρεάστηκαν, με τις ιρλανδικές αρχές να αναμένουν την αποκατάσταση της διαθεσιμότητας έως τον Απρίλιο του 2025.
Φάρμακο για αιματολογικές παθήσεις
Το Peginterferon alfa-2a (Pegasys) που χρησιμοποιείται για τη θεραπεία της χρόνιας ηπατίτιδας Β και C, καθώς και άλλων αιματολογικών διαταραχών, αντιμετωπίζει ελλείψεις λόγω υψηλής ζήτησης, με την αποκατάσταση να αναμένεται εντός του 2025, χωρίς να διευκρινίζεται το πότε.
Φάρμακο για τη σχιζοφρένεια
Το Zypadhera (ολανζαπίνη), που χρησιμοποιείται για την αντιμετώπιση των συμπτωμάτων της σχιζοφρένειας παρουσιάζει ελλείψεις σε μορφή δισκίου, ενώ η αντικατάστασή του με ενέσεις καθίσταται και πάλι προβληματική λόγω ελλείψεων σε σύριγγες, προκαλώντας διακοπτόμενη διαθεσιμότητα σε κάποιες χώρες.
Φάρμακο για την πρόληψη του εμφράγματος
Το Integrilin αποσύρθηκε από την αγορά της ΕΕ λόγω προβλημάτων προμήθειας της δραστικής ουσίας επτφιμπατίδης. Διατίθενται εναλλακτικές θεραπείες.
Φάρμακο για παθήσεις των ματιών
Το Verteporfin (Visudyne), το οποίο χρησιμοποιείται για την θεραπεία της ηλικιακής εκφύλισης της ωχράς κηλίδας, έχει περιορισμένη παραγωγή από το 2020. Επαναφορά αποθεμάτων αναμένονται έως τα τέλη του 2025.
Ποια από τα παραπάνω φάρμακα λείπουν και από τα ελληνικά φαρμακεία
Αντίστοιχα, ο Εθνικός Οργανισμός Φαρμάκων (ΕΟΦ) στο τελευταίο επικαιροποιημένο δελτίο απαγόρευσης των παράλληλων εξαγωγών που έδωσε στα τέλη Φεβρουαρίου, καταγράφει παρόμοιες δυσκολίες στην ελληνική αγορά, με αρκετά από τα φάρμακα που λείπουν σε επίπεδο ΕΕ να παρουσιάζουν έλλειψη και στη χώρα μας.
Τα φάρμακα που λείπουν τόσο από την Ευρώπη όσο και από την Ελλάδα
Αμοξυκιλλίνη: Το αντιβιοτικό πρώτης γραμμής για λοιμώξεις του αναπνευστικού και άλλες βακτηριακές λοιμώξεις βρίσκεται σε έλλειψη από τον Οκτώβριο του 2022 λόγω αυξημένης ζήτησης και προβλημάτων παραγωγής.
Σαλβουταμόλη: Οι ελλείψεις στα εισπνεόμενα σκευάσματα που περιέχουν σαλβουταμόλη πλήττουν τόσο τους Ευρωπαίους όσο και τους Έλληνες ασθενείς, καθώς η ζήτηση έχει αυξηθεί και οι παραγόμενες ποσότητες δεν επαρκούν.
Μεθοτρεξάτη: Οι ελλείψεις σε ΕΕ και Ελλάδα επιδεινώθηκαν λόγω αυξημένης ζήτησης για τη θεραπεία φλεγμονωδών παθήσεων.
Σισπλατίνη: Ένα από τα βασικά αντικαρκινικά φάρμακα που αντιμετωπίζει προβλήματα διάθεσης στην ευρωπαϊκή αγορά, με αντίστοιχες ελλείψεις να καταγράφονται και στην Ελλάδα.
Φθοριοουρακίλη: Ένα αντικαρκινικό φάρμακο που λείπει τόσο από τα νοσοκομεία της Ευρώπης όσο και της Ελλάδας, λόγω προβλημάτων στην παραγωγή και υψηλής ζήτησης.
Ελλείψεις φαρμάκων: Τεράστιες οι διαστάσεις του προβλήματος
Η έλλειψη των παραπάνω φαρμάκων προκαλεί αλυσιδωτές αντιδράσεις στο σύστημα υγείας.
Οι γιατροί αναγκάζονται να αναζητούν εναλλακτικές θεραπείες, οι οποίες δεν είναι πάντα διαθέσιμες, ενώ σε κάποιες περιπτώσεις ενδέχεται να μην είναι και το ίδιο αποτελεσματικές.
Οι ασθενείς, από την πλευρά τους, βρίσκονται αντιμέτωποι με καθυστερήσεις στη θεραπεία τους, ενώ η κατάσταση μπορεί να γίνει κρίσιμη για άτομα που χρειάζονται άμεσα τα φάρμακά τους.
Οι έλληνες φαρμακοποιοί διαμαρτύρονται αντίστοιχα με τους ευρωπαίους συναδέλφους τους. Η εύρεση φαρμάκων σε έλλειψη απαιτεί τεράστια προσπάθεια, καθώς αναγκάζονται να επικοινωνούν με προμηθευτές και συναδέλφους, ακόμη και σε άλλους νομούς, για να καλύψουν τις ανάγκες των ασθενών. Παρά τις προσπάθειες, το πρόβλημα των ελλείψεων παραμένει κρίσιμο, καθιστώντας αναγκαία την άμεση λήψη μέτρων.
Ο Φαρμακευτικός Σύλλογος Θεσσαλονίκης (ΦΣΘ) ζήτησε την παρέμβαση του Πανελλήνιου Φαρμακευτικού Συλλόγου (ΠΦΣ), προκειμένου να διευκολυνθεί η εξυπηρέτηση των ασθενών.
Συγκεκριμένα ζητά από τον ΠΦΣ να εισηγηθεί στην κυβέρνηση την παράταση της ισχύος των δίμηνων συνταγών, που σύμφωνα με το ισχύον πλαίσιο, πρέπει να εκτελεστούν μέσα σε έναν μήνα. Ο ΦΣΘ προτείνει η ισχύς τους να παραταθεί σε δύο μήνες, ώστε οι φαρμακοποιοί να έχουν στη διάθεσή τους περισσότερο χρόνο για την αναζήτηση των σκευασμάτων.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, από τη δική της πλευρά, έχει ήδη ανακοινώσει την πρωτοβουλία «Critical Medicines Act» με στόχο να ενισχύσει την παραγωγή και την προμήθεια των φαρμάκων σε έλλειψη, όμως τα αποτελέσματα αυτής της στρατηγικής θα φανούν σε βάθος χρόνου.
Στην Ελλάδα, ο ΕΟΦ βρίσκεται σε διαρκή επικοινωνία με τις φαρμακευτικές εταιρείες και τις ευρωπαϊκές αρχές για να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα.
Πηγή: iatropedia.gr
